Popielatek węglolubny
_P.D._Orton_332018.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
popielatek węglolubny |
| Nazwa systematyczna | |
| Tephrocybe anthracophila (Lasch) P.D. Orton Notes R. bot. Gdn Edinb. 29(1): 76 (1969) | |
_P.D._Orton_961226.jpg)
Popielatek węglolubny, kępkowiec węglolubny (Tephrocybe anthracophila (Lasch) P.D. Orton) – gatunek grzybów należący do rodziny kępkowcowatych (Lyophyllaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tephrocybe, Lyophyllaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1829 r. Wilhelm Gottlob Lasch nadając mu nazwę Agaricus anthracophilus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Peter Darbishire Orton w 1969 r.[1]
- Agaricus anthracophilus Lasch 1829
- Collybia anthracophila (Lasch) P. Kumm. 1871
- Collybia carbonaria (Velen.) P.D. Orton 1960
- Lyophyllum anthracophilum (Lasch) M. Lange & Sivertsen 1987
- Lyophyllum atratum var. sphaerosporum Kühner & Romagn. ex M. Lange 1954
- Lyophyllum carbonarium (Velen.) M.M. Moser 1953
- Lyophyllum sphaerosporum Kühner & Romagn. 1953
- Omphalia carbonaria Velen. 1920
- Tephrocybe carbonaria (Velen.) Donk 1962
Polska nazwa popielatek dla rodzaju Tephrocybe występuje w pracy Barbary Gumińskiej i Władysława Wojewody z 1999 roku (jest tam wymieniony popielatek bagieny Tephrocybe palustris)[3]. W 2003 r. W. Wojewoda zaproponował nazwę kępkowiec węglolubny, jest ona jednak niespójna z aktualną nazwą naukową[4]. Nazwa popielatek węglolubny występuje m.in. w atlasie grzybów Pavola Škubli[5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
O średnicy 1–2,5 cm, początkowo łukowaty, potem półkulisty. Brzeg w stanie wilgotnym żłobkowany z prześwitującymi blaszkami. Powierzchnia matowa, o barwie od ciemnoszarej do brązowej. Brzeg jaśniejszy[6].
Szeroko przyrośnięte, początkowo brudnobiałe, potem szare[6].
Powierzchnia naga i lśniąca, górą oszroniona. Początkowo jest szarobrązowy, potem brązowy[6].
Cienki. Zapach i smak słaby, mączny[6].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki kuliste, gładkie, o wymiarach 4,5–5,5 μm[6].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
W Polsce jest dość częsty. W literaturze naukowej podano wiele stanowisk popielatka węglolubnego[4]. Nowsze stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Popielatek węglolubny znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].
Grzyb wypaleniskowy występujący w lasach na wypaleniskach, często wśród zwęglonych i niecałkowicie spalonych kawałków drewna. Owocniki na ziemi, od lipca do listopada[4].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Na wypaleniskach występują dwa podobne gatunki: popielatek garbaty (Tephrocybe ambusta) i popielatek czarniawy (Tephrocybe atrata). Pewne ich rozróżnienie możliwe jest tylko analizą mikroskopową[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-06-17] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2020-06-17] (ang.).
- ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: 1985, PWRiL, ISBN 83-09-00714-0.
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b c d e Tephrocybe anthracophila [online] [dostęp 2020-06-17] (ang.).
- ↑ Stanowiska popielatka węglolubnego w Polsce [online] [dostęp 2020-06-17] (ang.).