Strzępiak ostry

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Strzępiak ostry
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

strzępiakowate

Rodzaj

strzępiak

Gatunek

strzępiak ostry

Nazwa systematyczna
Inocybe acuta Boud.
Bull. trimest. Soc. mycol. Fr. 33(1): 8 (1917)

Strzępiak ostry (Inocybe acuta Boud.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2]:

  • Inocybe acutella Bon 1976
  • Inocybe striata Bres. 1930
  • Inocybe striata var. variicystidiata E. Ferrari 2004)

Nazwę polską nadał Andrzej Nespiak w 1990 r.[3]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Trzon

Średnica do 4 cm, początkowo półkulisty lub stożkowy, potem płaski z wyraźnym, ostrym garbkiem. Brzeg nieco podgięty, u młodych owocników z resztkami osłony, szybko jednak zanikającymi. Powierzchnia gładka lub nieco filcowata, ciemnobrązowa z orzechowym odcieniem, na środku ciemniejsza[4].

Blaszki

Zatokowato przyrośnięte z blaszeczkami, początkowo szarobeżowe, potem brązowiejące. Ostrza równe, orzęsione[4].

Trzon

Wysokość 3–5 cm, grubość poniżej 0,3–0,6 cm, walcowaty, nieco tylko grubszy u podstawy. Powierzchnia tej samej barwy co kapelusz, ale jaśniejsza, prawie kremowa, delikatnie oszroniona[4].

Miąższ

W kapeluszu biały, w trzonie jasnobrązowy, włóknisty. Zapach nieokreślony, smak nieco ziemisty[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 7–10 × 6–8 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy 50–65(–75) × 16–22(–25) µm, cienkościenne, na szczytach nieco inkrustowane[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Strzępiak ostry znany jest w Europie i w niektórych rejonach Ameryki Północnej[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano kilka stanowisk[3]. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6]. Nowe, bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7].

Grzyb mikoryzowy. Występuje w lasach liściastych, iglastych i mieszanych, na ziemi. Owocniki od czerwca do września[3].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

Inocybe pseudoasterospora odróżnia się trzonem – jasnoochrowym na całej długości u podstawy zgrubiałym z niewielką bulwką. Zarodniki z kilkoma szerokimi guzkami[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2019-06-03] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2019-06-02].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. a b c d e f Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, 1990, ISBN 83-01-08749-8
  5. DiscoverLife [online] [dostęp 2019-06-04].
  6. Zbigniew Mirek, Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006, ISBN 83-89648-38-5
  7. Nowe stanowiska strzępiaka ostrego w Polsce [online] [dostęp 2019-06-04].