Retów: Różnice pomiędzy wersjami

Retów
	; Muzeum w Retowie
Herb	Flaga
Państwo	Litwa
Okręg	telszański
Burmistrz	Romanas Jurčius
Populacja (2005); • liczba ludności	; 3937
Nr kierunkowy	448
Kod pocztowy	LT-5663
	Położenie na mapie Litwy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:airport}
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 11:58, 14 lip 2016

Retów, także Retowo^[1] (lit. Rietavas) – miasto na Litwie, położone w okręgu telszańskim, 25 km od Płungian (rejon).

Historia

Retów był stolicą jednego z traktów Księstwa Żmudzkiego i razem z okolicznymi dobrami wchodził w skład dóbr stołowych Wielkich Książąt Litewskich. Od końca XVI wieku do początku XVIII wieku dzierżawili je Sapiehowie. Po nich dzierżawcą został Tadeusz Franciszek Ogiński. W 1775 nadano Dobra Retowskie na własność Ksaweremu Ogińskiemu. W 1812 r. Retów odkupił ks. Michał Kleofas Ogiński (1765 - 1833), bratanek Tadeusza, jeden z przywódców powstania kościuszkowskiego, kompozytor i pamiętnikarz z Zalesia koło Smorgoń.

W czasie powstania listopadowego w 1831 roku uruchomiono w majątku produkcję broni i amunicji dla powstańców. Syn Michała Kleofasa, ks. Ireneusz Kleofas Ogiński (1808 - 63) osiadł w Retowie na stałe i w 2 połowie XIX wieku wybudował nową rezydencję. W 1859 r. Ogińscy założyli szkołę rolniczą. Uruchomiono hutę i fabrykę maszyn rolniczych, organizowano wystawy rolnicze. W 1875 r. założono w Retowie szkołę muzyczną, a w 1883 r. orkiestrę symfoniczną. W 1892 r. powstała w Retowie pierwsza na Litwie elektrownia wiatrowa i linia telefoniczna.

Książę Bogdan Michał Ogiński zmarł bezpotomnie w 1909 r. W tym samym roku spłonął należący do niego pałac. Po 1922 roku władze Republiki Litewskiej upaństwowiły majątek. Po II wojnie światowej był tu ośrodek kołchozu oraz szkoła rolnicza.

Zabytki

Pałac Ogińskich - obiekt spłonął w 1909 r. zachowały się zabudowania dworskie oraz wieża elektrowni.
Zespół pałacowy otacza jeden z największych na Litwie parków krajobrazowych (60 ha).

Kościół św. Michała Archanioła – wybudowany w latach 1853-1874 w stylu neoromańskim. Jest to monumentalna trójnawowa bazylika w stylu weneckim. Jeden z największych na Litwie. Budowniczym był architekt króla pruskiego Fryderyk August Stüler według projektu Gąsowskiego. Fundator Ireneusz Ogiński^[2].
Kaplica grobowa Ogińskich z XIX wieku z czterema rzeźbami. W kaplicy pochowano ks. Bogdana Michała Ogińskiego (zm. 1909, epitafium na zewnętrznej ścianie kaplicy) oraz jego brata Michała Mikołaja (1849-1902) z Płungian. Obok kaplicy znajduje się żeliwny nagrobek na dawnej mogile ks. Ignacego Ogińskiego (1808 - 1863), którego szczątki przeniesiono do kościoła w 1873 r.

↑ Mapa WIG z 1936 r.
↑ Grzegorz Rąkowski: Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Litwie. Warszawa: Burchard Edition, 1999-10-16, s. 238. ISBN 83-87654-07-8.

Bibliografia

Tomasz Krzywicki: Litwa: przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2005, s. 236. ISBN 83-89188-40-6.

Linki zewnętrzne

Retów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 626 .

[1] Mapa WIG z 1936 r.

[2] Grzegorz Rąkowski: Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Litwie. Warszawa: Burchard Edition, 1999-10-16, s. 238. ISBN 83-87654-07-8.

[1]

[2]

