Pałac w Wilkowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pałac w Wilkowicach
Symbol zabytku nr rej. :
– 641/66 z 2.05.1966 (woj. katowickie)
– A/1076/22 z 10.11.2022 (woj. śląskie)[1]
Ilustracja
Fasada dworu w Wilkowicach
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wilkowice

Typ budynku

Pałac

Kondygnacje

2

Ukończenie budowy

XVIII w.

Położenie na mapie gminy Zbrosławice
Mapa konturowa gminy Zbrosławice, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Wilkowicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac w Wilkowicach”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Wilkowicach”
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego
Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac w Wilkowicach”
Ziemia50°26′13″N 18°45′14″E/50,436944 18,753889

Pałac w Wilkowicach – zabytkowy pałac wybudowany w XVIII wieku, znajdujący się w miejscowości Wilkowice, w gminie Zbrosławice, w powiecie tarnogórskim[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pałac wybudowany został prawdopodobnie w latach 80. lub 90. XVIII wieku, przez rodzinę Larischów. Część badaczy łączy budowę obiektu z Joachimem Larischem i pierwszą połową XVIII wieku[3]. Około 1816 właścicielem pałacu został Karol Koschutzki, a następnie Karol Henckel von Donnersmarck, który zakupił posiadłość pod koniec XIX wieku[3][4]. Donnersmarckowie wyremontowali i rozbudowali cały zespół pałacowo-folwarczny. Wówczas to m.in. do pałacu dobudowano ganek, a wnętrza ozdobiono nowymi sztukateriami i piecami. Na terenie folwarku powstały nowe zabudowania[3].

Od 1945 właścicielem pałacu stał się Skarb Państwa, a użytkownikiem Państwowe Gospodarstwo Rolne w Tarnowicach Starych. Od tego czasu pałac niszczał, a jego stanu nie poprawiły remonty prowadzone w latach 50. i 60. XX wieku[3].

Obecnie (2019) pałac jest własnością prywatną i jest stopniowo remontowany[3].

Pałac i otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Pałac wybudowany z cegły, otynkowany, jest dwukondygnacyjnym budynkiem nakrytym dachem mansardowym. Fasada jest 9-osiowa z szerokim ryzalitem zakończonym trójkątnym szczytem[4][5]. W otoczeniu pałacu znajduje się XIX-wieczny park krajobrazowy oraz folwarczna zabudowa z XIX i początku XX wieku[4].

Wystrój pałacu[edytuj | edytuj kod]

Sztukaterie we wnętrzach powstałe w czasach, gdy właścicielami pałacu była rodzina Henckel von Donnersmarck, zostały w znacznym stopniu zniszczone podczas remontów w latach 50. i 60. XX wieku[3].

W czasie badań odkrywkowych prowadzonych w 2018 na zlecenie Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w części pomieszczeń pałacowych odkryto bogate dekoracje malarskie. Najlepiej zachowane fragmenty odkryto w salonie na I piętrze. Są to girlandy z kwiatów i owoców. W narożnikach salonu odkryto fragmenty nagich postaci, a na ścianach malowane podziały ramowe. W kolejnych pokojach I piętra natrafiono również na ślady dekoracji roślinnej oraz malowanych podziałów ramowych. Odkryte dekoracje malarskie datowane są na czwartą ćwierć XIX wieku[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 2 grudnia 2022 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2022-12-03].
  2. Rejestr zabytków nieruchomych woj. śląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2015-11-22].
  3. a b c d e f g Sylwia Kudła-Herner, Pałac w Wilkowicach. Badania odkrywkowe warstw malarskich, [w:] Irena Kontny (red.), Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego. Parki ogrody cmentarze, t. 11, Katowice 2019, ISBN 978-83-952833-2-1, OCLC 1179293621 [dostęp 2022-04-21].
  4. a b c Barokowy pałac w Wilkowicach – Śląskie. Informacja Turyst... [online], www.slaskie.travel [dostęp 2022-04-21] (pol.).
  5. Wilkowice [online], www.palaceslaska.pl [dostęp 2022-04-21].