Tatarzy krymscy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
[[Plik:Etnics.svg|thumb|250px|Procentowy udział ludności tatarskiej na Krymie wg. ukraińskiego spisu ludności z 2001 r.]] |
[[Plik:Etnics.svg|thumb|250px|Procentowy udział ludności tatarskiej na Krymie wg. ukraińskiego spisu ludności z 2001 r.]] |
||
'''Tatarzy krymscy''' (''Qırımtatarlar'') - grupa etniczna posługująca się [[język krymskotatarski|językiem krymskotatarskim]], zamieszkująca od XIII wieku [[Krym|Półwysep Krymski]]. W 1850 roku Tatarzy krymscy stanowili 77,8% ludności Krymu, jednak obecnie ich liczba wynosi nieco ponad 10% mieszkańców półwyspu. Wielu potomków emigrantów z Krymu z przełomu XIX i XX w. mieszka także w [[Rumunia|Rumunii]], [[Bułgaria|Bułgarii]] i [[Turcja|Turcji]], a także w [[Uzbekistan]]ie, dokąd zostali deportowani przez władze stalinowskie w 1944 r. Ich liczbę ocenia się na ok. 480 tys. osób, z czego 250 tys. na Krymie i 150 tys. w Uzbekistanie<ref>[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=crh Ethnologue report for language code: crh<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. |
'''Tatarzy krymscy''' (''Qırımtatarlar'') - grupa etniczna posługująca się [[język krymskotatarski|językiem krymskotatarskim]], zamieszkująca od XIII wieku [[Krym|Półwysep Krymski]]. W 1850 roku Tatarzy krymscy stanowili 77,8% ludności Krymu, jednak obecnie ich liczba wynosi nieco ponad 10% mieszkańców półwyspu. Wielu potomków emigrantów z Krymu z przełomu XIX i XX w. mieszka także w [[Rumunia|Rumunii]], [[Bułgaria|Bułgarii]] i [[Turcja|Turcji]], a także w [[Uzbekistan]]ie, dokąd zostali deportowani przez władze stalinowskie w 1944 r. Ich liczbę ocenia się na ok. 480 tys. osób, z czego 250 tys. na Krymie i 150 tys. w Uzbekistanie<ref>[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=crh Ethnologue report for language code: crh<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. |
||
{| class="standard" border="1" cellspacing="0" |
|||
!Ludność [[Krym]]u |
|||
![[1795]] |
|||
![[1816]] |
|||
![[1835]] |
|||
![[1850]] |
|||
![[1858]] |
|||
![[1864]] |
|||
![[1897]] |
|||
![[1917]] |
|||
![[1920]] |
|||
![[1926]] |
|||
![[1934]] |
|||
![[1937]] |
|||
![[1939]] |
|||
![[1959]] |
|||
![[1979]] |
|||
![[1989]] |
|||
![[2001]] |
|||
|- |
|||
|Ogólnie, w tys. |
|||
|467 |
|||
|454,7 |
|||
|156,4 |
|||
|212,6 |
|||
|279,4 |
|||
|343,5 |
|||
|331,3 |
|||
|198,7 |
|||
|546,7 |
|||
|749,8 |
|||
|718,9 |
|||
|713,8 |
|||
|832 |
|||
|996,8 |
|||
|1 123,8 |
|||
|1 201,5 |
|||
|2 135,9 |
|||
|- |
|||
|[[Tatarzy krymscy]], % |
|||
|87,6 |
|||
|85,9 |
|||
|83,5 |
|||
|77,8 |
|||
|73 |
|||
|50,3 |
|||
|35,6 |
|||
|28,7 |
|||
|26 |
|||
|25,1 |
|||
|23,8 |
|||
|20,7 |
|||
|19,4 |
|||
| – |
|||
|0,7 |
|||
|1,6 |
|||
|12,1 |
|||
|- |
|||
|[[Rosjanie]], % |
|||
|4,3 |
|||
|4,8 |
|||
|4,4 |
|||
|6,6 |
|||
|12,6 |
|||
|28,5 |
|||
|33,1 |
|||
|41,2 |
|||
|44,1 |
|||
|42,2 |
|||
|44 |
|||
|47,7 |
|||
|49,6 |
|||
|71,4 |
|||
|68,4 |
|||
|67,1 |
|||
|58,3 |
|||
|- |
|||
|[[Ukraińcy]], % |
|||
|1,3 |
|||
|3,7 |
|||
|3,1 |
|||
|7 |
|||
|4 |
|||
| – |
|||
|11,8 |
|||
|8,6 |
|||
|7,4 |
|||
|10,9 |
|||
|10,9 |
|||
|12,9 |
|||
|13,7 |
|||
|22,3 |
|||
|25,6 |
|||
|25,8 |
|||
|24,3 |
|||
|- |
|||
|} |
|||
== Patrz także: == |
== Patrz także: == |
||
Wersja z 20:21, 27 lut 2014
Tatarzy krymscy (Qırımtatarlar) - grupa etniczna posługująca się językiem krymskotatarskim, zamieszkująca od XIII wieku Półwysep Krymski. W 1850 roku Tatarzy krymscy stanowili 77,8% ludności Krymu, jednak obecnie ich liczba wynosi nieco ponad 10% mieszkańców półwyspu. Wielu potomków emigrantów z Krymu z przełomu XIX i XX w. mieszka także w Rumunii, Bułgarii i Turcji, a także w Uzbekistanie, dokąd zostali deportowani przez władze stalinowskie w 1944 r. Ich liczbę ocenia się na ok. 480 tys. osób, z czego 250 tys. na Krymie i 150 tys. w Uzbekistanie[1].
| Ludność Krymu | 1795 | 1816 | 1835 | 1850 | 1858 | 1864 | 1897 | 1917 | 1920 | 1926 | 1934 | 1937 | 1939 | 1959 | 1979 | 1989 | 2001 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ogólnie, w tys. | 467 | 454,7 | 156,4 | 212,6 | 279,4 | 343,5 | 331,3 | 198,7 | 546,7 | 749,8 | 718,9 | 713,8 | 832 | 996,8 | 1 123,8 | 1 201,5 | 2 135,9 |
| Tatarzy krymscy, % | 87,6 | 85,9 | 83,5 | 77,8 | 73 | 50,3 | 35,6 | 28,7 | 26 | 25,1 | 23,8 | 20,7 | 19,4 | – | 0,7 | 1,6 | 12,1 |
| Rosjanie, % | 4,3 | 4,8 | 4,4 | 6,6 | 12,6 | 28,5 | 33,1 | 41,2 | 44,1 | 42,2 | 44 | 47,7 | 49,6 | 71,4 | 68,4 | 67,1 | 58,3 |
| Ukraińcy, % | 1,3 | 3,7 | 3,1 | 7 | 4 | – | 11,8 | 8,6 | 7,4 | 10,9 | 10,9 | 12,9 | 13,7 | 22,3 | 25,6 | 25,8 | 24,3 |
Patrz także:
Bibliografia
- Selim Chazbijewicz – "Tatarzy krymscy. Walka o naród i wolną ojczyznę", Poznań-Września 2001, ISBN 83-916144-1-7
- Selim Chazbijewicz, 2001: Awdet czyli Powrót: walka polityczna Tatarów krymskich o zachowanie tożsamości narodowej i niepodległość państwa po II wojnie światowej. Wyd. Uniw. Warmińsko-Mazurskiego, ISBN 8372990972).