Stanisław Gorgolewski
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk fizycznych | |
| Specjalność: astronomia, radioastronomia | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Profesura | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
Stanisław Gorgolewski (ur. 19 października 1926 w Słonimie na Nowogrodczyźnie, zm. 23 kwietnia 2011 w Toruniu) – polski fizyk i astronom, specjalizujący się w radioastronomii.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W czasie II wojny światowej trafił do Środy Wielkopolskiej. W latach 1941-1944 pracował jako robotnik przymusowy w okolicznych gospodarstwach rolnych, potem prowadził biuro firmy stolarskiej. W latach 1945-1948 pracował jako mechanik w radiowęźle. Po wojnie ukończył liceum ogólnokształcące w Środzie Wielkopolskiej.
W 1952 ukończył fizykę na Uniwersytecie Poznańskim. Już wówczas rozpoczął pracę na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Zakładzie Fizyki Doświadczalnej, Zakładzie Astrofizyki i Zakładzie Radioastronomii. W latach 1958-1959 odbył studia doktoranckie na Uniwersytecie Cambridge w zespole Martina Ryle'a (późniejszego noblisty). Doktorat obronił w 1960 roku na UMK pod kierunkiem prof. Wilhelminy Iwanowskiej, tematem jego rozprawy doktorskiej było Badanie zewnętrznej atmosfery Słońca metodami interferometrii. Na tej samej uczelni w 1964 roku habilitował się na podstawie rozprawy Radiowe obserwacje superkorony Słońca w latach 1961, 1962 i 1963.
Był jednym z inicjatorów budowy 32-metrowego radioteleskopu w Centrum Astronomicznym UMK w Piwnicach. W latach 1965-1991 kierował Zakładem Radioastronomii. Od 1970 sprawował stanowisko profesora. W latach 1976-1978 był dyrektorem Instytutu Astronomii UMK. W 1990 roku uzyskał tytuł naukowy profesora. Jego uczniem był Aleksander Wolszczan, odkrywca pierwszej planety poza Układem Słonecznym.
W 2008 roku prasa ujawniła, że prof. Gorgolewski był w latach 1982–1989 tajnym współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa o pseudonimie "Profesor"[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zmarł nestor polskiej radioastronomii, prof. Stanisław Gorgolewski [online], Polskie Radio 24 [dostęp 2022-10-10].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Sławomir Kalembka (red.), Pracownicy nauki i dydaktyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 1945–2004. Materiały do biografii, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2006, s. 232, ISBN 83-231-1988-0.
- Prof. dr hab. Stanisław Gorgolewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2011-04-26].[martwy link]
- Marcin Czyżniewski, rzecznik UMK: Zmarł nestor polskiej radioastronomii, w: Gazeta Toruń, 2011-04-26