Wybory parlamentarne w Grecji w maju 2012 roku
Wybory parlamentarne w Grecji w maju 2012 – przedterminowe wybory do greckiego parlamentu, Izby Deputowanych odbyły się 6 maja 2012 roku[1].
Podłoże[edytuj | edytuj kod]
W myśl Konstytucji kadencja rządu powołanego w 2009 upływała pod koniec 2013 roku. W listopadzie 2011 zostało zawarte porozumienie o powołaniu rządu koalicyjnego, którego głównym zadaniem była ratyfikacja i wdrożenie w życie decyzji podjętych wspólnie z innymi krajami strefy euro oraz Międzynarodowym Funduszem Walutowym (MFW) miesiąc wcześniej. W tym też czasie zapadła decyzja o przyśpieszeniu wyborów parlamentarnych[2].
Ustalenie terminu wyborów[edytuj | edytuj kod]
W przemówieniu do parlamentu 4 listopada Minister Finansów Evangelos Venizelos oznajmił, że rząd tymczasowy będzie funkcjonował do lutego 2012[3]. Pod koniec grudnia 2011 roku, zdecydowano jednak, że wybory zostaną przesunięte na koniec kwietnia[4] w celu umożliwienia rządowi Premiera Lucasa Papadimosa przeprowadzenie reform podatkowych, emerytalnych i systemów zabezpieczenia społecznego zgodnie z listopadowym porozumieniem w zamian za otrzymanie wsparcia finansowego z europejskiego funduszu ratunkowego.
Przetasowania w parlamencie[edytuj | edytuj kod]
Po wyborach w 2009 roku do Izby Deputowanych swoich przedstawicieli wprowadziło pięć partii. W czerwcu 2010 szeregi SYRIZY opuścili członkowie Synaspismós tworząc własny klub Demokratycznej Lewicy (DIMAR). Do dużo poważniejszych roszad doszło w lutym 2012 kiedy to w wyniku rozłamu w Nowej Demokracji i Panhelleńskim Ruchu Socjalistycznym parlamentarzyści przeciwni polityce zaciskania pasa opuścili swoje macierzyste partie. W ten sposób powstały nowe kluby Niezależnych Greków (ANEL), Umowy Społecznej (KOISY) oraz Sojuszu Demokratycznego (DISY). Najwięcej – 18 deputowanych – pozostało niezależnych.
- Struktura parlamentu w 2009 i 2012 roku:
| Podział miejsc w parlamencie | październik 2009 | Kwiecień 2012 | |
|---|---|---|---|
| Oficjalne partie | |||
| Panhelleński Ruch Socjalistyczny (PASOK) | 160 | 129 | |
| Nowa Demokracja (ND) | 91 | 72 | |
| Komunistyczna Partia Grecji (KKE) | 21 | 21 | |
| Ludowe Zgromadzenie Prawosławne (LAOS) | 15 | 16 | |
| Radykalna Lewica (SYRIZA) | 13 | 11 | |
| Niezależni Grecy (ANEL) | 0 | 11 | |
| Demokratyczna Lewica (DIMAR) | 0 | 10 | |
| Kluby parlamentarne i niezależni | |||
| Umowa Społeczna (KOISY) | 0 | 8 | |
| Sojusz Demokratyczny (DISY) | 0 | 4 | |
| Niezależni | 0 | 18 | |
Wyniki wyborów[edytuj | edytuj kod]
Wybory parlamentarne wygrała nieznacznie Nowa Demokracja na którą oddano 18,85% ważnie oddanych głosów. Jako partia, zdobywająca największą liczbę głosów, dysponować będzie dodatkowymi 50 miejscami w 300-osobowym Parlamencie Hellenów. Tuż za nią uplasował się w liczbie uzyskanych głosów ruch SYRIZA jeden z sojuszy wyborczych radykalnej lewicy 16,78%, następnie Panhelleński Ruch Socjalistyczny 13,18%[5]. Frekwencja wyborcza wyniosła 65,10%. Po raz pierwszy do parlamentu dostali się posłowie ze skrajnego, budzącego liczne kontrowersje ugrupowania Złoty Świt. Sojusz Demokratyczny i Niezależni Grecy, to partie posłów, opuszczających w poprzedniej kadencji partię Nowa Demokracja.
