Opośnik

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Opośnik
Lestodelphys[a]
Tate, 1934[1]
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

torbacze

Rząd

dydelfokształtne

Rodzina

dydelfowate

Podrodzina

dydelfy

Plemię

Thylamyini

Rodzaj

opośnik

Typ nomenklatoryczny

Notodelphys halli O. Thomas, 1921

Synonimy
Gatunki

2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Opośnik[8] (Lestodelphys) – rodzaj ssaków z podrodziny dydelfów (Didelphinae) w obrębie rodziny dydelfowatych (Didelphidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w Argentynie[9][10].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 12,3–14,4 cm, długość ogona 7,4–9,9 cm; masa ciała 60–100 g[11][12].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Jako pierwszy rodzaj zdefiniował w 1921 roku angielski zoolog Oldfield Thomas na łamach The Annals and Magazine of Natural History[2], jednak nadana przez niego nazwa Notodelphys okazała się młodszym homonimem rodzaju oczlikowca, który opisał w 1847 roku irlandzki przyrodnik George James Allman; nową nazwę dla taksonu opisanego przez Thomasa zaproponował w 1934 roku amerykański zoolog George Henry Hamilton Tate[1]. Jako gatunek typowy Thomas wyznaczył opośnika patagońskiego (L. halli).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Notodelphys: gr. νωτον nōton „tył, grzbiet”[13]; rdzeń delphys (od Didelphis Linnaeus, 1758 (dydelf)) używany w wielu naukowych nazwach w obrębie rodziny dydelfowatych[2].
  • Lestodelphys (Lestodelphis, Lesodelphys): gr. ληστης lestes „rozbójnik, bandyta”, od λῃστευω lēisteuō „grabić, łupić”[14]; rdzeń delphys (od Didelphis Linnaeus, 1758 (dydelf)) używany w wielu naukowych nazwach w obrębie rodziny dydelfowatych[1].

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek[15][9][8]:

Opisano również gatunek wymarły z plejstocenu Argentyny[16]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Nowa nazwa dla Notodelphys O. Thomas, 1921.
  2. Młodszy homonim Notodelphys Allman, 1847 (Cyclopoida).
  3. a b c d e Niepoprawna późniejsza pisownia Lestodelphys Tate, 1934.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c G.H.H. Tate. New Generic Names for Two South American Marsupials. „Journal of Mammalogy”. 15 (2), s. 154, 1934. DOI: 10.2307/1373987. (ang.). 
  2. a b c O. Thomas. A new genus of opossum from Southern Patagonia. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth Series. 8 (43), s. 137–138, 1921. (ang.). 
  3. Á. Cabrera. Catalogo del los mamiferos de America del Sur. I (Metatheria – Unguiculata – Carnivora). „Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales „Bernardino Rivadavia” e Institutio Nacional de Investigación de las Ciencias Naturales”. 4, s. 11, 1958. (hiszp.). 
  4. J.A. Crespo. Comentários sobre nuevas localidades para mamıferos de Argentina y de Bolivia. „Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales „Bernardino Rivadavia” e Institutio Nacional de Investigación de las Ciencias Naturales”. 11, s. 5, 1974. (hiszp.). 
  5. C.C. Olrog & M.M. Lucero: Guıa de los mamıferos Argentinos. San Miguel de Tucumán: Ministerio de Cultura y Educación, Fundación Miguel Lillo, 1981, s. tabela 1, 21. (hiszp.).
  6. R.A. Ojeda & J.A. Monjeau. Los marsupiales de la Argentina: Comentarios sobre las revisiones de Alfred Gardner en Mammal Species of the World (Wilson y Reeder, 1993). „Mastozoología Neotropical”. 2 (1), s. 53, 1995. (hiszp.). 
  7. D.A. Flores. Atlas of New World marsupials (review). „Mastozoología Neotropical”. 11 (1), s. 133, 2004. (ang.). 
  8. a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 3. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  9. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 54. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  10. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Lestodelphys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-11-29].
  11. D. Astúa: Family Didelphidae (Opossums). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 175. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
  12. Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 38. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  13. Jaeger 1944 ↓, s. 147.
  14. Jaeger 1944 ↓, s. 123.
  15. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-07-21]. (ang.).
  16. F. Ameghino. Contribución al conocimiento de los mamiferos fósiles de la República Argentina. „Acta de la Academia Nacional de Ciencias Exactas”. 6, s. 281, 1889. (hiszp.). 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]