Romuald Wowkonowicz
| |
| Data i miejsce urodzenia |
14 stycznia 1884 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
25 października 1939 |
| Zawód, zajęcie |
inżynier |
Romuald Wowkonowicz (ur. 14 stycznia 1884 w Samborze, zm. 25 października 1939 we Lwowie) – polski inżynier, dyrektor gazowni miejskiej w Tarnowie i dyrektor techniczny Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Mościcach, radca Izby Przemysłowo-Handlowej w Krakowie w 1935 roku[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Rodzina Wowkonowiczów wywodziła się z Małopolski Wschodniej. Romuald był synem Franciszka Romualda Wowkonowicza, pracownika sądu we Lwowie i Julii z domu Frey. Miał czworo rodzeństwa – Augusta (brat przyrodni z pierwszego małżeństwa Franciszka) oraz Jana, Paulinę i Mariana (lekarz, oficer). W 1910 otrzymał tytuł inżyniera-chemika Politechniki Lwowskiej i rozpoczął pracę w gazowni we Lwowie. Już rok później w 1911 z rekomendacji burmistrza Tarnowa Tadeusza Tertilla Rada Miejska Tarnowa mianowała go na stanowisko dyrektora gazowni miejskiej w Tarnowie z którym to miastem związał resztę swojego życia[2]. W latach 1919–1922 dokonał rozbudowy gazowi. Angażował się także w wiele innych inwestycji w mieście oraz działał jako społecznik.
W 1927 na wniosek prezydenta Polski Ignacego Mościckiego rozpoczęto, na zachód od Tarnowa, budowę jednej z najnowocześniejszych fabryk chemicznych w Europie – Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Mościcach, celem uniezależnienia się od zagranicznych koncernów i oparciu także tej branży o przemysł rodzimy. Dyrektorem technicznym przedsiębiorstwa został Romuald Wowkonowicz, pełnił funkcję w latach 1929–1933. Kiedy powstały Zjednoczone Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie i Mościcach Wowkonowicz był w Mościcach dyrektorem techniczno-administracyjnym[3][4].
Po agresji niemieckiej na Polskę we wrześniu 1939 wraz z rodziną schronił się we Lwowie i tu wkrótce zmarł w wyniku komplikacji pooperacyjnych. 25 października 1939 został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim w rodzinnym grobowcu. Po 1945 i wysiedleniu Polaków ze Lwowa setki grobów było celowo niszczonych, a inne popadały w ruinę – tak też stało się z grobowcem Wowkonowiczów, który aktualnie jest w stanie katastrofalnym (pole 52). Grób został odnowiony dzięki Fundacji Armenian w 2013 roku[5].
Romuald Wowkonowicz posiadał majątek ziemski w miejscowości Ropa w Małopolsce, tutaj także finansował budowę miejscowej szkoły. Łączyły go stosunki przyjacielskie z prezydentem Ignacym Mościckim, m.in. razem polowali.
Postać Romualda Wowkonowicza została po zakończeniu II wojny światowej na wiele lat zapomniana.
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
We wrześniu 2013 Rada Miejska Tarnowa, na wniosek Towarzystwa Przyjaciół Mościc, nadała imię Romualda Wowkonowicza placowi u zbiegu ulic Eugeniusza Kwiatkowskiego i Czerwonych Klonów[6].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Żonaty z Marią z domu Teodorowicz. Ślub odbył się w 1919 roku. Żona była spokrewniona z lwowskim arcybiskupem obrządku ormiańskiego Józefem Teodorowiczem. W 1919 przyszła na świat córka Ewa (po mężu Glassgall). Żona Romualda Wowkonowicza zmarła po ciężkiej chorobie w młodym wieku w 1929 roku i została pochowana w Tarnowie[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Monitor Polski z 1935 r. Nr 047, poz. 65.
- ↑ a b TARnet.pl, Tarnów ON-LINE (inTARnet.pl) [online], intarnet.pl [dostęp 2018-08-11].
- ↑ Robert Lichwała, Romuald Wowkonowicz, [w:] Andrzej Niedojadło (red.), Encyklopedia Tarnowa, Tarnów: Tarnowskie Towarzystwo Kulturalne, 2010, s. 497-498, ISBN 978-83-87366-96-4, OCLC 751483099 [dostęp 2022-08-04].
- ↑ Romuald Wowkonowicz | Wirtualne Muzeum Polskiego Przemysłu Chemicznego [online] [dostęp 2022-08-04] (pol.).
- ↑ Groby zasłużonych [online], fundacjaormianska.pl [dostęp 2018-08-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-11] (ang.).
- ↑ Andrzej Skórka, Tarnów: Romuald Wowkonowicz już ma skwer w Mościcach, „tarnow.naszemiasto.pl”, 8 października 2013 [dostęp 2018-08-11] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Biografia Romualda Wowkonowicza. kuriergalicyjski.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-01)]. w Kurierze Galicyjskim
- Biografia Romualda Wowkonowicza w Tarnowskim Kurierze Kulturalnym