Przedsiębiorstwo państwowe
Przedsiębiorstwo państwowe (skróty: PP lub P.P.[a]) – w Polsce jest to przedsiębiorstwo, którego wyłącznym właścicielem jest państwo, a ściślej rzecz biorąc Skarb Państwa. Jest osobą prawną, do której stosuje się przepisy ustawy z dnia 25.09.1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2136, ze zm.). Należy je odróżnić od spółek kontrolowanych przez Skarb Państwa, które z prawnego punktu widzenia nie są przedsiębiorstwami państwowymi, ale spółkami uregulowanymi w Kodeksie spółek handlowych.
Przedsiębiorstwo państwowe może zostać przekształcone w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa w drodze komercjalizacji, która jest zazwyczaj etapem poprzedzającym prywatyzację.
W Polsce formę przedsiębiorstwa państwowego miało wiele podmiotów o różnej skali działania, np. Zakłady Przemysłu Metalowego „H. Cegielski” w Poznaniu, Stocznia Szczecińska im. Adolfa Warskiego czy Polskie Koleje Państwowe. Szczególnym rodzajem przedsiębiorstwa państwowego były państwowe przedsiębiorstwa gospodarki rolnej (PPGR). W gospodarce Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przedsiębiorstwa państwowe należały do ogólnej kategorii opisywanej jako jednostki gospodarki uspołecznionej, do której należały także spółdzielnie oraz nieliczne spółki (np. Bank Polska Kasa Opieki S.A.).
W późniejszym okresie wyodrębniono szczególny rodzaj przedsiębiorstw państwowych, mianowicie państwowe przedsiębiorstwa użyteczności publicznej (P.P.U.P.). Taką formę prawną miała od 1991 do 2009 roku Poczta Polska.
Według danych Ministerstwa Skarbu w 2011 r. w Polsce istniało 20 czynnych przedsiębiorstw państwowych[2] podlegających bezpośredniemu nadzorowi ministerstwa. Przykładem współcześnie funkcjonujących przedsiębiorstw, które zachowały tę formę prawną są: Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze”[3] i Polska Żegluga Morska; jednym z ostatnich przedsiębiorstw państwowych o mniejszym znaczeniu były Orzechowskie Zakłady Przemysłu Sklejek, które skomercjalizowano na przełomie lat 2013/2014 i funkcjonują jako „Sklejka Orzechowo SA”[4][5].
W Austrii przedsiębiorstwem państwowym są m.in. Österreichische Bundesbahnen.
Zobacz też
Uwagi
Przypisy
- ↑ Zasady pisowni i interpunkcji. [dostęp 2017-12-25].
- ↑ Wykaz przedsiębiorstw państwowych Ministerstwa Skarbu Państwa [data dostępu: 2014-06-18].
- ↑ Biuletyn Informacji Publicznej – Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” [dostęp z dnia 2012-02-06].
- ↑ Koniec z państwowym przemysłem – będzie komercjalizacja Zakładów Przemysłu Sklejek w Orzechowie, wgospodarce.pl, 5.07.2013.
- ↑ Grzegorz Przybylski: Dane adresowe i rejestrowe Spółki. Sklejka Orzechowo SA, 2014-02-10. [dostęp 2015-07-22]. (pol.).
Literatura (podstawa prawna)
- Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 marca 1927 r. o wydzielaniu z administracji państwowej przedsiębiorstw państwowych, przemysłowych, handlowych i górniczych oraz o ich komercjalizacji (Dz.U. z 1927 r. nr 25, poz. 195) (uchylony)
- Dekret z dnia 3 stycznia 1947 r. o tworzeniu przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. z 1947 r. nr 8, poz. 42) (uchylony)
- Dekret z dnia 26 października 1950 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz.U. z 1960 r. nr 18, poz. 111) (uchylony)
- Ustawa z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2136, ze zm.).
Linki zewnętrzne
- Wykaz przedsiębiorstw państwowych w Serwisie Nadzór Właścicielski Ministerstwa Skarbu Państwa [dostęp z dnia 2012-02-06].
- Ranking przedsiębiorstw państwowych według zatrudnienia – dane portalu BiznesPolska.pl na dzień 2009-12-03, [dostęp z dnia 2012-02-06].