Pałac Karschów i Wickenhagenów w Radomiu
nr rej. 17/A/79 z 15.10.1979 | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
pl. Konstytucji 3 Maja 5 |
Styl architektoniczny | |
Architekt |
nieznany |
Kondygnacje |
3 |
Rozpoczęcie budowy |
1881 |
Ukończenie budowy |
1882 |
Pierwszy właściciel |
Teodor Karsch, Franciszek Wickenhagen |
Położenie na mapie Radomia | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
51°24′03,56″N 21°09′08,82″E/51,400990 21,152450 |
Pałac Karschów i Wickenhagenów – zabytkowy budynek znajdujący się w Radomiu, przy placu Konstytucji 3 Maja 5. Obiekt jest częścią szlaku turystycznego Zabytki Radomia[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wzorowana na pałacu Kronenberga w Warszawie[2] monumentalna, eklektyczna kamienica o charakterze pałacowym została wzniesiona w latach 1881–1882 dla radomskich fabrykantów, Teodora Karscha i Franciszka Wickenhagena. Autor projektu jest nieznany. W górnych kondygnacjach budynku znajdowały się mieszkania właścicieli. W użytkowym parterze budynku mieściła się m.in. Apteka Łagodzińskich, cukiernia Przybytniewskiego, biura Sądu Okręgowego oraz rosyjska Resursa Obywatelska. W okresie okupacji niemieckiej w budynku umieszczono m.in. biura dyrekcji operacyjnej niemieckiej Kolei Wschodniej[3][4]. Część oryginalnego wyposażenia dawnych apartamentów została przekazana Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu przez prof. Alfonsa Pinno, spadkobiercę jednej z rodzin zamieszkujących gmach przed II wojną światową. Część kolekcji tworzy obecnie wystawę stałą[5].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Jest to monumentalny, trzykondygnacyjny budynek wzniesiony na planie prostokąta. Korpus główny nakryty jest mansardowym dachem, niegdyś ozdobionym iglicami. Dziewiętnastoosiowa fasada posiada dekoracje o charakterze eklektycznym i rozczłonkowana jest trzema ryzalitami – dwa skrajne, jednoosiowe ozdobione są boniowaniem, natomiast środkowy balkonem wspartym na figurach atlantów i tympanonem, zwieńczonym niegdyś grupą rzeźbiarską. Wewnątrz (w lokalach mieszkaniowych i na klatkach schodowych) zachowały się liczne elementy zdobnicze (terakotowe posadzki, kominki, żeliwne poręcze schodów, sztukaterie)[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Szlak Turystyczny Zabytki Radomia. Centrum Informacji Turystycznej w Radomiu.
- ↑ Stanisław Bochyński: Dziedzictwo przemysłowe Radomia cz. II. Cozadzien.pl, 8.02.2015. [dostęp 2015-02-11]. (pol.).
- ↑ a b J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 48
- ↑ R. Metzger, Radom między wojnami: opowieść o życiu miasta 1918–1939, Łódź – Radom 2012, s. 106'
- ↑ Stanisław Bochyński: Poszerza się kolekcja rodziny Pinno w Muzeum imienia Jacka Malczewskiego. echodnia.eu, 2009-08-11. [dostęp 2009-08-11]. (pol.).