Parkogrzybek morelowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Parkogrzybek morelowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

borowikowce

Rodzina

borowikowate

Rodzaj

parkogrzybek

Gatunek

parkogrzybek morelowy

Nazwa systematyczna
Hortiboletus bubalinus (Oolbekk. & Duin) L. Albert & Dima
Index Fungorum 251: 1 (2015)
Przekrój owocnika

Parkogrzybek morelowy (Hortiboletus bubalinus (Oolbekk. & Duin) L. Albert & Dima) – gatunek grzybów z rodziny borowikowatych (Boletaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hortiboletus, Boletaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy gatunek ten w 1991 r. opisali G.T. Oolbekkink i W.E. van Duin, nadając mu nazwę Boletus bubalinus. W 2015 r. L. Albert i B. Dima na podstawie badań filogenetycznych przenieśli go do rodzaju Hortiboletus[1].

Synonimy[2]:

  • Boletus bubalinus Oolbekk. & Duin 1991
  • Xerocomellus bubalinus (Oolbekk. & Duin) Mikšík 2014
  • Xerocomus bubalinus (Oolbekk. & Duin) Redeuilh 1993

Polską nazwę w 2021 r. zarekomendowała Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów przy Polskim Towarzystwie Mykologicznym[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

O średnicy do 5 cm, początkowo półkulisty, potem wypukły, na koniec płaski. Powierzchnia sucha, aksamitna, później gładka lub drobno spękana. Barwa ochrowa, żółtawo-brązowa z morelowym odcieniem lub bez niego, jasnobrązowa, czerwonawo-brązowa, żółto-brązowa do miodowo-brązowej i zazwyczaj jaśniejsza na brzegu[4].

Rurki

Jasnożółte do żółtych z oliwkowozielonym odcieniem. Po zranieniu zmieniają kolor na niebieski. Pory mają ten sam kolor, a po zranieniu zmieniają kolor na niebieski[4].

Trzon

Cylindryczny, wrzecionowaty lub maczugowy. Powierzchnia żółtawa i zwykle prawie całkowicie pokryta bardzo drobnymi czerwonymi granulkami, przebarwiającymi się z wiekiem. Uszkodzony sinieje[4].

Miąższ

W kapeluszu białawy z różowawym odcieniem pod skórką. W trzonie żółtawy i pomarańczowo-brązowy u podstawy, czasami z kilkoma pomarańczowo-czerwonymi kropkami. W kapeluszu po uszkodzeniu robi się niebieski. Smak i zapach są nieokreślone[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki o wymiarach 11-15 × 4,5–5 μm, gładkie[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Podano występowanie tego gatunku w niektórych krajach Europy, w jednym rejonie wschodniej Kanady i na Nowej Zelandii[5]. W Polsce po raz pierwszy jego stanowisko podano w 2017 roku w Puszczy Białowieskiej[6]. W 2020 r. znaleziono go także w Wielkopolsce[7]. W obydwu przypadkach opisano go pod naukową nazwą Xerocomus bubalinus bez podania nazwy polskiej.

Naziemny grzyb mykoryzowy żyjący w symbiozie z lipami i topolami. W Anglii podano jeden przypadek występowania pod grabami. Prawdopodobnie współżyje także z innymi gatunkami drzew liściastych. Występuje w lasach, parkach i ogrodach[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-11-30].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-11-30].
  3. Rekomendacja nr 1/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów [online] [dostęp 2021-02-28].
  4. a b c d e f Hortiboletus bubalinus [online] [dostęp 2021-11-30].
  5. Mapa występowania parkogrzybka morelowego na świecie [online] [dostęp 2021-11-30].
  6. Błażej Gierczyk i inni, XXII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej, „Przegląd Przyrodniczy”, XXVIII (1), 2017, s. 59–84, ISSN 1230-509X.
  7. Błażej Gierczyk, Tomasz Ślusarczyk, Materiały do poznania mykobioty Wielkopolski, „Przegląd Przyrodniczy”, XXXI (1), 2020, s. 50, ISSN 1230-509X.