Wilgotnica żółta
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
wilgotnica żółta |
| Nazwa systematyczna | |
| Gloioxanthomyces vitellinus (Fr.) Lodge, Vizzini, Ercole & Boertm. Fungal Diversity: 10.1007/s13225-013-0259-0, [50] (2013) | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |
 | |
.jpg)
.jpg)
Wilgotnica żółta (Gloioxanthomyces vitellinus (Fr.) Lodge, Vizzini, Ercole & Boertm.) – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales)[2].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gloioxanthomyces, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[2].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1863 r. Elias Fries nadając mu nazwę Hygrophorus vitellinus. W 1879 r. P. Karsten przeniósł go do rodzaju Hygrocybe. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 2013 r. Vizzini, Ercole & Boertm[2].
- Gliophorus luteolaetus (Arnolds) Kovalenko 1988
- Gliophorus vitellinus (Fr.) Kovalenko 1988
- Hygrocybe laeta var. luteolaeta (Arnolds) Bon 1989
- Hygrocybe luteolaeta Arnolds 1985
- Hygrocybe vitellina (Fr.) P. Karst. 1879
- Hygrophorus vitellinus Fr. 1863
Nazwę polską podała Barbara Gumińska w 1997 r.[4]. Po przeniesieniu tego gatunku do rodzaju Gliophorus nazwa polska stała się niespójna z nazwą naukową.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica od 1 do 3 cm. Kształt u młodych okazów dzwonkowato-sklepiony, u starszych szerokorozpostarty. Brzeg nieregularnie falisty, czasami pofalowany, zazwyczaj prążkowany. Powierzchnia gładka, lepka. Barwa od cytrynowożółtej do chromowożółtej, podczas wysychania blednie do piaskowej, a nawet białawej[5].
Różnej długości, dość rzadkie, przy trzonie zbiegające. Brzegi równe. Barwa od cytrynowożółtej do żółtopomarańczowej[5].
Wysokość od 3 do 5 cm, średnica od 2 do 4 mm. Jest cienki i wysmukły, kruchy, przeważnie prosty. Powierzchnia gładka i lepka, pod kapeluszem biaława, poza tym cytrynowożółta, podczas wysychania blednie podobnie jak kapelusz[5].
Biały; Zarodniki eliptyczne, jajowate, o rozmiarach 6-8 ×4.5-5 μm [6].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Wilgotnica cytrynowozielona notowana jest w Europie, północnych rejonach Ameryki Północnej (Alaska, prowincja Québec w Kanadzie), w Korei i Nowej Zelandii. W Europie na północy sięga po Islandię i 66,7 stopień szerokości geograficznej na Półwyspie Skandynawskim, na południu po Portugalię[7]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek zagrożony wymarciem, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[8]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech, Danii, Czechach, Holandii. Norwegii[4].
Prawdopodobnie grzyb mikoryzowy. W Polsce owocniki pojawiają się od sierpnia do września na ziemi, wśród traw i mchów na polanach, pastwiskach[4].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
W Polsce rośnie kilka gatunków żółtych wilgotnic, jednak są większe. Bardzo podobna i równie niewielka jest wilgotnica cytrynowa (H. citrina). Wilgotnica żółta odróżnia się od niej wyraźnie zbiegającymi blaszkami[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gloioxanthomyces vitellinus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d B. Gumińska. Flora Polska (Flora of Poland). Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae). Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, Kraków 1997
- ↑ Rogers Mushrooms. Hygrocybe vitellina. [dostęp 2016-10-12].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.