S-tog

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
S-tog
szybka kolej miejska
Logotyp
ilustracja
Państwo

 Dania

Lokalizacja

Kopenhaga

Operator

Danske Statsbaner

Infrastruktura
Rozstaw szyn

1435 mm

Strona internetowa
Pociąg S-tog
Plan sieci

S-togkolej miejska w Kopenhadze. DSB S-tog a/s jest spółką należącą do Danske Statsbaner. S-tog, obok metra, autobusów miejskich oraz tramwajów wodnych jest częścią systemu zintegrowanego transportu miejskiego w Kopenhadze.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W okresie międzywojennym wraz z rozwojem miasta Kopenhagi pojawiła się potrzeba budowy wydajnego systemu transportu publicznego. Postanowiono o budowie systemu kolei miejskiej, Pierwsza linia S-tog została uruchomiona w 1934 roku i kursowała na trasie dzisiejszej linii A. Dwa lata później uruchomiona została kolejna linia B. Kolej od początku była zelektryfikowana. Początkowo pociągi na każdej linii kursowały w 20-minutowym takcie, lecz w 2007 roku wprowadzono takt 10-minutowy. Z czasem system S-tog stał się jednym z podstawowych systemów transportu publicznego w Kopenhadze[1][2].

Sieć S-tog[edytuj | edytuj kod]

Na sieć S-tog składa się siedem linii oznaczanych literami alfabetu. Łączna długość sieci to 170 km oraz 84 stacje, z czego 8 znajduje się poza granicami Kopenhagi. Linie rozchodzą się promieniście z centrum miasta i łączą się na głównej linii kolejowej. Oprócz tego jedna linia oznaczona literą F kursuje po tzw. Ringbanen i objeżdża centrum miasta szerokim łukiem, łącząc odgałęzienia sieci. Na wszystkich liniach obowiązuje 10-minutowy takt, poza linią F, gdzie pociągi kursują co 5 minut oraz linią Bx i H, gdzie częstotliwość wynosi 20 min. W weekendy kursują jedynie linie A, B, C oraz F z częstotliwością wynoszącą 20 min w soboty (10 dla linii F i w niektórych okresach dnia także C), a w niedziele i święta w odstępach co 30 min[3]. System S-tog przewozi dziennie ponad 300 tys. pasażerów, a wraz z metrem – 500 tys. Zasilanie na sieci S-tog odbywa się poprzez napowietrzną sieć trakcyjną, a pociągi posiadają na dachu zamontowane pantografy. Od początku istnienia systemu pociągi były napędzane prądem stałym 1,65 kV, co odróżniało system S-tog od pozostałych linii kolejowych w Danii, gdzie po elektryfikacji w latach 80. zastosowano prąd zmienny o napięciu 25 kV[4].

Linie[3][edytuj | edytuj kod]

Linia Rok otwarcia Trasa Takt w dni robocze Takt w soboty Takt w niedziele i święta
A 1934 (Solrød Strand) – Hundige – København H – Farum 10 10/20 30
B 1936 Høje Taastrup – København H – Holte 10 10/20 30
Bx 1953 Høje Taastrup – København H - Farum 20 nie kursuje
C 1950 (Frederikssund) – Ballerup – København H – Klampenborg 10 10/20 30
E 1968 Køge – København H – Hillerød 10 nie kursuje
F 1934 Ny Ellebjerg – Flintholm – Hellerup 5 10 30
H 1987 Frederikssund – København H – Østerport 20 nie kursuje

Odgałęzienia sieci[3][edytuj | edytuj kod]

Sieć S-tog bazuje na sieciach odgałęziających się promieniście od głównej linii magistralnej przebiegającej przez centrum Kopenhagi.

Północne odgałęzienia to linie kolejowe:

  • Farumbanen (linia kolejowa Farum);
  • Nordbanen (północna linia kolejowa);
  • Klampenborgbanen (linia kolejowa Klampenborg).

Południowe odgałęzienia sieci to linie kolejowe:

  • Køge Bugt-banen (linia kolejowa nad zatoką Køge);
  • Vestbanen (zachodnia linia kolejowa);
  • Frederikssundbanen (linia kolejowa nad cieśniną Frederikssund).

Ponadto wszystkie odgałęzienia spina pierścień w postaci linii o nazwie Ringbanen.

Tabor[edytuj | edytuj kod]

W sieci S-tog na przestrzeni lat były wykorzystywane pociągi czterech generacji. Wszystkie są to elektryczne zespoły trakcyjne. Pociągi pierwszej generacji były eksploatowane w latach 1934–1978 i składały się z trzech członów. Druga generacja weszła do eksploatacji w 1967 roku i wycofana została w 2007. Pociągi tej generacji miały 2 lub 4 człony i były wykorzystywane w trakcji pojedynczej lub wielokrotnej[5]. Pociągi trzeciej generacji wykorzystywano w latach 1986–2006. Składały się one z czterech członów, jednak wycofano je stosunkowo szybko ze względu na ich dużą awaryjność. Obecnie w eksploatacji są wyłącznie pojazdy czwartej generacji wyprodukowane w latach 1996–2007. Składają się one z ośmiu członów i zostały wyprodukowane przez konsorcjum AlstomSiemens Mobility. Maksymalna prędkość wynosi 120 km/h, jednak na większości odcinków poruszają się z prędkością 80–90 km/h. DSB S-tog posiadają 105 składów czwartej generacji. Pociągi czwartej generacji mają charakterystyczny kształt wybrzuszonych bocznych ścian, co zapewnia większą pojemność pociągu, a także bezpieczniejsze wsiadania i wysiadanie z pociągu. W ten sposób maksymalnie została wykorzystana skrajnia sieci S-tog[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kaj Hansen, Elektriske forstadsbaner 1. del, „BYtrafik”, 3/1970.
  2. Thomas Meisel Rasmussen, Bogstavforvirring på S-banen, „Ud & Se”, 9/2014.
  3. a b c https://www.dsb.dk/globalassets/pdf/koereplaner/s-tog/2018/s-tog-8jan18.pdf
  4. Willy Christensen, Trafikproblemer i Nørrebrogade før og nu, Sporvejshistorisk Selskab, s. 35-44.
  5. 2. generation af S-tog - Bybane.net [online], bybane.net [dostęp 2018-11-27] (duń.).
  6. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2018-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-19)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]