Cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Bielsku Podlaskim

Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy
w Bielsku Podlaskim

konkatedra
Państwo	Polska
Miejscowość	Bielsk Podlaski
Adres	{{{adres}}}
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Diecezja	warszawsko-bielska
katedra	od 1951
Wezwanie	Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy
Wspomnienie liturgiczne	8/21 września
Przedmioty szczególnego kultu
Cudowne ikony	Bielska Ikona Matki Bożej
Historia Data zakończenia budowy koniec XVI w. Aktualne przeznaczenie świątynia prawosławna Fundator Wasylisa Holszańska
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno Liczba ikonostasów 1 Liczba naw 3 Dzwonnica • typ dzwonnicy drewniana, konstrukcja zrębowa
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

{{Świątynia chrześcijańska infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | współrzędne = | adres = Nieznane pola: "data rejestracji", "minutN", "rejestr", "minutW", "sekundW", "sekundN", "stopniS", "kod języka", "minutS", "nr rej. zabytku", "sekundS", "stopniW", "sekundE", "minutE", "stopniN" oraz "stopniE".

Zabytek

Cerkiew pod wezwaniem Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Bielsku Podlaskim – prawosławna cerkiew konkatedralna oraz parafialna. Należy do dekanatu Bielsk Podlaski diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Świątynia znajduje się przy ulicy Jagiellońskiej.

Obecnie istniejąca wzniesiona została w XVII lub XVIII w. i jest najstarszą drewnianą świątynią w mieście. Konstrukcja zrębowa, szalowana, na planie wydłużonego prostokąta, z zamkniętym prosto prezbiterium i prostokątną zakrystią. Trójnawowa z wieżą frontową. Oddzielnie stojąca dzwonnica ma konstrukcję zrębową.

W cerkwi znajduje się – uważana za cudowną – Bielska Ikona Matki Bożej.

Świątynię remontowano w 1937, 1968 i ostatnio w 2000-2001. Cerkiew od 1951 pełni funkcję drugiej katedry biskupiej diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Pierwszą świątynię pod tym wezwaniem można odnosić prawdopodobnie do świątyni zniszczonej wraz z grodem w czasie najazdu tatarskiego w 1240. Przed 1289 książę włodzimierski Włodzimierz Wasylkowicz dla odbudowanej już cerkwi przekazał swój dar „w postaci ksiąg i ikon”. Mówi o tym Latopis Halicko-Wołyński.

Następna wzmianka o cerkwi pochodzi z II połowy XV w., gdy księżna Wassa ufundowała cerkiew zamkową. Wassa zmarła przed 1484 i ciało fundatorki zostało pogrzebane pod prezbiterium cerkwi. Decyzja Aleksandra Jagiellończyka z 1506 o przeniesieniu świątyni z Góry Zamkowej na Stare Miasto (dzisiaj ulica Jagiellońska) została zrealizowana dopiero w 1562. Wraz z cerkwią zostało uroczyście przeniesione i ciało fundatorki, księżnej Wassy.

Cerkiew wpisano do rejestru zabytków 29 października 1966 pod nr A-38.