Zakład Wodoleczniczy w Grodzisku Mazowieckim
 nr rej. 1612 z 9.09.1996
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Kilińskiego 8b |
| Inwestor | |
| Ukończenie budowy |
1884 |
Położenie na mapie Grodziska Mazowieckiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu grodziskiego  | |
Położenie na mapie gminy Grodzisk Mazowiecki  | |
 52°06′20,366″N 20°37′38,402″E/52,105657 20,627334
| |
Zakład Wodoleczniczy w Grodzisku Mazowieckim (Zakład Hydropatyczny dla Osób z Towarzystwa) – działający w latach 1884-1932 zakład hydropatyczny w Grodzisku Mazowieckim, założony przez dr. Michała Bojasińskiego. Obecnie w zabytkowym budynku byłego zakładu mieści się Szkoła Podstawowa nr 1 im. Henryka Sienkiewicza.
Historia[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
.jpg)
Zakład został założony w 1884 roku przez doktora Michała Bojasińskiego, na terenach majątku Jordanowice, w grodziskim Parku Zdrojowym. Miasto było dobrze skomunikowane z Warszawą poprzez Kolej Warszawsko-Wiedeńską, co przyciągało do zakładu mieszkańców Warszawy[1]. Zakład ulegał rozbudowom i mieściła się w nim min. jadalnia, czytelnia, sala teatralna i muzyczna, a budynek otoczony był ogrodem z pomarańczarnią. W 1908 roku w zakładzie otwarto elektrownię napędzaną silnikami Diasla. Początkowo zakład funkcjonował tylko w okresie letnim, później uległo to zmianie i przyjmował pacjentów przez cały rok[2]. W zakładzie leczono osoby z psychonerwicami, schorzeniami przewodu pokarmowego i rekonwalescentów, poprzez hydroterapię czy terapię zajęciową[3].
W 1887 roku zakład został wyróżniony na wystawie higienicznej w Warszawie, a w 1896 otrzymał on srebrny medal. W 1908 r. zakład został nagrodzony złotym medalem na wystawie zdrojowisk w Ciechocinku oraz dyplom uznania na wystawie higienicznej w Lublinie. W późniejszych latach zdobył też kilka mniejszych nagród i wyróżnień. Zakład odwiedzali min. Stanisław Haller, Adolf Dygasiński, Paweł Hulka-Laskowski czy Władysław Reymont[4].
Po śmierci Michała Bojasińskiego w 1894 roku, zakładem zaczął zarządzać dr. Karol Tokarski, który pełnił funkcję lekarza naczelnego do 1908 roku, czyli swojej śmierci. Jego następcami byli dr Bronisław Malewski (do 1911) i Jan Malkiewicz[3].
Zakład wodoleczniczy został zamknięty w 1932 roku. Pokoje byłego zakładu były wynajmowane i przebudowywane na mieszkania, do czasu kiedy w budynku ulokowano samorząd miejski. We wrześniu 1939 roku w budynku odbywały się zebrania sztabu armii niemieckiej dowodzonej przez gen. Johannesa Blaskowitza[5].
Po II wojnie światowej w budynku mieściły się różne instytucje takie jak szkoły i urzędy. Do 2008 roku z budynku przy ulicy Kilińskiego 8b nadawało Radio Bogoria. Obecnie w wyremontowanym budynku mieści się Szkoła Podstawowa nr 1 im. Henryka Sienkiewicza[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ozdrowienie Grodziska, „Kurier Warszawski” (234), 1891, s. 1.
- ↑ Głos Warszawski, Warszawa, 20 października 1908.
- ↑ a b Zakład leczniczy Grodzisk, Warszawa 1929.
- ↑ Zdrojowiska, zakłady lecznicze i stacje klimatyczne w guberni Królestwa Polskiego, Warszawa 1896.
- ↑ Marek Cabanowski, Domy i ludzie, część 2, 1999.
- ↑ Zakład wodoleczniczy | Serwis Turystyczny Gminy Grodzisk Mazowiecki [online] [dostęp 2022-04-18] (pol.).