Sajid-Ahmad I
| chan Złotej Ordy | |
| Okres |
od 1432 |
|---|---|
| Dane biograficzne | |
| Ojciec | |
Sajid-Ahmad I (tatar. Səyetəxmət; Сәетәхмәт; ur. na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego[1], zm. po 1455 w Kownie) – chan Złotej Ordy rządzący w latach 1432–1455[2]. Według innych źródeł sprawował władzę od 1427 lub 1433 do 1455 roku[3].
Pochodzenie[edytuj | edytuj kod]
Turecki historyk Halim Geraj uważa, że był stryjecznym wujkiem pierwszego krymskiego chana Hadżi Gireja, czyli synem Tochtamysza. W "Mu'izz al-ansab" jest natomiast uznawany za jednego z synów Tochtamysza. W korespondencji wymienionej między Świdrygiełłem, a królem Władysławem Jagiełłą, książę litewski wspomina o nim pisząc, że znajduje się przy nim syn tatarskiego imperatora. Natomiast w liście do wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego litewski władca nazywa Sajida "Sydachmatch Bexubowitz". W opinii rosyjskiego historyka Wadima Triepawłowa urodził się oraz dorastał na Litwie.
Działalność[edytuj | edytuj kod]
Prowadził szereg wojen i łupieżczych napadów, w tym na ziemie korony polskiej. M. in. w czerwcu 1438 r. jego oddziały napadły niespodziewanie na koronne Podole i Ruś, co zmusiło króla Władysława III do wysłania tam znacznych sił. W ciężkiej bitwie z Ordą na Krasnym Polu padło wówczas wielu wybitnych rycerzy, w tym wojewoda podolski Michał Buczacki, kasztelan halicki Jan Kola z Dalejowa (starszy), Skarbek z Góry czy Mikołaj Giza. Była to - jak notował Jan Długosz - ...żałobna, pamiętna dla przyszłych wieków Polski, klęska[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ И.Б. Греков, Очерки по истории международных отношений Восточной Европы XIV—XVI вв, 1963 (ros.).
- ↑ Wielka Encyklopedia Radziecka, 1969–1978 (ros.).
- ↑ Clifford Edmund Bosworth, The New Islamic Dynasties: A Chronological and Genealogical Manual, „Edinburgh University Press”, 2004 (ang.).
- ↑ Ludwik Kolankowski, Polska Jagiellonów. Dzieje polityczne, Lwów 1936, s. 80 (pol.).