@@ Linia 27: / Linia 27: @@
 '''Retów''', także ''Retowo''<ref>Mapa WIG z 1936 r.</ref> ([[język litewski|lit.]] ''Rietavas'') – [[miasto]] na [[Litwa|Litwie]], położone w [[Okręg telszański|okręgu telszańskim]], 25 km od [[Płungiany|Płungian]] (rejon).
+== Historia ==
-Retów był stolicą jednego z [[trakt]]ów [[Księstwo żmudzkie|Księstwa Żmudzkiego]] i razem z okolicznymi dobrami wchodził w skład [[Królewszczyzna|dóbr stołowych]] Wielkich Książąt Litewskich. Od końca [[XVI wiek]]u do początku [[XVIII wiek]]u dzierżawili je [[Sapiehowie]]. Po nich dzierżawcą został [[Tadeusz Franciszek Ogiński]]. W [[1775]] nadano Dobra Retowskie na własność [[Ksawery Ogiński|Ksaweremu Ogińskiemu]].
+Retów był stolicą jednego z [[trakt]]ów [[Księstwo żmudzkie|Księstwa Żmudzkiego]] i razem z okolicznymi dobrami wchodził w skład [[Królewszczyzna|dóbr stołowych]] Wielkich Książąt Litewskich. Od końca [[XVI wiek]]u do początku [[XVIII wiek]]u dzierżawili je [[Sapiehowie]]. Po nich dzierżawcą został [[Tadeusz Franciszek Ogiński]]. W [[1775]] nadano Dobra Retowskie na własność [[Ksawery Ogiński|Ksaweremu Ogińskiemu]]. W 1812 r. Retów odkupił ks. [[Michał Kleofas Ogiński]] (1765 - 1833), bratanek Tadeusza, jeden z przywódców powstania kościuszkowskiego, kompozytor i pamiętnikarz z Zalesia koło [[Smorgonie|Smorgoń]].
-W czasie [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]] uruchomiono w majątku produkcję broni i amunicji dla powstańców. W 1859 r. [[Ogińscy herbu Oginiec|Ogińscy]] założyli szkołę rolniczą. Uruchomiono hutę i fabrykę maszyn rolniczych, organizowano wystawy rolnicze. W 1875 r. założono w Retowie szkołę muzyczną, a w 1883 r. orkiestrę symfoniczną. W 1892 r. powstała w Retowie pierwsza na Litwie elektrownia wiatrowa i linia telefoniczna.
+W czasie [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]] w 1831 roku uruchomiono w majątku produkcję broni i amunicji dla powstańców. Syn Michała Kleofasa, ks. Ireneusz Kleofas Ogiński (1808 - 63) osiadł w Retowie na stałe i w 2 połowie XIX wieku wybudował nową rezydencję. W 1859 r. [[Ogińscy herbu Oginiec|Ogińscy]] założyli szkołę rolniczą. Uruchomiono hutę i fabrykę maszyn rolniczych, organizowano wystawy rolnicze. W 1875 r. założono w Retowie szkołę muzyczną, a w 1883 r. orkiestrę symfoniczną. W 1892 r. powstała w Retowie pierwsza na Litwie elektrownia wiatrowa i linia telefoniczna.
-Książę [[Bogdan Michał Ogiński]] zmarł bezpotomnie w 1909 r. W okresie międzywojennym majątek był własnością państwową. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] był tu ośrodek kołchozu oraz szkoła rolnicza.
+Książę [[Bogdan Michał Ogiński]] zmarł bezpotomnie w 1909 r. W tym samym roku spłonął należący do niego pałac. Po 1922 roku władze Republiki Litewskiej upaństwowiły majątek. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] był tu ośrodek kołchozu oraz szkoła rolnicza.
+== Zabytki ==
-Pałac spłonął w 1909 r. zachowały się zabudowania dworskie, wieża elektrowni, które otacza jeden z największych na Litwie parków krajobrazowych (60 ha).
+* Pałac Ogińskich - obiekt spłonął w 1909 r. zachowały się zabudowania dworskie oraz wieża elektrowni.
+* Zespół pałacowy  otacza jeden z największych na Litwie parków krajobrazowych (60 ha).
-[[Kościół św. Michała Archanioła w Retowie|Kościół św. Michała Archanioła]] – neoromański wybudowany w latach [[1853]]-[[1874]], monumentalna trójnawowa bazylika w stylu weneckim. Jeden z największych na Litwie. Budowniczym był architekt króla pruskiego [[Fryderyk August Stuler]] według projektu Gąsowskiego. Fundator [[Ireneusz Ogiński]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Rąkowski | imię = Grzegorz | tytuł = Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Litwie | wydawca = Burchard Edition | miejsce = Warszawa | data = 1999-10-16 | strony = 238 | isbn = 83-87654-07-8}}</ref>.
+* [[Kościół św. Michała Archanioła w Retowie|Kościół św. Michała Archanioła]] – wybudowany w latach [[1853]]-[[1874]] w stylu neoromańskim. Jest to monumentalna trójnawowa bazylika w stylu weneckim. Jeden z największych na Litwie. Budowniczym był architekt króla pruskiego [[Friedrich August Stüler|Fryderyk August Stüler]] według projektu Gąsowskiego. Fundator [[Ireneusz Ogiński]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Rąkowski | imię = Grzegorz | tytuł = Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Litwie | wydawca = Burchard Edition | miejsce = Warszawa | data = 1999-10-16 | strony = 238 | isbn = 83-87654-07-8}}</ref>.
+* Kaplica grobowa Ogińskich z XIX wieku z czterema rzeźbami. W kaplicy pochowano ks. Bogdana Michała Ogińskiego (zm. 1909, epitafium na zewnętrznej ścianie kaplicy) oraz jego brata Michała Mikołaja (1849-1902) z [[Płungiany|Płungian]]. Obok kaplicy znajduje się żeliwny nagrobek na dawnej mogile ks. Ignacego Ogińskiego (1808 - 1863), którego szczątki przeniesiono do kościoła w 1873 r.
 [[Plik:Rietavas in 19c.jpg|mały|lewo|Pałac Ogińskich w Retowie]]