Rozwar wielkokwiatowy

Rozwar wielkokwiatowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	dzwonkowate
Rodzaj	rozwar
Gatunek	rozwar wielkokwiatowy
	Nazwa systematyczna
	Platycodon grandiflorus (Jacq.) A.DC.
Synonimy
	Campanula glauca Thunb.; Campanula grandiflora Jacq.; Platycodon glaucus (Thunb.) Nakai.;
	Campanula glauca Thunb.; Campanula grandiflora Jacq.; Platycodon glaucus (Thunb.) Nakai.;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rozwar wielkokwiatowy (Platycodon grandiflorus) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny dzwonkowatych. Należy do monotypowego rodzaju Platycodon^[3]^[4]^[5]. Występuje w stanie dzikim w Azji wschodniej (od Chin, poprzez południowo-wschodnią Syberię, Daleki Wschód Rosji, Półwysep Koreański po Japonię^[5]. Poza tym rozprzestrzeniony w uprawie jako roślina ozdobna; uprawiany także w Polsce^[6].

Morfologia

Pokrój: Bylina o wysokości do 50 cm. Pęd ma nagi, sinawozielony^[6]. Korzenie bulwiaste^[7].
Liście: Tylko łodygowe, zwykle pozornie naprzeciwległe lub w okółkach po 3–4, siedzące lub krótkoogonkowe^[7]. Blaszka lancetowata, jajowata, o brzegu ząbkowanym^[6].
Kwiaty: Kwiaty szypułkowe, wyrastają pojedynczo na szczytach pędów^[7]. Są pięciokrotne, duże, o średnicy do 5 cm. Korona zrosłopłatkowa, szeroko dzwonkowata, koloru niebieskiego do fioletowego^[6], u odmian uprawnych też białego i różowego^[8]. Łatki na końcach są podobnej długości lub krótsze od rurki. Nitki pręcików są w dole rozszerzone, pylniki są dłuższe od nitek. Zalążnia pięciokomorowa^[7].
Owoc: Torebka otwierająca się 5 ząbkami międzyległymi wobec działek kielicha^[6]. Nasiona duże^[7].

Biologia i ekologia

Kwitnie w lipcu i sierpniu. Owoce dojrzewają od sierpnia do września^[5]. Rośnie w miejscach nasłonecznionych w zbiorowiskach bylin, w zaroślach i rzadziej w widnych miejscach w lasach. W górach nie przekracza 200 m n.p.m.^[5]

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj w obrębie rodziny dzwonkowatych Campanulaceae klasyfikowany jest do podrodziny Campanuloideae^[3].

Zastosowanie

Roślina lecznicza na Dalekim Wschodzie^[6] – w Chinach stosowana jest jako lek na przeziębienie i grypę. W Japonii suszone ziele dodawane jest do mieszanek ziołowych aromatyzujących likiery. W Korei korzenie są jadane (zwane tam toraji)^[4].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Genus: Platycodon A. DC.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-07-12].
↑ ^a ^b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 729, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d Platycodon grandiflorus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-07-12].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika Systematyka. Wyd. 10. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 777. ISBN 83-01-10951-3.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants. Eudicots. Berlin, Heidelberg, New York: Springer-Verlag, 2007, s. 37. ISBN 978-3-540-31050-1.
↑ Beata Grabowska, Tomasz Kubala: Encyklopedia bylin, tom II. Poznań: Zysk i s-ka, 2012, s. 692-693. ISBN 978-83-7506-846-7.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).

[grin-3] Genus: Platycodon A. DC.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-07-12].

[mabb-4] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 729, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[china-5] Platycodon grandiflorus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-07-12].

[slownik-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika Systematyka. Wyd. 10. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 777. ISBN 83-01-10951-3.

[kubitzki-7] K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants. Eudicots. Berlin, Heidelberg, New York: Springer-Verlag, 2007, s. 37. ISBN 978-3-540-31050-1.

[8] Beata Grabowska, Tomasz Kubala: Encyklopedia bylin, tom II. Poznań: Zysk i s-ka, 2012, s. 692-693. ISBN 978-83-7506-846-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]