Chankendi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Stepanakert)
Chankendi
Xankəndi
Ilustracja
Państwo

 Azerbejdżan

Prawa miejskie

1923

Zarządzający

Sərdar Səfərov[1][2]

Powierzchnia

25,6 km²

Wysokość

813 m n.p.m.

Populacja (2024)
• liczba ludności


ok. 20[3] lub 98[3]

Nr kierunkowy

+994 26

Położenie na mapie Azerbejdżanu
Mapa konturowa Azerbejdżanu, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Chankendi”
Ziemia39°48′55″N 46°45′07″E/39,815278 46,751944
Strona internetowa

Chankendi[4] (azer. Xankəndi, orm. Ստեփանակերտ, Stepanakert) – wyludnione miasto[3] w Azerbejdżanie, w regionie Górski Karabach położone u podnóża Masywu Karabaskiego[5].

W latach 1923–1991 stolica Nagorno-Karabachskiego Obwodu Autonomicznego, z kolei po upadku ZSRR w latach 1991–2023, największe miasto i stolica nieuznawanej międzynarodowo Republiki Górskiego Karabachu[5]. Po ucieczce ludności ormiańskiej i wkroczeniu wojsk azerskich w październiku 2023, miasto niemal całkowicie wyludniło się[3] - według danych rządu azerskiego na pozostanie w nim zdecydowało się 98 dotychczasowych mieszkańców[3], a szacunki Czerwonego Krzyża mówią o jedynie 20 osobach[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Podczas wojny o Górski Karabach w latach 90. miasto było ostrzeliwane i bombardowane, głównie ze strony znajdującego się w rękach Azerów miasta Şuşa. Mimo tego przez całą wojnę w mieście działało wiele instytucji, np. szkoła średnia[5].

Miasto początkowo nosiło ormiańską nazwę Wararakn, zaś od końca XVIII w. używana była także nazwa azerska Chankendi. W 1847 władze rosyjskie (od 1822 w granicach Rosji) ustaliły dla niej nazwę Ханкенды (Chankiendy). W 1923, w czasach ZSRR, nazwę miasta zmieniono na Степанакерт (Stiepanakiert) na cześć ormiańskiego działacza partii bolszewickiej Stepana Szaumiana. W 1991 roku władze ówczesnej Azerbejdżańskiej SRR przywróciły miastu nazwę Xankəndi (Ханкəнди w ówcześnie stosowanym zapisie), jednak tej zmiany nie uznały władze Górskiego Karabachu, sprawujące faktycznie kontrolę nad miastem, stosujące nazwę ormiańską Ստեփանակերտ (Stepanakert)[6].

Od połowy października 2023 miasto pozostaje pod kontrolą Azerbejdżanu, co 16 października 2023 zostało przypieczetowane uroczystym przemarszem wojsk przez główną ulicę opuszczonego miasta oraz triumfatorskim przemówieniem wraz z wciągnięciem na masz azerskiej flagi przez przezydenta kraju, İlhama Əliyeva[7].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Xankəndiyə komendant təyin edilib. Radio Wolna Europa, 2023-10-16. [dostęp 2023-12-08]. (azer.).
  2. В Ханкенди назначен комендант. APA, 2023-10-15. [dostęp 2023-12-08]. (ros.).
  3. a b c d e f Nagorno-Karabakh's abandoned capital transforms under Azerbaijani rule. [dostęp 2024-02-03]. (ang.).
  4. Polski egzonim przyjęty na 127. posiedzeniu KSNG.
  5. a b c Frank Viviano. Odrodzenie Armenii. „National Geographic”. 3/2004. s. 24–45. 
  6. Protokół z 127. posiedzenia KSNG. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. s. 5. [dostęp 2024-01-16].
  7. Azerbaijani president visits Karabakh's abandoned main town. [dostęp 2024-02-03]. (ang.).