Pluszcz rdzawogardły

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pluszcz rdzawogardły
Cinclus schulzii[1]
Cabanis, 1882
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

pluszcze

Rodzaj

Cinclus

Gatunek

pluszcz rdzawogardły

Synonimy
  • Cinclus schulzi Cabanis, 1882[1][2]
  • Cinclus leucocephalus schulzii Cabanis, 1882[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Pluszcz rdzawogardły[4] (Cinclus schulzii) – gatunek małego ptaka z rodziny pluszczy (Cinclidae), zamieszkujący południową Boliwię i północno-zachodnią Argentynę. Narażony na wyginięcie.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Takson ten formalnie opisał Jean Cabanis w 1882 roku, nadając mu nazwę Cinclus schulzii[5], która obowiązuje do tej pory[4][6]. Pluszcz rdzawogardły jest blisko spokrewniony z pluszczem białogłowym (C. leucocephalus), niekiedy łączono je w jeden gatunek[7]. Nie wyróżnia się podgatunków[7][6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 14–15,5 cm; masa ciała około 39,5 g[8].

Upierzenie matowoszare, bledsze na głowie i twarzy. Blady różowaworudy śliniak. Białe plamy na lotkach pierwszego rzędu widoczne w locie i podczas trzepotania skrzydeł. Krótki ogon i zaokrąglone skrzydła. Ciemne gołe części ciała[9].

Występowanie i środowisko[edytuj | edytuj kod]

Pluszcz rdzawogardły występuje na wschodnich stokach Andów w północno-zachodniej Argentynie (prowincje Salta, Jujuy, Tucumán, Catamarca) oraz w południowej Boliwii (departamenty Tarija i Chuquisaca). W latach 90. XX wieku populację boliwijską szacowano na od 500 nawet do 1000 par. Tę drugą liczbę oszacowano w oparciu o dosyć pospolite występowanie tych ptaków przy stałych strumieniach w okolicach Tarija m.in. w Reserva Biológica Cordillera de Sama[10] oraz na południe od Narvaez. Argentyńską populację w 1994 roku szacowano na nie więcej niż 1000 par m.in. w Parku Narodowym Calilegua, Parku Narodowym Baritú i Parku Narodowym Aconquija[3].

Gatunek zamieszkuje stałe rzeki i strumienie z wodospadami, kaskadami, skałami i kamieniami w nurcie, często o klifowych brzegach, o szerokości od 5 do 15 metrów. Stanowiska lęgowe zazwyczaj znajdują się na wysokościach od około 1500 do około 2500 m n.p.m. Jednak stwierdzono jego pojawianie się na niższych wysokościach w czasie dużych mrozów[3].

Status[edytuj | edytuj kod]

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN pluszcz rdzawogardły nieprzerwanie od 1994 roku klasyfikowany jest jako gatunek narażony (VU – Vulnerable). Jego populacja jest szacowana na około 2000–2700 dorosłych osobników. Szacuje się, że populacja maleje z powodu zawężania się oraz zmiany charakteru jego habitatu[3][9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Cinclus schulzii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Denis Lepage: pluszcz rdzawogardły Cinclus schulzii Cabanis, 1882. Avibase. [dostęp 2022-02-07]. (pol. • ang.).
  3. a b c d Cinclus schulzii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Cinclidae Sundevall, 1836 - pluszcze - Dippers (Wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-12].
  5. H. Schalow, Nachrichten und Neuigkeiten. Allgemeine Deutsche Ornithologische Gesellschaft, „Ornithologisches Centralblatt”, 7, 1882, s. 182–183 (niem.).
  6. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Dippers, leafbirds, flowerpeckers, sunbirds. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-12]. (ang.).
  7. a b Rufous-throated Dipper (Cinclus schulzi). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-07)]. (ang.).
  8. Rufous-throated dipper (Cinclus schulzi). [w:] ARKive [on-line]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-22)]. (ang.).
  9. a b Species factsheet: Cinclus schulzii. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-01-23]. (ang.).
  10. Important Bird Areas factsheet: Reserva Biológica Cordillera de Sama. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-01-23]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]