Pałac Karschów i Wickenhagenów w Radomiu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pałac Karschów i Wickenhagenów w Radomiu
Symbol zabytku nr rej. 17/A/79 z 15.10.1979
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Radom

Adres

pl. Konstytucji 3 Maja 5

Styl architektoniczny

eklektyzm

Architekt

nieznany

Kondygnacje

3

Rozpoczęcie budowy

1881

Ukończenie budowy

1882

Pierwszy właściciel

Teodor Karsch, Franciszek Wickenhagen

Położenie na mapie Radomia
Mapa konturowa Radomia, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac Karschów i Wickenhagenów w Radomiu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pałac Karschów i Wickenhagenów w Radomiu”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac Karschów i Wickenhagenów w Radomiu”
Ziemia51°24′03,56″N 21°09′08,82″E/51,400990 21,152450

Pałac Karschów i Wickenhagenówzabytkowy budynek znajdujący się w Radomiu, przy placu Konstytucji 3 Maja 5. Obiekt jest częścią szlaku turystycznego Zabytki Radomia[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wzorowana na pałacu Kronenberga w Warszawie[2] monumentalna, eklektyczna kamienica o charakterze pałacowym została wzniesiona w latach 1881–1882 dla radomskich fabrykantów, Teodora Karscha i Franciszka Wickenhagena. Autor projektu jest nieznany. W górnych kondygnacjach budynku znajdowały się mieszkania właścicieli. W użytkowym parterze budynku mieściła się m.in. Apteka Łagodzińskich, cukiernia Przybytniewskiego, biura Sądu Okręgowego oraz rosyjska Resursa Obywatelska. W okresie okupacji niemieckiej w budynku umieszczono m.in. biura dyrekcji operacyjnej niemieckiej Kolei Wschodniej[3][4]. Część oryginalnego wyposażenia dawnych apartamentów została przekazana Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu przez prof. Alfonsa Pinno, spadkobiercę jednej z rodzin zamieszkujących gmach przed II wojną światową. Część kolekcji tworzy obecnie wystawę stałą[5].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Detale fasady
Atlanty podpierające balkon pierwszego piętra ryzalitu środkowego z bramą wjazdową
Balkon na pierwszym piętrze ryzalitu środkowego
Zwieńczenie ryzalitu środkowego
Balkon ryzalitu skrajnego

Jest to monumentalny, trzykondygnacyjny budynek wzniesiony na planie prostokąta. Korpus główny nakryty jest mansardowym dachem, niegdyś ozdobionym iglicami. Dziewiętnastoosiowa fasada posiada dekoracje o charakterze eklektycznym i rozczłonkowana jest trzema ryzalitami – dwa skrajne, jednoosiowe ozdobione są boniowaniem, natomiast środkowy balkonem wspartym na figurach atlantów i tympanonem, zwieńczonym niegdyś grupą rzeźbiarską. Wewnątrz (w lokalach mieszkaniowych i na klatkach schodowych) zachowały się liczne elementy zdobnicze (terakotowe posadzki, kominki, żeliwne poręcze schodów, sztukaterie)[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Szlak Turystyczny Zabytki Radomia. Centrum Informacji Turystycznej w Radomiu.
  2. Stanisław Bochyński: Dziedzictwo przemysłowe Radomia cz. II. Cozadzien.pl, 8.02.2015. [dostęp 2015-02-11]. (pol.).
  3. a b J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 48
  4. R. Metzger, Radom między wojnami: opowieść o życiu miasta 1918–1939, Łódź – Radom 2012, s. 106'
  5. Stanisław Bochyński: Poszerza się kolekcja rodziny Pinno w Muzeum imienia Jacka Malczewskiego. echodnia.eu, 2009-08-11. [dostęp 2009-08-11]. (pol.).