Parafia Ewangelicko-Augsburska w Starym Bielsku
 kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Pod Grodziskiem 9, 43-300 Bielsko-Biała |
| Data powołania |
1814 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Kościół | |
| Filie |
1: Kamienica |
| Proboszcz |
ks. dr. Piotr Szarek |
Położenie na mapie Bielska-Białej  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 49°49′23,5″N 19°01′15,0″E/49,823194 19,020833
| |
| Strona internetowa | |
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Starym Bielsku – parafia luterańska w Bielsku-Białej, w dzielnicy Stare Bielsko, należąca do diecezji cieszyńskiej. Mieści się przy ulicy Pod Grodziskiem[1]. W 2018 liczyła około 1200 wiernych[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Po wydaniu Patentu Tolerancyjnego przez cesarza Józefa II w 1781 prawie natychmiast zorganizował się zbór w Bielsku, który obejmował również Stare Bielsko. W kościele bielskim brakowało jednak miejsca, więc zaistniała potrzeba zorganizowania drugiego zboru w okolicy, który okazał się też ostatnim jaki się zorganizował na Śląsku Cieszyńskim przed pełnym równouprawnieniem wyznaniowym w 1848.
Parafia powstała w 1814 i obejmowała Stare Bielsko, Aleksandrowice, Kamienicę i Wapienicę. W 1815 r. gmina ta zakupiła tzw. Dolny Folwark starobielski, założony w XVI w., budując na jego terenie kościół i adaptując już istniejące budynki na plebanię (pierwotnie dworek z XVIII w.) i szkołę. Dom modlitwy powstał w latach 1818-1827, w 1848 dobudowano wieżę i podwyższono kościół o piętro. Naprzeciwko świątyni znajduje się cmentarz parafialny.
Pierwszym pastorem został Andrzej Źlik (1829-1834), następnie zastąpił go Fryderyk Gloxin. Nabożeństwa w tym okresie były niemieckojęzyczne.
Celem zachowania charakteru ewangelicko-niemiecko przedstawiciele zboru w 1922 wyrazili chęć przyłączenia się do Ewangelickiego Kościoła Unijnego na polskim Górnym Śląsku, do czego jednak nie doszło.[3]
W 1925 parafia zrzeszała 5 080 wiernych a w 1937 5 200[4].
Po II wojnie światowej proboszczami parafii byli:
- 1945–1967 – ks. dr Tadeusz Wojak
- 1968–1992 - ks. prof. dr hab. Manfred Uglorz
- 1993- nadal - ks. dr Piotr Szarek[5].
Parafia posiada kościół filialny w Kamienicy z 1899, na ul. Karpackiej 134[6].
-
Budynek kancelarii parafialnej -
Kościół filialny w Kamienicy -
proboszcz ks. dr Piotr Szarek
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Informacje o parafii na stronie diecezji cieszyńskiej
- ↑ Czerwiec 2018 roku w jaworzańskim Oddziale PTEw. www.ptew.org.pl. [dostęp 2021-09-09].
- ↑ Henryk Czembor: Ewangelicki Kościół Unijny na polskim Górnym Śląsku. Katowice: Dom Wydawniczy i Księgarski "Didache", 1993, s. 41. ISBN 83-85572-05-X.
- ↑ Stefan Król: Śląsk Cieszyński w latach 1918-1945. Krzysztof Nowak (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2015, s. 251. ISBN 978-83-935147-5-5.
- ↑ Zarys historii Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Starym Bielsku. www.starebielsko.org. [dostęp 2015-05-10]. (pol.).
- ↑ Dane parafii
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Franciszek Michejda: Dzieje Kościoła ewangelickiego w Księstwie Cieszyńskim (od Reformacji do roku 1909). Katowice: Dom Wydawniczy i Księgarski "Didache", 1992, s. 147. ISBN 83-85572-00-7.
- Jerzy Polak: Przewodnik po Bielsku-Białej. Bielsko-Biała: Towarzystwo Miłośników Ziemi Bielsko-Bialskiej, 2000. ISBN 83-902079-0-7.
