Kościelec (województwo kujawsko-pomorskie): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m dr |
→Zabytki: drobne merytoryczne |
||
| Linia 58: | Linia 58: | ||
</ref> na listę zabytków wpisany jest kościół parafialny pw. św. Małgorzaty, k. XII w., XIV-XIX w., nr rej.: A/769 z 10.03.1931. |
</ref> na listę zabytków wpisany jest kościół parafialny pw. św. Małgorzaty, k. XII w., XIV-XIX w., nr rej.: A/769 z 10.03.1931. |
||
Romański kościół św. Małgorzaty |
* Romański kościół św. Małgorzaty zbudowano na przełomie [[XII wiek|XII]] i [[XIII wiek]]u. W drugiej połowie [[XV wiek]]u prezbiterium nakryto sklepieniem gwiaździstym oraz przebudowano wieżę. Około roku 1559 do południowej ściany nawy dobudowano kaplicę grobową Kościeleckich, prawdopodobnie według projektu [[Jan Baptysta Quadro|J.B. Quadro]]. Kaplica ta, zbudowana na planie kwadratu, posiada nisko rozpięte [[sklepienie zwierciadlane]], a na zewnątrz [[Attyka (architektura)|attykę]]. Wnętrze kryje nagrobek Jana i Janusza Kościeleckich z 1559 r. – wysokiej klasy dzieło rzeźbiarskie o harmonijnej kompozycji i nieomal pełnoplastycznym przedstawieniu zmarłych, którzy drzemią czekając na zmartwychwstanie ciała. W latach 1861-1862 dokonano kolejnej przebudowy kościoła – podwyższono w cegle mury prezbiterium, w nawie założono sklepienie w miejsce wcześniejszego stropu, a od północy symetrycznie dobudowano kaplicę Serca Jezusowego, wzorowaną na poprzedniej. W 1894 r. ukończono budowę murowanego sklepienia, które zastąpiło drewniany dach<ref>{{Cytuj| tytuł = Korespondencye Dziennika Kujawskiego |czasopismo = Dziennik Kujawski |data = 1894 |wolumin = nr 237 |s = 2}}</ref>. |
||
W Kościelcu znajduje się także zespół pałacowo-parkowy: klasycystyczny pałac z 1849 r. i park z połowy XIX w. |
* W Kościelcu znajduje się także zespół pałacowo-parkowy: klasycystyczny pałac z 1849 r. i park z połowy XIX w. |
||
== Sport == |
== Sport == |
||
Wersja z 14:24, 22 lip 2019
| {{{rodzaj miejscowości}}} | |
 Kościół pw. św. Małgorzaty | |
| Państwo | kujawsko-pomorskie |
|---|---|
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (VIII 2017) |
739 |
| Strefa numeracyjna |
(+48) 52 |
| Kod pocztowy |
88-170 |
| Tablice rejestracyjne |
CIN |
| SIMC |
0093734 |
Położenie na mapie gminy Pakość  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu inowrocławskiego  | |
| 52°47′38″N 18°09′26″E/52,793889 18,157222 | |
Kościelec, Kościelec Kujawski – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Pakość.
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
Demografia
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 706 mieszkańców[1]. Jest największą miejscowością gminy Pakość.
Historia
Wieś była gniazdem rodowym Kościeleckich herbu Ogończyk. Po raz pierwszy wzmiankowana jako Lapida Ecclesia (Kamienny Kościół) w 1311 roku. Wieś stanowiła część majątku Kościeleckich, którzy posiadali m.in. Dobre. Ród Kościeleckich znany był nie tylko na Kujawach. Obok mężczyzn znane są kobiety matki biskupów warmińskich: Pawła Legendorfa i Fabiana Luzjańskiego. Po Kościeleckich wieś była w posiadaniu Działyńskich, Łączyńskich i Ponińskich.
3 listopada 1422 król Władysław Warneńczyk nadaje prawo magdeburskie, potwierdzone 22 lipca 1512, ale nigdy nie doszło do utworzenia miasta. W roku 1488 utworzono tutaj kolegium złożone z 6 misjonarzy[2].
Oświata
W Kościelcu mieści się szkoła podstawowa założona w 1834 roku, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Pawła II[3].
Znane osoby
W miejscowości urodził się podskarbi wielki koronny Andrzej Kościelecki, który w 1500 roku zwerbował pierwsze poczty rackie do królewskiej chorągwi nadwornej co zapoczątkowało w Polsce historię sławnej formacji jazdy polskiej - husarii.[4]. W przylegającym do Kościelca Rycerzewie urodził się prymas Polski Józef Glemp (1929-2013). Grób jego ojca, Kazimierza, znajduje się na kościeleckim cmentarzu.
Parafia katolicka
We wsi znajduje się parafia św. Małgorzaty.
Zabytki
Według rejestru zabytków NID[5] na listę zabytków wpisany jest kościół parafialny pw. św. Małgorzaty, k. XII w., XIV-XIX w., nr rej.: A/769 z 10.03.1931.
- Romański kościół św. Małgorzaty zbudowano na przełomie XII i XIII wieku. W drugiej połowie XV wieku prezbiterium nakryto sklepieniem gwiaździstym oraz przebudowano wieżę. Około roku 1559 do południowej ściany nawy dobudowano kaplicę grobową Kościeleckich, prawdopodobnie według projektu J.B. Quadro. Kaplica ta, zbudowana na planie kwadratu, posiada nisko rozpięte sklepienie zwierciadlane, a na zewnątrz attykę. Wnętrze kryje nagrobek Jana i Janusza Kościeleckich z 1559 r. – wysokiej klasy dzieło rzeźbiarskie o harmonijnej kompozycji i nieomal pełnoplastycznym przedstawieniu zmarłych, którzy drzemią czekając na zmartwychwstanie ciała. W latach 1861-1862 dokonano kolejnej przebudowy kościoła – podwyższono w cegle mury prezbiterium, w nawie założono sklepienie w miejsce wcześniejszego stropu, a od północy symetrycznie dobudowano kaplicę Serca Jezusowego, wzorowaną na poprzedniej. W 1894 r. ukończono budowę murowanego sklepienia, które zastąpiło drewniany dach[6].
- W Kościelcu znajduje się także zespół pałacowo-parkowy: klasycystyczny pałac z 1849 r. i park z połowy XIX w.
Sport
We wsi działa klub piłkarski Ludowy Zespół Sportowy Kościelec Kujawski (założony w 1992). Przez 5 sezonów (w latach 2009-2014) współzawodniczył w rozgrywkach A-klasy, grupa: Bydgoszcz II. Drużyna 2-krotnie (sezony: 2009/2010 i 2010/2011) walczyła w barażach o awans do klasy okręgowej. W drugiej próbie wygrała w dwumeczu z drużyną Zjednoczeni Piotrków Kujawski (2:0 i 2:3), ale zrezygnowała z występów w klasie okręgowej[7].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Kujawy: opis Kujaw pod względem historycznym, geograficznym, rolniczym i przemysłowo-handlowym, Inowrocław, 1929
- ↑ Strona internetowa Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Pawła II
- ↑ Marek Plewczyński, Obertyn 1531, Warszawa: Bellona, 1994, s. 47, ISBN 83-11-08287-1, OCLC 830050816.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 49 [dostęp 2016-05-08].
- ↑ Korespondencye Dziennika Kujawskiego, „Dziennik Kujawski”, nr 237, 1894, s. 2.
- ↑ portal 90minut.pl
