Plac Dietla w Szczawnicy
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Poprzednie nazwy |
Rynek Szczawnicki |
Położenie na mapie Szczawnicy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego | |
Położenie na mapie gminy Szczawnica | |
49°25′43,8″N 20°29′15,6″E/49,428843 20,487674 |
Plac Dietla – plac położony w Szczawnicy.
Lokalizacja[edytuj | edytuj kod]
Plac znajduje się w centrum szczawnickiego uzdrowiska[1], u podnóża Bryjarki, w dolinie Grajcarka. Otoczony jest górskimi zboczami, pokrytymi lasami bukowo-jodłowymi[2]. Odbiegają od niego ulice: Kowalczyk, Zdrojowa, Jana Wiktora[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Plac nazywany „Rynkiem Szczawnickim” został ukształtowany po 1853 r., po uregulowaniu koryta Potoku Szczawnego[4]. Stanowił miejsce zgromadzeń publicznych oraz targów. 29 sierpnia 1865 r. odsłonięto tu obelisk Józefa Dietla[5], a w okresie międzywojennym pośrodku placu zainstalowano fontannę. W 1957 r. postawiono żelbetową figurę kobiety z dzbanem wg projektu Stanisława Marcinówa[6].
Na początku XX w. miała miejsce rewitalizacja placu[7]. W 2012 r. wyremontowano fontannę i ustawiono nową rzeźbę z brązu, wykonaną przez Michała Batkiewicza[8].
Nazwa placu została mu nadana po II wojnie światowej, wywodzi się od pomnika[4].
Obiekty[edytuj | edytuj kod]
Przy placu Dietla znajdują się zabytki[9]:
- willa „Pod Bogurodzicą” (A-650 z 12.12.1991)
- willa „Stara Kancelaria” (A-648 z 11.12.1991)
- willa „Danusia” (A-641 z 20.11.1991)
- willa „Pałac” (A-642 z 20.11.1991)
- willa „Holenderka” (A-649 z 12.12.1991)
- willa „Nad Zdrojami” (645 z 25.11.1981)
- willa „Szwajcarka” (647 z 28.11.1981)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Plac Dietla - centrum uzdrowiska [online], u Karola [dostęp 2023-07-16] (pol.).
- ↑ Program ochrony środowiska dla miasta i gminy Szczawnica na lata 2019–2022 z perspektywą na lata 2023–2026, szczawnica.pl, Szczawnica 2019, s. 92 [dostęp 2023-01-22] (pol.).
- ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2023-07-16]. (pol.).
- ↑ a b Węglarz 2011 ↓, s. 130.
- ↑ Węglarz 2011 ↓, s. 131.
- ↑ Węglarz 2011 ↓, s. 132.
- ↑ 24.pl, Szczawnica: uzdrowisko wypięknieje za 11 milionów złotych (zdjęcia) - podhale24.pl [online], podhale24.pl [dostęp 2023-07-16] .
- ↑ Szczawnica. Fontanna z placu Dietla rozpada się. Ma zaledwie 10 lat. I nie może doczekać się remontu [online], Gazeta Krakowska, 8 czerwca 2022 [dostęp 2023-07-16] (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2023-07-16] .
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Barbara Alina Węglarz: Spacerkiem po starej Szczawnicy i Rusi Szlachtowskiej. Wyd. 3 popr. i rozsz. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2011. ISBN 978-83-62460-17-5. OCLC 803531681.