Zamek w Czchowie: Różnice pomiędzy wersjami

Zamek w Czchowie
	nr rej. 27 (XII-37/30) z 28.02.1930
	; Ruina wieży zamku
Państwo	Polska
Miejscowość	Czchów
	Położenie na mapie Czchowa Zamek w Czchowie
	Położenie na mapie Polski Zamek w Czchowie
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Zamek w Czchowie
	Położenie na mapie powiatu brzeskiego Zamek w Czchowie
	Położenie na mapie gminy Czchów Zamek w Czchowie
	49°49′59″N 20°40′38″E/49,833056 20,677222
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 13:41, 17 lut 2020

Zamek w Czchowie – ruiny zamku królewskiego z XIII-XIV wieku. Ruiny położone są w Czchowie na wzgórzu zwanym Baszta nad Dunajcem w powiecie brzeskim w województwie małopolskim.

Historia

Pierwsza fortyfikacja powstała w tym miejscu w 2. połowie XIII wieku. Składała się z murowanej wieży obronnej (stołpu) otoczonej przez fortyfikacje drewniane, które w kolejnych stuleciach były zastępowane przez mury obronne. Zamek powstał w tym miejscu by kontrolować szlak handlowy biegnący wzdłuż Dunajca i mieścił komorę celną dla towarów przywożonych z Węgier. Zamek w źródłach pisanych pojawia się po raz pierwszy w 1356 r. W XIV i XV wieku dobudowano wokół wieży mur obronny, bramę wjazdową i budynek mieszkalny, będący siedzibą starostów czchowskich. Na zamku mieścił się sąd ziemski. Zamek administracyjnie w drugiej połowie XVI wieku położony był w powiecie sądeckim województwa krakowskiego^[1]. Od połowy XVII wieku zamek był opuszczony i zamieniał się w ruinę.

W drugiej połowie XVIII wieku w zachowanej do dziś wieży mieściło się więzienie; które zostało zlikwidowane po I rozbiorze Polski w 1772 roku.

Ruiny zamku w Czchowie są tematem jednej z litografii Macieja Bogusza Stęczyńskiego i rysunku Adama Gorczyńskiego.

Obecnie zachowała się jedynie częściowo zniszczona (bez górnej kondygnacji) wieża i odsłonięte przez archeologów fundamenty murów.

Architektura

Zamek składał się z wolno stojącej cylindrycznej wieży o średnicy 12,5 m i wysokości ok. 20 m. Wybudowano ją w południowej części założenia zamkowego. Wzgórze wieńczył mur obwodowy o grubości 1,2-2 m. Przy północno-wschodniej kurtynie znajdował się dom mieszkalny, od południa przylegała prostokątna sień. We wschodniej części muru znajdowała się wieża bramna, przez którą prowadził wjazd na zamek. Zamek zbudowano z piaskowca.

Zobacz też

Bibliografia

G. Leńczyk, Katalog grodzisk i zamczysk z terenu Małopolski, Muzeum Archeologiczne w Krakowie, Kraków 1983
J. Marszałek, Katalog grodzisk i zamczysk w Karpatach, Wydawnictwo Stanisław Kryciński, Warszawa 1993
M. Szope, Grodziska i zamczyska województwa tarnowskiego, Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Tarnów 1981
L. Kajzer, S. Kołodziejski, J. Salm: Leksykon zamków w Polsce. Warszawa: Arkady, 2012, s. 137-138. ISBN 978-83-213-4158-3.

Linki zewnętrzne

Opis zamku w Czchowie na stronie Zamki Polskie
Czchów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 777 .

Przypisy

↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2008, k. 4

[1] Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2008, k. 4

[1]