| Partia polityczna | Liczba głosów | % | +/– | Liczba mandatów | +/– | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Nowa Demokracja (ND) | 1 192 054 | 18,85 | –14,63 | 108 | +17 | |
| Radykalna Lewica (SYRIZA) | 1 061 265 | 16,78 | +12,18 | 52 | +39 | |
| Panhelleński Ruch Socjalistyczny (PASOK) | 833 529 | 13,18 | –30,74 | 41 | −119 | |
| Niezależni Grecy (ANEL) | 670 596 | 10,60 | - | 33 | +33 | |
| Komunistyczna Partia Grecji (KKE) | 536 072 | 8,48 | +0,94 | 26 | +5 | |
| Złoty Świt (XA) | 440 894 | 6,97 | +6,68 | 21 | +21 | |
| Demokratyczna Lewica (DIMAR) | 386 116 | 6,11 | - | 19 | +19 | |
| Ekolodzy-Zieloni (OP) | 185 336 | 2,93 | +0,40 | 0 | ||
| Ludowe Zgromadzenie Prawosławne (LAOS) | 183 466 | 2,90 | –2,73 | 0 | -15 | |
| Sojusz Demokratyczny (DISY) | 161 510 | 2,55 | +2,55 | - | - | |
| Pozostałe | 673 266 | 10,65 | - | - | - | |
| Razem | 6 324 104 (65,1%) | 300 | ||||
- Uprawnieni do głosowania, według grup wiekowych[6]:
• 18 do 23 lat: 673 144
• 24 do 29 lat: 766 212
• 30 do 35 lat: 938 798
• 36 do 41 lat: 973 429
• 42 do 47 lat: 1 006 530
• 48 do 53 lat: 932 140
• 54 do 59 lat: 891 978
• 60 do 65 lat: 834 854
• 66 do 70 lat: 625 411
• 71 i starsi: 2 208 306
Powyborcza analiza[edytuj | edytuj kod]
Na dotychczasowe, od 35 lat, partie władzy, czyli PASOK i ND głosowały głównie najstarsze grupy wiekowe. Wyborcami neofaszystowskiego "Złotego Świtu" okazali się głównie młodzi wyborcy, niemal wyłącznie mężczyźni[7], z wysokim poparciem w tych okręgach wyborczych, w których głosowały jednostki policyjne i specjalne[8].
Formowanie rządu[edytuj | edytuj kod]
Dla wyłonienia większościowej koalicji rządzącej, lider zwycięskiej partii ma trzy dni. W wypadku jego niepowodzenia, misję tę otrzymuje od Prezydenta lider drugiej partii, potem przywódca trzeciej. Następnie inicjatywa budowy koalicji powraca w ręce Prezydenta Republiki, a jeśli nie przyniesie to efektu, konieczne są przedterminowe wybory. Może też zostać powołany (po raz pierwszy w historii Grecji) rząd mniejszościowy, pod warunkiem poparcia go przez 120 posłów i akceptacji lub zadeklarowanej neutralności ze strony części spośród pozostałych posłów. Prezydentowi Republiki (co bywało już praktykowane) przysługuje prawo do powołania rządu tymczasowego (Υπηρεσιακή κυβέρνηση – "służbowy rząd"), działającego przez kilka miesięcy, z powierzonym mu ograniczonym, uprzednio uzgodnionym przez strony zakresem obowiązków ustawodawczych.
Dzień po wyborach, prezydent Karolos Papoulias powierzył liderowi Nowej Demokracji Antonisowi Samarasowi pierwszą próbę utworzenia rządu[9]. W dniu 8 maja zadanie utworzenia rządu otrzymał Aleksis Tsipras[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przedterminowe wybory parlamentarne w Grecji 6 maja. obserwatorfinansowy.pl. [dostęp 2012-04-11].
- ↑ Κατ' αρχήν συμφωνία Παπανδρέου – Σαμαρά για την κυβέρνηση συνεργασίας. news.in.gr. [dostęp 2011-11-06]. (gr.).
- ↑ Ευ. Βενιζέλος: Μέχρι τον Φεβρουάριο η διάρκεια του νέου κυβερνητικού σχήματος. skai.gr. [dostęp 2011-11-05]. (gr.).
- ↑ Greek elections delayed until April. europeanvoice.com. [dostęp 2011-12-28]. (ang.).
- ↑ Βουλευτικές Εκλογές 2012. ekloges.ypes.gr. [dostęp 2012-05-08]. (gr.).
- ↑ źródło danych: strona kanału MEGA TV
- ↑ Informacja agencji prasowej Newsbeast.gr z dnia 12 maja 2012, 10:46
- ↑ Informacja Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, przytoczona przez agencję informacyjną Newsbeast.gr, 11 maja 2012 10:06 – w obwodach wyborczych, w których głosowały jednostki policyjne i specjalne "Złoty Świt" uzyskiwał od 12,4% do 23,6% wszystkich, oddanych głosów
- ↑ "Left gets historic chance to pull Greece out of limbo". [dostęp 2012-05-07]. (ang.).
- ↑ "Greek election: Antonis Samaras coalition bid fails". [dostęp 2012-05-07]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
| Wybory parlamentarne w Grecji |
|
|---|---|
| Wybory głowy państwa w Grecji | |
| Wybory do Parlamentu Europejskiego w Grecji | |
| Referenda w Grecji |
