Archip Kuindży: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m Wycofano edycję użytkownika 46.149.57.27 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Lemkacy. Znacznik: Wycofanie zmian |
Nie podano opisu zmian Znaczniki: Wycofane VisualEditor |
||
Linia 28: | Linia 28: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Archip Iwanowicz Kuindży''' ({{w języku|ru|Архип Иванович Куинджи}}) (ur. {{data|1841-01-27}} w [[Mariupol]]u, zm. {{data|1910-07-24}} w [[Petersburg]]u) – |
'''Archip Iwanowicz Kuindży''' ({{w języku|ru|Архип Иванович Куинджи}}) (ur. {{data|1841-01-27}} w [[Mariupol]]u, zm. {{data|1910-07-24}} w [[Petersburg]]u) – ukraiński malarz [[realizm (malarstwo)|realista]], tworzył głównie [[pejzaż]]e. Członek grupy [[Pieriedwiżnicy|pieredwiżników]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Man Steals a $1 Million Painting Off a Gallery Wall in Broad Daylight |data dostępu = 2022-10-03 |opublikowany = W Magazine |url = https://www.wmagazine.com/story/kuindzhi-painting-stolen-gallery-wall |język = en}}</ref>. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
Wersja z 11:07, 20 maj 2024
Archip Kuindży | |
Data i miejsce urodzenia |
27 stycznia 1841 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
24 lipca 1910 |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Epoka | |
Archip Iwanowicz Kuindży (ros. Архип Иванович Куинджи) (ur. 15 stycznia?/27 stycznia 1841 w Mariupolu, zm. 11 lipca?/24 lipca 1910 w Petersburgu) – ukraiński malarz realista, tworzył głównie pejzaże. Członek grupy pieredwiżników[1].
Życiorys
Dokładna data urodzenia artysty nie jest potwierdzona[2]. Urodził się w biednej rodzinie pochodzenia greckiego[3]. We wczesnym dzieciństwie jego rodzice zmarli, po śmierci ojca został przygarnięty przez brata i siostrę ojca[4]. Nie ukończył szkoły podstawowej, czytania i pisania uczył go grecki nauczyciel[4]. Od wczesnego wieku ciężko pracował fizycznie, m.in. na gospodarstwie rolnym, a w starszym wieku podczas budowy kościoła, później pracował także dla lokalnego piekarza[5][potrzebny przypis].
Wcześnie odkrył zamiłowanie do malarstwa. Początkowo był samoukiem i zarabiał na życie retuszowaniem fotografii w Mariupolu, Taganrogu, Odessie i Petersburgu. Udał się w podróż pieszą, by przyjmować lekcje u Iwana Ajwazowskiego, ten jednak nie zauważył specjalnego talentu u Archipa, więc skierował go do innych prac, niż nauka malarstwa[6].
W roku 1868 został przyjęty do Petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych.
W roku 1874 jego obraz „Śnieg” został nagrodzony brązowym medalem na wystawie malarstwa w Londynie. W tym samym roku jego obraz „Jezioro Ładoga” został przyjęty na wystawę w Sankt Petersburgu. W 1878 obrazy Kuindżiego wystawiane były na Wystawie Światowej w Paryżu[4].
W latach 1875-1879 uczestniczył w grupie pieriedwiżników. W latach 1894-1897 był profesorem Petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych[7]. W roku 1897 poparł protesty studentów, za co został pozbawiony stanowiska profesora.
Kuindży wspierał finansowo biednych i potrzebujących studentów Akademii[2].
Do uczniów Kuindżego należał m.in. Nikołaj Roerich. Kuindży przyjaźnił się z innymi malarzami, m.in. Aleksandrem Kisielewem, Władimirem Makowskim czy Ilją Riepinem. Był bliskim znajomym także Dimitrija Mendelejewa i fizyka Fiodora Pietruszewskiego[2].
Pod koniec życia wycofał się z życia publicznego, zmarł w Petersburgu w 1910 roku[8]. Przyczyną śmierci była choroba serca[4].
Kradzież i zaginięcie dzieł
W styczniu 2019 obraz Kuindży pt. Ai-Petri został skradziony z moskiewskiej Galerii Tretiakowskiej. Kradzieży dokonał mężczyzna w ciągu dnia – wśród innych zwiedzających podszedł do obrazu, wyjął go z ramy i wyszedł. Następnego dnia podano, że sprawca został odnaleziony, a obraz odzyskany[3].
W marcu 2022 w wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę, w Mariupolu zostało poważnie uszkodzone muzeum imienia artysty. Niedługo później z muzeum zniknęły trzy prace artysty; nie jest wiadome czy są ukrywane, czy skradzione. 25 kwietnia pracowniczka muzeum przyznała, że wyjawiła rosyjskim żołnierzom miejsce ukrycia obrazów[9].
Galeria
-
Nokturn
-
Czerwony zachód słońca nad Dnieprem
-
Północ
-
Dniepr (1901)
-
Wieczór na Ukrainie
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Man Steals a $1 Million Painting Off a Gallery Wall in Broad Daylight [online], W Magazine [dostęp 2022-10-03] (ang.).
- ↑ a b c New Discoveries. ABOUT THE LIFE AND WORK OF ARKHIP KUINDZHI | The Tretyakov Gallery Magazine [online], www.tretyakovgallerymagazine.com, 13 października 2018 [dostęp 2022-10-03] (ang.).
- ↑ a b Kradzież obrazu w moskiewskiej galerii na oczach zwiedzających [online], TVN24 [dostęp 2022-10-03] (pol.).
- ↑ a b c d 27 січня 1841 року народився український живописець-пейзажист Архип Куїнджі [online], dn.gov.ua [dostęp 2022-10-03] .
- ↑ Архип Куинджи – биография, фото, картины, личная жизнь, причина смерти – 24СМИ [online], НОВОСТИ, 27 stycznia 2019 [dostęp 2022-10-03] (ros.).
- ↑ Куинджи Архип Иванович – биография и картины [online], Музеи мира и картины известных художников [dostęp 2022-10-03] .
- ↑ Kuindży Archip I., [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-10-03] .
- ↑ Kirstin Fierro , Arkhip Kuindzhi: beloved son and painter of Ukraine [online], Artstor, 13 lipca 2022 [dostęp 2022-10-03] (ang.).
- ↑ Rosjanie wywieźli dzieła sztuki z Mariupola. Są warte miliony dolarów [online], Onet Kultura, 11 lipca 2022 [dostęp 2022-10-03] (pol.).