Psychotronika

Psychotronika – kontrowersyjna, interdyscyplinarna dyscyplina badawcza, utworzona w 1973 roku na I Międzynarodowym Kongresie Badań Psychotronicznych w Pradze, na którym podjęto decyzję o konieczności podjęcia szeroko zakrojonych badań nad różnymi niezbadanymi dotąd, bądź kategorycznie odrzuconymi przez naukę zjawiskami. Większość środowisk naukowych uznaje psychotronikę za dziedzinę pozanaukową, nieposiadającą dostatecznych podstaw empirycznych, za pośrednictwem której propagowane są niepotwierdzone hipotezy.

Definicja zmodyfikowana na Pierwszym Polskim Kongresie Psychotroniki przez Radę Naukową ds. nomenklatury w Łodzi 26 października 1991 roku to psychotronika jako nauka interdyscyplinarna, mówiąca o siłach działających na odległość i o interakcjach zachodzących pomiędzy organizmami żywymi a ich środowiskiem, przy czym pojęcie środowiska jest rozszerzone do wpływów Układu Słonecznego i kosmosu.

Psychotronika korzysta z dorobku psychologii, biofizyki oraz antropologii. Nazwę tę zaproponował francuski inżynier Fernand Clerc, psychotronika bada między innymi tematykę parapsychologiczną, stawiając sobie za cel naukowe poznanie przyczyn takich zjawisk, jak telepatia, psychokineza, zjawiska mediumiczne.

Szczególnym obiektem badań w psychotronice jest rzekome „pole”, odróżniające się od pól energetycznych znanych nauce (elektrycznego, magnetycznego) swoją strukturą, nieuchwytną dla jakiegokolwiek aparatu badawczego mogącego dać sprawdzalny wynik badania. „Pole” to nie zostało dokładnie zbadane, a kontrowersje rozpoczynają się już w momencie próby ustalenia ogólnie przyjętego terminu. Pole jest określane jako pole morfogenetyczne (dr Rupert Sheldrake), kwantowy hologram, umysł natury (dr Ed Mitchell), umysł Boga (Stephen Hawking) czy też boska matryca (Gregg Braden). Badania tej idei przeprowadzane są głównie na polu mechaniki kwantowej, najczęściej przez uczonych zainteresowanych unifikacją nauki oraz próbą kwantowego opisu świadomości. Do grona badaczy popularyzujących teorię „pola” należą m.in. dr Fred Alan Wolf, dr Amit Goswami, dr William A. Tiller, dr Dean Radin (twórca koncepcji „splątanych umysłów”) oraz dr med. Stuart Hameroff. Inne badania nad „polem” to przeprowadzane przez Masaru Emoto eksperymenty nad wpływem muzyki oraz ludzkich emocji na strukturę kryształów wody oraz seria eksperymentów nad wpływem ludzkich emocji na DNA dokonanych najpierw przez Władimira Poponina, a następnie w latach 1992–1995 przez Glena Reina oraz Rollin McCraty z Instytutu Heart Math oraz udowodnienie nielokalności – w sensie kwantowym – tego zjawiska. Innym, popularnym eksperymentem psychotronicznym wykorzystującym omawiane „pole” okazał się przeprowadzony pod kierownictwem Maharishi Mahesha Yogi w roku 1972 test oddziaływania zbiorowej medytacji transcendentalnej na społeczeństwo. Eksperyment, nazywany dzisiaj „efektem Maharishiego” powtórzony został następnie w roku 1988 jako International Peace Project in Middle East.