Rejza: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Rejza''' – zbrojna wyprawa w [[Średniowiecze|średniowiecznej]] [[Europa|Europie]], przeciwko sąsiednim państwom [[Poganie|pogańskim]], której celem była przede wszystkim grabież i zdobycie niewolników. [[Zakon krzyżacki|Krzyżacy]] byli organizatorami rejz na tereny należące do [[Prusowie|Prusów]] oraz na [[Litwa|Litwę]]. Do czasu [[Wielka wojna z zakonem krzyżackim|„wielkiej wojny”]] (1409–1411), gdy nasilono fiskalizm, rejzy stanowiły główne źródło dochodów [[Zakon krzyżacki|państwa zakonnego]]. |
'''Rejza''' – zbrojna wyprawa w [[Średniowiecze|średniowiecznej]] [[Europa|Europie]], przeciwko sąsiednim państwom [[Poganie|pogańskim]], której celem była przede wszystkim grabież i zdobycie niewolników. [[Zakon krzyżacki|Krzyżacy]] byli organizatorami rejz na tereny należące do [[Prusowie|Prusów]] oraz na [[Litwa|Litwę]]. Rejzy Krzyżaków przeciwko Litwie nabrały intensywności po opanowaniu przez Zakon Pomorza Gdańskiego i sukcesu jakim było podpisanie z Królestwem Polskim [[Pokój kaliski|Pokoju w Kaliszu]] w 1343 roku<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Christofer Herrmann |tytuł = Christofer Herrmann: Zamki w państwie krzyżackim w Prusach (2015) |data dostępu = 2020-04-14 |url = https://www.academia.edu/37027564/Christofer_Herrmann_Zamki_w_pa%C5%84stwie_krzy%C5%BCackim_w_Prusach_2015_ |język = en}}</ref>. Do czasu [[Wielka wojna z zakonem krzyżackim|„wielkiej wojny”]] (1409–1411), gdy nasilono fiskalizm, rejzy stanowiły główne źródło dochodów [[Zakon krzyżacki|państwa zakonnego]]. |
||
Rejzami (wł. Razzia) nazywano też ataki [[piraci berberyjscy|piratów berberyjskich]] na wioski i miasta w basenie [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]], których ofiarą padali ich mieszkańcy, brani w niewolę i sprzedawani na targach niewolników w [[Algier]]ze, [[Oran]]ie, [[Tunis]]ie i [[Trypolis]]ie. |
Rejzami (wł. Razzia) nazywano też ataki [[piraci berberyjscy|piratów berberyjskich]] na wioski i miasta w basenie [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]], których ofiarą padali ich mieszkańcy, brani w niewolę i sprzedawani na targach niewolników w [[Algier]]ze, [[Oran]]ie, [[Tunis]]ie i [[Trypolis]]ie. |
||
== Przebieg rejzy == |
== Przebieg rejzy == |
||
Zwykle w ciągu roku [[zakon krzyżacki]] organizował dwie rejzy zimowe, w grudniu i styczniu, pomiędzy którymi urządzano przerwę na obchody świąt [[Boże Narodzenie|Bożego Narodzenia]]. W trakcie takich wypadów siły od 200 do 2000 Krzyżaków miały za zadanie szybkie splądrowanie danego terenu zajmowanego przez pogan. Letnia rejza odbywająca się w sierpniu lub wrześniu miała na celu przyłączenie do ziem zakonnych nowych terenów, czego dokonywano poprzez niszczenie pogańskich [[gród|grodów]] i wznoszenie |
Zwykle w ciągu roku [[zakon krzyżacki]] organizował dwie rejzy zimowe, w grudniu i styczniu, pomiędzy którymi urządzano przerwę na obchody świąt [[Boże Narodzenie|Bożego Narodzenia]]. W trakcie takich wypadów siły od 200 do 2000 Krzyżaków miały za zadanie szybkie splądrowanie danego terenu zajmowanego przez pogan. Letnia rejza odbywająca się w sierpniu lub wrześniu miała na celu przyłączenie do ziem zakonnych nowych terenów, czego dokonywano poprzez niszczenie pogańskich [[gród|grodów]] i wznoszenie fortyfikacji, początkowo drewnianych, a następnie murowanych. W rejzach licznie uczestniczyli przedstawiciele