Radkowskie Skały
Radkowskie Skały (niem. Wünschelburger Lehne) – skalne formy w Górach Stołowych, w Sudetach Środkowych, w południowo-zachodniej Polsce. Położone są na południe od Radkowa na wysokości ok. 600-700 m n.p.m., w południowo-wschodniej części Gór Stołowych, na północno-zachodniej krawędzi ich środkowego piętra[1].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Są to formy skalne o bardzo wymyślnych kształtach, wznoszące się niemal pionowymi ścianami[1]. Wraz z filarami skalnymi tworzą ciąg piaskowcowych baszt, filarów, fantazyjnie ukształtowanych skał w postaci okazałego muru skalnego o wysokości dochodzącej do 100 m. Poszczególne skały lub ich grupy porozdzielane są stromymi żlebami, labiryntami, tunelami i głębokimi szczelinami[1]. Na skałach wykute są pamiątkowe napisy Śląskiego Towarzystwa Leśnego z I połowy XX wieku.
Radkowskie Skały tworzą skały osadowe wieku górnokredowego. Są to piaskowce ciosowe dolne posadowione na marglach[1].
Powstanie[edytuj | edytuj kod]
Radkowskie Skały powstały w wyniku długotrwałego procesu erozyjnego[1]. W kształtowaniu rzeźby ważną rolę odegrała woda poprzez powierzchniową erozję, jak i oddziaływanie pod ziemią – w strefach źródłowych. Denudacja chemiczna i mechaniczna przy udziale wody doprowadziła do rozwoju obecnych form skalnych w odsłoniętej partii piaskowców ciosowych na wierzchowinach północno-wschodniej krawędzi II poziomu zrównania. Podziemne wypłukiwanie zwietrzeliny skalnej w strefach źródłowych na kontakcie przepuszczalnych piaskowców z nieprzepuszczalnymi marglami było przyczyną deformacji i piaskowcowej płyty, zalegającej na marglach, co spowodowało pionowe spękania oraz osiadanie i powstawanie osuwisk blokowych. Zmieniające się warunki klimatyczne w trwającym ok. 70 mln lat okresie wpływały na intensywność rzeźbienia w piaskowcowej płycie labiryntów i niezwykłych form skalnych. Sieć spękań tektonicznych wyznaczała geometrię tych form, a o kształcie decydowało zmienne warstwowanie i różne spoiwo skał.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Atrakcją Radkowskich Skał są licznie poprowadzone drogi wspinaczkowe[1]. Do Radkowskich Skał prowadzą liczne ścieżki odchodzące od "Drogi nad urwiskiem", która biegnie powyżej. Natomiast u podnóża Radkowskich Skał prowadzi Szosa Stu Zakrętów z Radkowa do Kudowy-Zdroju przez Karłów[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 13: Góry Stołowe. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK „KRAJ”, 1992, s. 199. ISBN 83-7005-301-7.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 13: Góry Stołowe. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK „KRAJ”, 1992, ISBN 83-7005-301-7
- J. Potocki; Przewodnik turystyczny: "Góry Stołowe". Wyd.: PLAN. Jelenia Góra 2005r. ISBN 83-60044-16-3
- Praca zbiorowa; Mapa turystyczna; "Góry Stołowe";Skala 1:30 000; Wyd. "PLAN"; J.Góra 2007r.; ISBN 978-83-60975-60-2