Wikarówka na Wawelu: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Historia: drobne merytoryczne |
ilustracja |
||
Linia 17: | Linia 17: | ||
|rozpoczęcie budowy = |
|rozpoczęcie budowy = |
||
|ukończenie budowy = [[XV wiek|XV]] wiek |
|ukończenie budowy = [[XV wiek|XV]] wiek |
||
|przebudowy = 1889 |
|przebudowy = 1522, 1889 |
||
|zniszczono = |
|zniszczono = |
||
|odbudowano = |
|odbudowano = |
||
|pierwszy właściciel = |
|pierwszy właściciel = |
||
|kolejni właściciele = |
|kolejni właściciele = |
||
|właściciel = |
|właściciel = Kościół katolicki |
||
|plan budynku = Wawel Hill - Wikarowka.svg |
|plan budynku = Wawel Hill - Wikarowka.svg |
||
|stopniN = 50 |minutN = 3 |sekundN = 15 |
|stopniN = 50 |minutN = 3 |sekundN = 15 |
||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
[[Plik: |
[[Plik:Wikarówka Wawel 1875 Krieger.jpg|thumb|Wikarówka na fotografii wykonanej pomiędzy latami 1875-1889. Widoczny jest fragment gotyckiego szczytu]] |
||
'''Wikarówka''', zwana również ''Domem kapitulnym po Koniecpolskim'' lub ''Domem wikariuszy zamkowych'' – budynek nr 3 na [[Wawel|wzgórzu wawelskim]] w [[Kraków|Krakowie]]. Mieści się na zachód od [[Bazylika archikatedralna św. Stanisława BM i św. Wacława w Krakowie|Katedry Wawelskiej]]. |
'''Wikarówka''', zwana również ''Domem kapitulnym po Koniecpolskim'' lub ''Domem wikariuszy zamkowych'' – budynek nr 3 na [[Wawel|wzgórzu wawelskim]] w [[Kraków|Krakowie]]. Mieści się na zachód od [[Bazylika archikatedralna św. Stanisława BM i św. Wacława w Krakowie|Katedry Wawelskiej]]. |
||
Wersja z 13:43, 19 sty 2015
Wikarówka | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Ukończenie budowy |
XV wiek |
Ważniejsze przebudowy |
1522, 1889 |
Właściciel |
Kościół katolicki |
Plan budynku | |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} |
Wikarówka, zwana również Domem kapitulnym po Koniecpolskim lub Domem wikariuszy zamkowych – budynek nr 3 na wzgórzu wawelskim w Krakowie. Mieści się na zachód od Katedry Wawelskiej.
Historia
Budynek był własnością królewską do 1441 r. gdy król Władysław III Warneńczyk ofiarował go kanclerzowi wielkiemu koronnemu Janowi Taszce Koniecpolskiemu. Zbudowany w stylu gotyckim gmach został wzbogacony o elementy renesansowe po 1522 roku, gdy dodano nowe obramienia okienne autorstwa Kaspra Simona[1]. Rozbudowano go w 2. połowie XVI wieku. W 1889 roku budynek nadbudowano o jedno piętro wg projektu architekta Antoniego Siedeki[2] zasłaniając przy tym dolną część gotyckiego szczytu z blendami powstałego jeszcze w średniowieczu. W 2 połowie XX wieku pełniący funkcję Dyrektora Kierownictwa Odnowienia Wawelu prof. Alfred Majewski zaproponował usunięcie zniekształceń z 1889 roku dokonanych w bryle Wikarówki, który to projekt jednak nie został zrealizowany[3].
Obecnie wykorzystywany jest na kancelarię parafialną, a także mieszkania kleru katedralnego.
Architektura
Wikarówka jest trójkondygnacyjną budowlą z dziedzińcem wewnętrznym. Od północy znajduje się wieżyczka z klatką schodową, która została dobudowana podczas eklektycznej przebudowy budynku w 1889 roku. Z tego okresu pochodzi również drugie piętro oraz pewne elementy neorenesansowe. Z 1. połowy XVI wieku pochodzi nadwieszony na kroksztynach renesansowy wykusz na pierwszym piętrze, który udekorowany jest herbem Belina. Część renesansowych obramień okiennych pochodzi także z XVI wieku. Przypuszczalnie pod tynkiem zachowały się fragmenty gotyckich ceglanych murów.
Ciekawostki
Prawdopodobnie w 1573 r. w pobliżu katedry i tego budynku Samuel Zborowski zabił Andrzeja Wapowskiego (kasztelana przemyskiego).
- ↑ T. Ratajczak "Udział Mistrza Benedykta w Nowożytnej przebudowie zamku wawelskiego", Studia Waweliana, tom XIV, 2009, s.23
- ↑ Wikarówka. Kraków.pl. [dostęp 2010-01-09].
- ↑ https://suw.biblos.pk.edu.pl/resources/i4/i8/i0/i7/r4807/WojcikLuzyckiA_DokonaniaKonserwatorskie.pdf
Bibliografia
- Kazimierz Kuczman: Wzgórze Wawelskie, Przewodnik. Wyd. 2. Kraków: 1988.