rycerstwa z [[Europa Zachodnia|Europy Zachodniej]]. Uczestniczący w rejzach goście, wśród nich także książęta i królowie, przyczyniali się do wzrostu prestiżu zakonu krzyżackiego wśród elit europejskich. Należało do dobrego tonu, przynajmniej raz wziąć udział w krucjacie i w jej trakcie otrzymać pasowanie na rycerza<ref name=":0" />. Ze swojej strony Zakon Krzyżacki zobowiązywał się do wykupienia z pogańskiej niewoli gości zakonu, którzy do niej trafili<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Farman | imię = Christopher. | tytuł = Najazdy Mongołów : 1200-1300 | data = 1999 | wydawca = Wydawnictwo "Amber" | miejsce = Warszawa | isbn = 83-7245-059-5 | strony = 128}}</ref>. W trakcie rejz Zakon organizował tzw. „honorowe stoły“ (,Ehrentische’) i uprawiał propagandę prezentując swoje możliwości militarne i organizacyjne<ref name=":0" />. |
||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
Wersja z 15:06, 14 kwi 2020
Rejza – zbrojna wyprawa w średniowiecznej Europie, przeciwko sąsiednim państwom pogańskim, której celem była przede wszystkim grabież i zdobycie niewolników. Krzyżacy byli organizatorami rejz na tereny należące do Prusów oraz na Litwę. Rejzy Krzyżaków przeciwko Litwie nabrały intensywności po opanowaniu przez Zakon Pomorza Gdańskiego i sukcesu jakim było podpisanie z Królestwem Polskim Pokoju w Kaliszu w 1343 roku[1]. Do czasu „wielkiej wojny” (1409–1411), gdy nasilono fiskalizm, rejzy stanowiły główne źródło dochodów państwa zakonnego.
Rejzami (wł. Razzia) nazywano też ataki piratów berberyjskich na wioski i miasta w basenie Morza Śródziemnego, których ofiarą padali ich mieszkańcy, brani w niewolę i sprzedawani na targach niewolników w Algierze, Oranie, Tunisie i Trypolisie.
Przebieg rejzy
Zwykle w ciągu roku zakon krzyżacki organizował dwie rejzy zimowe, w grudniu i styczniu, pomiędzy którymi urządzano przerwę na obchody świąt Bożego Narodzenia. W trakcie takich wypadów siły od 200 do 2000 Krzyżaków miały za zadanie szybkie splądrowanie danego terenu zajmowanego przez pogan. Letnia rejza odbywająca się w sierpniu lub wrześniu miała na celu przyłączenie do ziem zakonnych nowych terenów, czego dokonywano poprzez niszczenie pogańskich grodów i wznoszenie fortyfikacji, początkowo drewnianych, a następnie murowanych. W rejzach licznie uczestniczyli przedstawiciele rycerstwa z Europy Zachodniej. Uczestniczący w rejzach goście, wśród nich także książęta i królowie, przyczyniali się do wzrostu prestiżu zakonu krzyżackiego wśród elit europejskich. Należało do dobrego tonu, przynajmniej raz wziąć udział w krucjacie i w jej trakcie otrzymać pasowanie na rycerza[1]. Ze swojej strony Zakon Krzyżacki zobowiązywał się do wykupienia z pogańskiej niewoli gości zakonu, którzy do niej trafili[2]. W trakcie rejz Zakon organizował tzw. „honorowe stoły“ (,Ehrentische’) i uprawiał propagandę prezentując swoje możliwości militarne i organizacyjne[1].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c Christofer Herrmann , Christofer Herrmann: Zamki w państwie krzyżackim w Prusach (2015) [online] [dostęp 2020-04-14] (ang.).
- ↑ Christopher. Farman: Najazdy Mongołów : 1200-1300. Warszawa: Wydawnictwo "Amber", 1999, s. 128. ISBN 83-7245-059-5.
Bibliografia
- Wrzesiński Szymon - Polscy krzyżowcy. Tajemnice średniowiecznych krucjat, wyd. Egros, Warszawa 2007.
- Wrzesiński Szymon - Sandomierski Desperado [w:] Focus Historia, nr 3, 2007, s. 4-9.