Kordon sokalski: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 15:35, 10 paź 2016

Udział Ukraińców w poszczególnych powiatach

Kordon sokalski (od miasta Sokal) − umowny termin dla określenia granicy administracyjnej pomiędzy obszarem Małopolski Wschodniej a Wołyniem i Chełmszczyzną, utworzony w czasie II Rzeczypospolitej, a mający swoją genezę w dotychczasowej granicy między zaborem rosyjskim (na północy) i austriackim (na południu).

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości ta nieformalna granica była podtrzymywana przez rząd polski w celu osłabienia wpływów ukraińskiego nacjonalizmu^[1] rozwijającego się w Małopolsce Wschodniej na ukraińską ludność ziem leżących na północ od Małopolski, na których ogólny poziom świadomości narodowej był znacznie niższy niż na ziemiach pohabsburskich. Przebieg kordonu pokrywał się z dawną rozbiorową granicą Rosji i Austro-Węgier. Podział ten pokrywał się także z podziałem wyznaniowym: greko-katolickim większości Ukraińców na terenie dawnego zaboru austriackiego i wyznaniem prawosławnym większości Ukraińców na terenie dawnego zaboru rosyjskiego (po likwidacji przez Rosjan w 1839 roku struktur greko-katolickich i włączeniu ich do prawosławia).

Kordon ten miał m.in. utrudniać organizację ukraińskich stowarzyszeń oświatowych, spółdzielczych i sportowych (Płast, Proświta, Masłosojuz) na Wołyniu i Chełmszczyźnie oraz napływ ukraińskiej prasy i literatury z Małopolski Wschodniej.

Zobacz też

↑ Timothy Snyder, Tajna wojna. Henryk Józewski i polsko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę, wyd. Znak, Kraków 2008, ISBN 978-83-240-1033-2, s.208

Bibliografia

Henryk Józewski, Zamiast pamiętnika, Zeszyty Historyczne, z. 59,60,63, Paryż 1982-1983
Marek Gałęzowski, Henryk Józewski ”Olgierd”, Zeszyty Historyczne, zeszyt 150, Paryż 2004, s. 97–128. Tam także znajduje się obszerna bibliografia dotycząca Józewskiego;
Jan Kęsik - ”Kordon sokalski”. Problemy pogranicza galicyjsko-wołyńskiego w latach 1921 - 1939, [w:] Z dziejów prowincji galicyjskiej, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, Historia CXI, nr 1532, Wrocław 1993, s. 125-155.
Timothy Snyder, Sketches from a Secret War: A Polish Artist's Mission to Liberate Soviet Ukraine, New Haven: Yale University Press, 2005; wydanie polskie: Tajna wojna. Henryk Józewski i polsko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę, wyd. Znak, Kraków 2008, ISBN 978-83-240-1033-2

[1] Timothy Snyder, Tajna wojna. Henryk Józewski i polsko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę, wyd. Znak, Kraków 2008, ISBN 978-83-240-1033-2, s.208

[1]

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 '''Kordon sokalski''' (od miasta [[Sokal]]) − umowny termin dla określenia granicy administracyjnej pomiędzy obszarem [[Małopolska Wschodnia|Małopolski Wschodniej]] a [[Wołyń|Wołyniem]] i [[Ziemia chełmska|Chełmszczyzną]], utworzony w czasie [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]], a mający swoją genezę w dotychczasowej granicy między zaborem rosyjskim (na północy) i austriackim (na południu).
-Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości ta nieformalna granica była podtrzymywana przez rząd polski w celu osłabienia wpływów [[Nacjonalizm ukraiński|ukraińskiego nacjonalizmu]]<ref>Timothy Snyder, ''Tajna wojna. Henryk Józewski i polsko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę'', wyd. Znak, Kraków 2008, ISBN 978-83-240-1033-2, s.208</ref>, rozwijającego się w Małopolsce Wschodniej na ukraińską ludność ziem leżących na północ od Małopolski, na których ogólny poziom świadomości narodowej był znacznie niższy niż na ziemiach pohabsburskich. Przebieg kordonu pokrywał się z dawną rozbiorową granicą [[Imperium Rosyjskie|Rosji]] i [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]].
+Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości ta nieformalna granica była podtrzymywana przez rząd polski w celu osłabienia wpływów [[Nacjonalizm ukraiński|ukraińskiego nacjonalizmu]]<ref>Timothy Snyder, ''Tajna wojna. Henryk Józewski i polsko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę'', wyd. Znak, Kraków 2008, ISBN 978-83-240-1033-2, s.208</ref> rozwijającego się w Małopolsce Wschodniej na ukraińską ludność ziem leżących na północ od Małopolski, na których ogólny poziom świadomości narodowej był znacznie niższy niż na ziemiach pohabsburskich. Przebieg kordonu pokrywał się z dawną rozbiorową granicą [[Imperium Rosyjskie|Rosji]] i [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]]. Podział ten pokrywał się także z podziałem wyznaniowym: [[Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego|greko-katolickim]] większości Ukraińców na terenie dawnego zaboru austriackiego i wyznaniem prawosławnym większości Ukraińców na terenie dawnego zaboru rosyjskiego (po likwidacji przez Rosjan w 1839 roku struktur greko-katolickich i włączeniu ich do [[Rosyjski Kościół Prawosławny|prawosławia]]).
 Kordon ten miał m.in. utrudniać organizację ukraińskich stowarzyszeń oświatowych, spółdzielczych i sportowych ([[Płast]], [[Proswita|Proświta]], [[Masłosojuz]]) na Wołyniu i Chełmszczyźnie oraz napływ ukraińskiej prasy i literatury z Małopolski Wschodniej.