Szczawiór alpejski

Szczawiór alpejski
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	rdestowate
Rodzaj	szczawiór
Gatunek	szczawiór alpejski
	Nazwa systematyczna
	Oxyria digyna (L.) Hill.; Hort. Kew. 158 1768
Synonimy
	Acetosa digyna (L.) Mill.; Donia digyna (L.) R.Br.; Donia sapida R.Br.; Lapathum digynum (L.) Lam.; Oxyria digyna f. elatior R. Br. ex Meisn.; Oxyria elatior R. Br. ex Meissn.; Oxyria reniformis Hook.; Oxyria reniformis var. elatior Regel; Rheum digynum (L.) Wahlenb.; Rumex digynus L.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szczawiór alpejski^[4] (Oxyria digyna (L.) Hill.) – gatunek rośliny należący do rodziny rdestowatych. Występuje w Ameryce Północnej, Azji i w Europie, również w Islandii i na Grenlandii. W Polsce wyłącznie w Tatrach i na Babiej Górze. Naukowa nazwa pochodzi od greckiego słowa oxys, oznaczającego kwaśny oraz słów di = dwa i gyne = słupek (roślina ma dwuszyjkowy słupek)^[5]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga: Wzniesiona, o wysokości 5–30 cm, niemal bezlistna. Pod ziemią krótkorozgałęzione kłącze^[5]^[6].

Liście: Wszystkie zebrane w różyczkę liściową. Liście okrągławonerkowate, długoogonkowe, ogonki liściowe obłe^[6].

Kwiaty: Drobne, tworzące gęsty kwiatostan w górnej części łodygi. Podsadki są bezblaszkowe, złożone z samych pochew (co najwyżej u dolnej podsadki drobna blaszka). Okwiat 4-działkowy, niezróżnicowany na kielich i koronę. Kwiaty obupłciowe z dwuszyjkowym słupkiem. Zewnętrzne listki okwiatu mniej więcej przylegają do owocu, wewnętrzne o długości do 3 mm z 3 równoległymi nerwami mają łopatkowaty kształt^[6].

Owoc: Spłaszczony, okrągły z szerokimi, czerwonymi skrzydełkami. Ma długość 3–4 mm^[5].

Pokrój
Liście
Kwiaty
Owoce

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do września. Siedlisko: piargi, żwirki. Występuje zarówno na granicie, jak i na wapieniu. W Tatrach głównie w dwóch najwyższych piętrach (turniowym i halnym), rzadziej niżej^[5]. Gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Androsacetalia alpinae, Ass. Oxyrio-Papaveretum i gatunek wyróżniający dla Ass. Oxyrio-Saxifragetum^[7].

Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
↑ ^a ^b The Plant List. [dostęp 2017-01-28].
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 126, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b ^c ^d Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2003. ISBN 83-7073-385-9.
↑ ^a ^b ^c Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).

[tpl-3] The Plant List. [dostęp 2017-01-28].

[checklist-4] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 126, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[mirek-5] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2003. ISBN 83-7073-385-9.

[szafer-6] Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[7] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]