Hyżne: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m standaryzacja szablonu {{Wieś infobox}} + WP:SK |
→Historia: drobne merytoryczne |
||
Linia 31: | Linia 31: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
Pierwsze wzmianki o Hyżnem pojawiły się w [[1436]] roku. Wieś Hyżne była od początku własnością szlachty: Kmitów, Denowskich, Rzeszowskich i Wapowskich. [[Piotr Kmita (zm. 1409)|Piotr Kmita]], kasztelan lubelski, był właścicielem Hyżnego a po jego śmierci odziedziczył tą miejscowość jego syn [[Piotr Lunak Kmita]] , który ożenił się z [[Zofia Rzeszowska|Zofią Rzeszowską]] (1430 - 1448). W roku 1436 dobra te zagarnął bezprawnie stryj małoletniej wówczas Małgorzaty Kmity, [[Mikołaj Kmita]]- kasztelan przemyski, zapoczątkowując długoletni spór, który zakończył się w roku 1441 nowym podziałem dóbr. Tereny dynowskie odzyskała [[Małgorzata Mościcowa]] z Kmitów. W roku [[1590]] [[Katarzyna Wapowska]] ufundowała drewniany kościół, a w nim umieściła obraz Matki Boskiej. |
Pierwsze wzmianki o Hyżnem pojawiły się w [[1436]] roku. Wieś leży na starym trakcie zwanym ''Węgierską Drogą'' - z Węgier przez Duklę do Przemyśla. Wieś Hyżne była od początku własnością szlachty: Kmitów, Denowskich, Rzeszowskich i Wapowskich. [[Piotr Kmita (zm. 1409)|Piotr Kmita]], kasztelan lubelski, był właścicielem Hyżnego a po jego śmierci odziedziczył tą miejscowość jego syn [[Piotr Lunak Kmita]] , który ożenił się z [[Zofia Rzeszowska|Zofią Rzeszowską]] (1430 - 1448). W roku 1436 dobra te zagarnął bezprawnie stryj małoletniej wówczas Małgorzaty Kmity, [[Mikołaj Kmita]]- kasztelan przemyski, zapoczątkowując długoletni spór, który zakończył się w roku 1441 nowym podziałem dóbr. Tereny dynowskie odzyskała [[Małgorzata Mościcowa]] z Kmitów. W roku [[1590]] [[Katarzyna Wapowska]] ufundowała drewniany kościół, a w nim umieściła obraz Matki Boskiej. |
||
Pod koniec [[XVII wiek|XVII w.]] Hyżne nabył hrabia [[Nieborowscy|Nieborowski]] h. [[Prawdzic (herb szlachecki)|Prawdzic]]. Zbudował on nowy kościół na miejscu starego, spalonego w [[1624]] roku przez [[Tatarzy|Tatarów]]. Obecny, trzeci kościół wzniesiony w latach 1727-39 (sanktuarium Maryjne z cudownym obrazem Matki Bożej z XVI w., koronowanym w 1932 r.) jest jednym z najważniejszych zabytków [[Gmina Hyżne|Gminy Hyżne]]. |
Pod koniec [[XVII wiek|XVII w.]] Hyżne nabył hrabia [[Nieborowscy|Nieborowski]] h. [[Prawdzic (herb szlachecki)|Prawdzic]]. Zbudował on nowy kościół na miejscu starego, spalonego w [[1624]] roku przez [[Tatarzy|Tatarów]]. Obecny, trzeci kościół wzniesiony w latach 1727-39 (sanktuarium Maryjne z cudownym obrazem Matki Bożej z XVI w., koronowanym w 1932 r.) jest jednym z najważniejszych zabytków [[Gmina Hyżne|Gminy Hyżne]]. |
Wersja z 09:59, 29 wrz 2010
{{{rodzaj miejscowości}}} | |
Państwo | podkarpackie |
---|---|
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2009) |
3900 |
Strefa numeracyjna |
(+48) 17 |
Kod pocztowy |
36-024 |
Tablice rejestracyjne |
RZE |
SIMC | |
Położenie na mapie brak | |
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:airport} | |
Strona internetowa |
Hyżne – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Hyżne; siedziba gminy Hyżne
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego. W okolicy ślady starego osadnictwa, o którym świadczą zachowane na wzniesieniu zwanym Tatarską Górą resztki wczesnośredniowiecznego grodziska.
Historia
Pierwsze wzmianki o Hyżnem pojawiły się w 1436 roku. Wieś leży na starym trakcie zwanym Węgierską Drogą - z Węgier przez Duklę do Przemyśla. Wieś Hyżne była od początku własnością szlachty: Kmitów, Denowskich, Rzeszowskich i Wapowskich. Piotr Kmita, kasztelan lubelski, był właścicielem Hyżnego a po jego śmierci odziedziczył tą miejscowość jego syn Piotr Lunak Kmita , który ożenił się z Zofią Rzeszowską (1430 - 1448). W roku 1436 dobra te zagarnął bezprawnie stryj małoletniej wówczas Małgorzaty Kmity, Mikołaj Kmita- kasztelan przemyski, zapoczątkowując długoletni spór, który zakończył się w roku 1441 nowym podziałem dóbr. Tereny dynowskie odzyskała Małgorzata Mościcowa z Kmitów. W roku 1590 Katarzyna Wapowska ufundowała drewniany kościół, a w nim umieściła obraz Matki Boskiej.
Pod koniec XVII w. Hyżne nabył hrabia Nieborowski h. Prawdzic. Zbudował on nowy kościół na miejscu starego, spalonego w 1624 roku przez Tatarów. Obecny, trzeci kościół wzniesiony w latach 1727-39 (sanktuarium Maryjne z cudownym obrazem Matki Bożej z XVI w., koronowanym w 1932 r.) jest jednym z najważniejszych zabytków Gminy Hyżne.
W roku 1890 funkcjonowały w Hyżnem cztery karczmy, młyn wodny, cegielnia, gorzelnia i folwark. Od roku 1917 właścicielami majątku do reformy rolnej byli Dzieduszyccy, którzy przebudowali dwór oraz w 1910 roku wybudowali drewniany budynek urzędu gminy.
II Rzeczpospolita i II wojna światowa
Wieś związana jest z życiem gen. Władysława Sikorskiego, który spędził tu dziecinne lata. Od 1863 r. we wsi funkcjonowała szkoła ludowa, w której uczył ówczesny organista Tomasz Sikorski (jego ojciec).
W czasie II wojny światowej działała tu AK, która nazwała te tereny jako Rzeczpospolita Hyżneńsko - Niebylecka, podobwód AK Rzeszów-Południe. Teren zarządzany Hyżne - Niebylec przez kpt. Józefa Maciołka ps. "Żuraw", "Roch", a komendantami Placówek AK byli: Jan Rabczak "Dąb", Stanisław Jakubczyk "Chrobry", Mieczysław Chedyński "Józef" oraz Jan Baran "Blizbor".
Zabytki
- Kościół parafialny z cudownym obrazem Matki Boskiej,
- Renesansowa chrzcielnica z 1592 roku,
- Dzwon z 1649 roku,
- 7 kapliczek
- fortyfikacja ziemna
- Dom Sióstr Miłosierdzia
- Zespół Dworski z parkiem (obecnie Szkoła Podstawowa)
- Budynek starego urzędu gminy (obecnie GOK)
- Pomnik Grunwaldu
- Przydrożne krzyże