Pasmo Łysiny
Pasmo Łysiny – nieduże, ale dobrze wyodrębnione pasmo górskie w Beskidzie Małym. Ciągnie się od doliny Kocierzanki na zachodzie po Łamaną Skałę i dolinę Krzywego Potoku na wschodzie. Jego północne stoki opadają do głębokiej doliny Kocierzanki, południowe do Kotliny Żywieckiej[1]. Stanowi część dużo większego Pasma Łamanej Skały. Najwyższym szczytem jest Gibasów Wierch (Wielki Gibasów Groń, 890 m), jedynym i niewielkim bocznym odgałęzieniem jest krótki grzbiet Góry Pietraszowej (Pietrasowej) na wschodnim krańcu pasma. Grzbietem tym biegnie dział wodny między Sołą a Skawą. Niemal całe Pasmo Łysiny znajduje się w zlewni Soły, jedynie wschodnie stoki Pietrasowej są w zlewni Skawy[2].
W Paśmie Łysiny w kierunku od zachodu na wschód kolejno wyróżnia się następujące szczyty i przełęcze: Przykrzyca, Gugów Groń, Łysina zwana też Ścieszków Groniem, przełęcz Pod Łysiną, Zamczyska, Przełęcz Płonna, Płonne, Kucówki, Skolarówka, Czarne Działy, Gibasówka, Gibasowe Siodło, Gibasów Wierch, Przełęcz pod Madohorą, Madohora (Mlada Hora)[1].
Pasmo Łysiny porasta las, jednak wielowiekowe osadnictwo spowodowało, że jego bardziej nadające się do uprawy stoki południowe w dolnej części są bezleśne, zajęte przez pola uprawne znajdujących się u jego południowych podnóży miejscowości: Łękawica, Okrajnik, Gilowice, Ślemień i Kocoń. W dolinie Kocierzanki znajdują się miejscowości Kocierz Moszczanicki i Kocierz Rychwałdzki. W niektórych miejscach powstały osiedla typu zarębek również w partiach szczytowych pasma. Jest to wieś Łysina i osiedle Gibasy na polanie o tej samej nazwie. To ostatnie, ze względu na ciężkie warunki bytowania i ekonomiczną nieopłacalność uprawy ziemi na tej wysokości, zostało opuszczone. Na grzbiecie znajdują się też inne polany: Patykówka i kilka polan bezimiennych. Dzięki bezleśnym obszarom z niektórych miejsc na grzbiecie Pasma Łysiny roztaczają się szerokie panoramy widokowe. Dużą atrakcją są tu też osuwiska: Zamczysko na Łysinie i Osuwisko w Czarnych Działach, oraz jaskinie: Jaskinia Lodowa w Zamczysku i kilka Jaskiń w Czarnych Działach[1].
Tylko do wsi Łysina na Łysinie dochodzi szosa. Grzbietem Pasma Łysiny przebiega szlak turystyczny z Kocierza Rychwałdzkiego do Krzeszowa, a z południowej strony dołączają do niego dwa szlaki łącznikowe[2]. Nocleg możliwy w chatce Gibasówce na polanie Gibasy (jest to jedyny stale zamieszkały dom na dawnym osiedlu)[1].
- Szlaki turystyczne
Kocierz Rychwałdzki – Łysina – Przełęcz Płonna – Kucówki – Czarne Działy – Gibasówka – Gibasów Wierch – Przełęcz pod Madohorą – Madohora – rozstaje Anuli – Smrekowica – rozdroże pod Smrekowicą – Suwory – Krzeszów;
Ślemień (pod Borem) – Czarne Działy;
Przydawki – Gołasie – Przełęcz pod Mladą Horą – Anula – rozdroże pod Smrekowicą – Smrekowica – Na Beskidzie – Góra Potrójna – Beskidek – Leskowiec. Czas przejścia 3:30 h, 3 h[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Radosław Truś, Beskid Mały. Przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008, s. 12, 155–179, ISBN 978-83-62460-50-2.
- ↑ a b c Beskid Mały. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2014, s. 2, ISBN 978-83-7605-329-5.
