Stanisław Iwan Karniński

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Iwan Karniński
Herb
Wieniawa
Data urodzenia

ok. 1510

Data śmierci

1603

Stanisław Iwan Karniński (Karmiński) z Aleksandrowic herbu Wieniawa (ur. ok. 1510, zm. 1603) – szlachcic ziemi krakowskiej, wywodzący z rodu Karmińskich z Karmina w województwie poznańskim[1]. Był właścicielem Aleksandrowic, Kleszczowa i Podhełmia.

Studiował w Lipsku w 1531 roku, następnie przebywał na dworze cesarza Karola V. Był wyznawcą kalwinizmu[2].

Aktywny działacz sejmiku województwa krakowskiego oraz wielokrotny poseł na sejm. Poseł na sejm piotrkowski 1565 roku z województwa krakowskiego. Poseł na sejm konwokacyjny 1573 roku, podpisał akt konfederacji warszawskiej. Poseł na sejm 1590 roku z województwa krakowskiego[3].

Jako jeden z pierwszych przedstawicieli szlachty krakowskiej opowiedział się po stronie Reformacji protestanckiej. Regularnie uczestniczył w synodach kalwińskich Małopolski, w tym także w synodzie generalnym protestantów polskich w Sandomierzu w 1570 r., którego był jednym ze świeckich dyrektorów. Był długoletnim patronem zboru krakowskiego, któremu po zburzeniu świątyni ewangelickiej w Krakowie 23 maja 1591 r. udostępnił na miejsce zgromadzeń swój dwór w Aleksandrowicach. Pełnił również obowiązki świeckiego seniora dystryktu krakowskiego. Był to, jak pisał Walerian Krasiński, historyk polskiego protestantyzmu, „jeden z pierwszych i najgorliwszych zwolenników reformacji”.[4] Mimo początkowych sympatii do unitarianizmu do końca życia pozostał kalwinistą. Jego małżonką była Jadwiga Gosławska z Bembelna.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ A. Boniecki: Herbarz polski. Wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich, t. VIII, Warszawa 1905, s. 64
  2. ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 158.
  3. ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 158, 216, 327.
  4. ↑ W. Krasiński: Zarys dziejów powstania i upadku reformacji w Polsce, t. I, Warszawa 1903, s. 208.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • H. Kowalska: Karniński Stanisław Iwan, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XII, Kraków 1966–1967, s. 70-72.
  • Akta synodów różnowierczych w Polsce, oprac. M. Sipayłło, t. I–III, Warszawa 1966–1983.
  • I. Kaniewska: Małopolska reprezentacja sejmowa za czasów Zygmunta Augusta 1548–1572, Kraków 1974.
  • W. Węgierski: Kronika zboru ewangelickiego krakowskiego, oprac. M. Pawelec, Kraków 2007. ISBN 978-83-926407-0-7
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Iwan_Karniński&oldid=73264762”