Ocelot chilijski
| Leopardus guigna[1] | |||
| (Molina, 1782) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
ocelot chilijski | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[7] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Ocelot chilijski[8], kot górski[9], kodkod[9], kot chilijski[9] (Leopardus guigna) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae). Jest najmniejszym kotowatym półkuli zachodniej.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1782 roku hiszpańsko-chilijski przyrodnik Juan Ignacio Molina nadając mu nazwę Felis guigna[2]. Holotyp pochodził z Valdivia, w Chile[10].
Czasami umieszczany w rodzaju Oncifelis. Dane molekularne i morfologiczne wykazują, że L. guigna i L. geoffroyi są taksonami siostrzanymi; analizy linii genetycznych mtDNA pokazują, że ich ostatni wspólny przodek występował około 2-3 mln lat temu[11]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki[11].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Leopardus: gr. λεοπαρδος leopardos „lampart, pantera”[12].
- guigna: lokalna nazwa ocelota chilijskiego[13].
- tigrillo: hiszp. tigrillo „ocelot”, od tigre „tygrys”; przyrostek zdrabniający -illo[13].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Ocelot chilijski występuje w południowo-zachodniej Ameryce Południowej zamieszkując w zależności od podgatunku[11]:
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 39–51 cm, ogona 19,5–25 cm; masa ciała dorosłych samców 1,7–3 kg, dorosłych samic 1,3–2,1 kg[14]. Mają sierść szarobrązową lub rdzawobrązową pokrytą małymi ciemnymi plamkami.
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Odżywiają się drobnymi gryzoniami, ptakami i gadami. Prowadzą nocny i okazjonalnie nadrzewny tryb życia.
Rozwój i życie kodkodów nie są do końca znane, jednak przypuszcza się, że w jednym miocie rodzi się od jednego do trzech młodych, a przeciętny osobnik żyje około 11 lat. Niewiele wiadomo o liczebności populacji tego gatunku, jednak przypuszcza się, że ze względu na karczowanie lasów może być gatunkiem zagrożonym. Jest chroniony zarówno w Chile jak i w Argentynie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Leopardus guigna, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b G.I. Molina: Saggio sulla storia naturale del Chili. Bologna: Nella Stamperia de S. Tommaso d’ Aquino, 1782, s. 295. (wł.).
- ↑ H.R. Schinz: Systematisches Verzeichniss aller bis jetzt bekannten Säugethiere oder Synopsis Mammalium nach dem Cuvier’schen System. Cz. 1. Solothurn: Verlag von Jent und Bakmann, 1845, s. 470. (niem.).
- ↑ W.H. Osgood. The mammals of Chile. „Publication. Field Museum of Natural History”. Zoological Series. 30, s. 85, 1943. (ang.).
- ↑ E.A. Artayeta. Nueva espécie zoológica de um felino recientemente classificado de La República Argentina. „Anales del Museo Nahuel Huapí”. 2, s. 109, 1950. (hiszp.).
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Leopardus guigni. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 29 sierpnia 2009]
- ↑ C. Napolitano i inni, Leopardus guigna, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2021-3 [dostęp 2022-04-04] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 136. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 157. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Leopardus guigna. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-04-04].
- ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 400. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 369, 1904. (ang.).
- ↑ a b J. Nijhof: Carnivora (Vleesetende zoogdieren). paulvoorhaar.nl. [dostęp 2022-04-01]. (niderl.).
- ↑ M.E. Sunquist & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier {redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 147. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bartsch, R. 2001: Leopardus guigna. (On-line), Animal Diversity Web. [dostęp 2007-12-08]. (ang.).
- Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Leopardus guigni. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2005]