1775
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1775
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 21 stycznia – w Moskwie na placu Błotnym odbyła się publiczna egzekucja Jemieliana Pugaczowa, przywódcy antyfeudalnego powstania kozackiego.
- 15 lutego – kardynał Giovanni Angelo Braschi wybrany na papieża; przyjął imię Pius VI.
- 11 kwietnia – w Warszawie zakończył obrady Sejm Rozbiorowy, w czasie którego zatwierdzono traktat podziałowy.
- 19 kwietnia – wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych: bitwa pod Lexington i Concord; generał brytyjski Thomas Gage dokonał próby konfiskaty broni palnej należącej do kolonistów. Brytyjczycy zostali wyparci do Bostonu w kolonii Massachusetts. Rozpoczęła się rewolucja amerykańska.
- 1 maja – założono Królewską Fabrykę Porcelany w Kopenhadze.
- 10 maja:
- w Filadelfii zebrał się II Kongres Kontynentalny.
- wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych: oddział amerykański pod dowództwem Benedicta Arnolda i Ethana Allena zajął Fort Ticonderoga.
- 11 czerwca – Ludwik XVI został koronowany w katedrze w Reims na króla Francji.
- 14 czerwca – została utworzona amerykańska Armia Kontynentalna.
- 15 czerwca – wojska rosyjskie rozpoczęły likwidację Siczy Zaporoskiej.
- 16 czerwca
- wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych: zwycięstwo brytyjskie w bitwie pod Bunker Hill.
- 25 czerwca – George Washington został głównodowodzącym Armii Kontynentalnej.
- 30 lipca – James Cook powrócił do Anglii z drugiej wyprawy dookoła świata.
- 3 sierpnia – Katarzyna II wydała manifest o likwidacji Siczy Zaporoskiej.
- 13 października – Kongres Kontynentalny zdecydował o utworzeniu Floty Kontynentalnej, przemianowanej później na US Navy.
- 31 grudnia – wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych: zwycięstwo wojsk brytyjskich w bitwie pod Quebekiem.
- Pierwsze użycie atramentu sympatycznego w szpiegostwie.
- Emmanuel de Rohan-Polduc wybrany wielkim mistrzem zakonu joannitów (Zakon Maltański).
- Utworzono Radę Nieustającą.
- Komisja Edukacji Narodowej powołała Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych.
- Zawarcie przez państwo polskie niekorzystnego dla Gdańska traktatu handlowego z Prusami. Traktat wprowadzał wyższe cło dla towarów spławianych przez Gdańsk.
- Uchwałą Sejmu Rzeczypospolitej zlikwidowano husarię jako formację bojową.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 20 stycznia – André Marie Ampère, francuski fizyk i matematyk (zm. 1836)
- 27 stycznia – Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling, niemiecki filozof (zm. 1854)
- 1 lutego – Filip de Girard, francuski inżynier i wynalazca (zm. 1845)
- 18 lutego – Thomas Girtin, angielski malarz (zm. 1802)
- 18 marca - Edward Żółtowski, polski i francuski generał (zm. 1842)
- 16 kwietnia - Wojciech Gutkowski, polski inżynier wojskowy, pisarz (zm. 1826)
- 23 kwietnia – William Turner, angielski malarz (zm. 1851)
- 9 czerwca – Georg Friedrich Grotefend, niemiecki epigrafik i językoznawca (zm. 1853)
- 10 czerwca - James Barbour, amerykański polityk, senator ze stanu Wirginia (zm. 1842)
- 11 czerwca – José María Blanco White, hiszpański poeta, dziennikarz i teolog (zm. 1841)
- 12 czerwca – Karl von Müffling, pruski wojskowy, uczestnik wojen napoleońskich (zm. 1851)
- 13 czerwca – Antoni Henryk Radziwiłł, polski książę, polityk i kompozytor (zm. 1833)
- 9 lipca – Matthew Gregory Lewis, angielski pisarz i dramaturg, autor powieści gotyckiej Mnich (zm. 1818)
- 23 lipca – Étienne Louis Malus, francuski inżynier wojskowy, odkrywca światła spolaryzowanego (zm. 1812)
- 25 lipca - Anna Harrison, amerykańska pierwsza dama (zm. 1864)
- 6 sierpnia – Daniel O’Connell, irlandzki przywódca narodowy (zm. 1847)
- 24 sierpnia – Ludwik Osiński, polski krytyk literacki, teoretyk literatury, tłumacz i poeta (zm. 1838)
- 31 sierpnia - Agnes Bulmer, brytyjska poetka (zm. 1836)
- 3 września – Józef Fernández, hiszpański dominikanin, misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1838)
- 13 września
- Laura Secord, bohaterka narodowa Kanady (zm. 1868)
- Mateusz Maurycy Wojakowski, polski duchowny katolicki, sufragan i administrator diecezji lubelskiej (zm. 1845)
- 24 października – Bahadur Szah II, władca Indii
- 14 grudnia – Thomas Cochrane, admirał brytyjski (zm. 1860)
- 16 grudnia:
- Jane Austen, pisarka angielska (zm. 1817)
- François-Adrien Boieldieu, kompozytor francuski (zm. 1834)
- data dzienna nieznana:
- Michał Hube, prawnik polski (zm. 1840)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 8 stycznia – John Baskerville, angielski drukarz, grawer i odlewnik czcionek (ur. 1706)
- 21 stycznia – Jemieljan Iwanowicz Pugaczow, Kozak doński, przywódca powstania chłopów i Kozaków w Rosji (powstanie Pugaczowa) (ur. 1742)
- 11 czerwca – Egidio Romualdo Duni, włoski kompozytor operowy (ur. 1708)
- 27 czerwca – Ignaz Günther, niemiecki rzeźbiarz, tworzący w Bawarii, reprezentant rzeźby rokokowej (ur. 1725)
- 18 października – Paweł od Krzyża, włoski zakonnik, założyciel pasjonistów, święty katolicki (ur. 1694)
- data dzienna nieznana:
- Brat Cyprian z Czerwonego Klasztoru, najbardziej znany mnich kameduła z Czerwonego Klasztoru, w którym pełnił funkcję aptekarza, botanika, cyrulika i kucharza (ur. 1724)
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 23 lutego
- Ostatki: 28 lutego
- Popielec: 1 marca
- Niedziela Palmowa: 9 kwietnia
- Wielki Czwartek: 13 kwietnia
- Wielki Piątek: 14 kwietnia
- Wielka Sobota: 15 kwietnia
- Wielkanoc: 16 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 17 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 25 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 4 czerwca
- Boże Ciało: 15 czerwca