@@ Linia 31: / Linia 31: @@
  |www                   =
 }}
-'''Zamek w Czchowie''' – ruiny [[zamek|zamku]] w [[Czchów|Czchowie]] na wzgórzu zwanym Baszta nad [[Dunajec|Dunajcem]] w [[powiat brzeski (województwo małopolskie)|powiecie brzeskim]] w [[województwo małopolskie|województwie małopolskim]].
+'''Zamek w Czchowie''' – ruiny [[zamek|zamku]] królewskiego z XIII-XIV wieku. Ruiny położone są w [[Czchów|Czchowie]] na wzgórzu zwanym ''Baszta'' nad [[Dunajec|Dunajcem]] w [[powiat brzeski (województwo małopolskie)|powiecie brzeskim]] w [[województwo małopolskie|województwie małopolskim]].
-Zamek królewski położony był w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim [[województwo krakowskie (I Rzeczpospolita)|województwa krakowskiego]]<ref>Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2008, k. 4</ref>.
 == Historia ==
 [[Plik:Czchow 1837.jpg|thumb|245px|left|Widok z XIX w. na rysunku [[Adam Gorczyński|A. Gorczyńskiego]]]]
-Zamek, rozbudowywany między [[XIII wiek]]iem a [[XVI wiek]]iem, ochraniał [[szlak handlowy]] biegnący wzdłuż Dunajca i komorę celną dla towarów przywożonych z [[Węgrzy|Węgier]]. W źródłach pisanych pojawia się po raz pierwszy w 1356 r. Pierwotnie w tym miejscu znajdowała się [[architektura romańska|romańska]] [[wieża obronna]]; w [[XIV wiek]]u dobudowano wokół niej zamek stanowiący siedzibę [[starosta|starostów]] czchowskich; uległ on zniszczeniu w [[XVII wiek]]u. Obecnie zachowała się jedynie XIV-wieczna wieża, częściowo zniszczona (bez górnej kondygnacji), i odsłonięte fundamenty murów.
+Pierwsza fortyfikacja powstała w tym miejscu w 2. połowie [[XIII wiek|XIII wieku]]. Składała się z murowanej wieży obronnej ([[Stołp|stołpu]]) otoczonej przez fortyfikacje drewniane, które w kolejnych stuleciach były zastępowane przez mury obronne. Zamek powstał w tym miejscu by kontrolować [[szlak handlowy]] biegnący wzdłuż Dunajca i mieścił [[Komora celna|komorę celną]] dla towarów przywożonych z [[Węgrzy|Węgier]]. Zamek w źródłach pisanych pojawia się po raz pierwszy w 1356 r. W [[XIV wiek|XIV]] i [[XV wiek|XV wieku]] dobudowano wokół wieży mur obronny, bramę wjazdową i budynek mieszkalny, będący siedzibą [[starosta|starostów]] czchowskich. Na zamku mieścił się [[sąd ziemski]]. Zamek administracyjnie w drugiej połowie XVI wieku  położony był w powiecie sądeckim [[województwo krakowskie (I Rzeczpospolita)|województwa krakowskiego]]<ref>Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2008, k. 4</ref>. Od połowy XVII wieku zamek był opuszczony i zamieniał się w ruinę.
-W drugiej połowie [[XVIII wiek]]u w zachowanej do dziś wieży mieściło się więzienie; zostało ono zlikwidowane po [[I rozbiór Polski|I rozbiorze Polski]].
+W drugiej połowie [[XVIII wiek]]u w zachowanej do dziś wieży mieściło się więzienie; które zostało zlikwidowane po [[I rozbiór Polski|I rozbiorze Polski]] w 1772 roku.
 Ruiny zamku w Czchowie są tematem jednej z litografii [[Maciej Bogusz Stęczyński|Macieja Bogusza Stęczyńskiego]] i rysunku [[Adam Gorczyński|Adama Gorczyńskiego]].
+Obecnie zachowała się jedynie częściowo zniszczona (bez górnej kondygnacji) wieża i odsłonięte przez archeologów fundamenty murów.
 == Architektura ==
-Zamek powstał z [[Piaskowiec|piaskowca]]. Na jego założenie składał się mur obwodowy o grubości 1,2-2 m otaczający krawędź wzgórza oraz wolno stojącej cylindrycznej wieży o średnicy 12,5 m i wysokości ok. 20 m. Wybudowano ją w południowej części założenia zamkowego. Przy północno-wschodniej [[kurtyna (fortyfikacja)|kurtynie]] znajdował się dom mieszkalny, od południa przylegała prostokątna sień, natomiast we wschodniej części muru znajdowała się brama wjazdowa.
+Zamek składał się z wolno stojącej cylindrycznej wieży o średnicy 12,5 m i wysokości ok. 20 m. Wybudowano ją w południowej części założenia zamkowego. Wzgórze wieńczył mur obwodowy o grubości 1,2-2 m. Przy północno-wschodniej [[kurtyna (fortyfikacja)|kurtynie]] znajdował się dom mieszkalny, od południa przylegała prostokątna sień. We wschodniej części muru znajdowała się wieża bramna, przez którą prowadził wjazd na zamek. Zamek zbudowano z [[Piaskowiec|piaskowca]].
 == Zobacz też ==