Zakłady Kuźnicze w Ustroniu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zakłady Kuźnicze w Ustroniu
Ilustracja
Państwo

 Polska

Siedziba

Ustroń

Data założenia

1771

Data likwidacji

2008

brak współrzędnych

Zakłady Kuźnicze w Ustroniu – zakłady przemysłowe w Ustroniu.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Huta żelaza w Ustroniu powstała na przełomie 1771 i 1772 roku. Założycielem ustrońskiej huty jest syn króla polskiego Augusta III, książę Albert Sasko-Cieszyński[1]. Rudę pozyskiwano na terenie Ustronia i innych okolicznych wiosek[2]. W 1780 roku powstała młotownia jako pierwszy obiekt przetwórczy. W kolejnych latach utworzono walcownię, zakład przetwórczy miedzi, zakład plastycznej obróbki cyny, odlewnię oraz gwoździarnię. W 1877 roku walcownię przeniesiono do Trzyńca[1]. Wyczerpywanie się terenów leśnych oraz niedobory rudy w pobliżu miejscowości doprowadziły do wygaszenia w 1897 roku wielkiego pieca i wówczas huta została zlikwidowana[2]. Podczas II wojny światowej przedsiębiorstwo przejęła niemiecka firma Volkswagen. Kontynuowano wyrób odkuwek dla rolnictwa i kolejnictwa i rozpoczęto produkcję zbrojeniową. Zakład nie został zniszczony przez działania wojenne i po przeprowadzeniu niezbędnych napraw został ponownie uruchomiony. W 1948 roku zakład został upaństwowiony. W 1970 roku Kuźnia Ustroń została połączona z Wytwórnią Sprzętu Mechanicznego w Bielsku–Białej jako oddział zamiejscowy[1]. W 1986 roku otwarto Muzeum Hutnictwa i Kuźnictwa, które ulokowano w zabytkowym budynku dawnej dyrekcji huty[2]. W roku 2008 zlikwidowano zakłady kuźnicze w Ustroniu[1].

Bocznica[edytuj | edytuj kod]

Początkowo bocznica odgałęziała się na wysokości rozjazdu krzyżowego na stacji Ustroń i wchodziła na teren zakładu przez główną bramę. W zakładzie eksploatowano parowóz TKh 2192 typ Ferrum wyprodukowany w roku 1950 w Chrzanowie oraz parowóz TKh 225 wyprodukowany przez Borsig. Na początku lat siedemdziesiątych dwudziestego wieku zakupiono spalinową lokomotywę 401Da-092. Pod koniec lat dziewięćdziesiątych wspomnianą lokomotywę przeniesiono do zakładu w Skoczowie, wówczas zakupiono lokomotywę SM04. Bocznica na początkowym odcinku była zelektryfikowana. W miejscu gdzie zlokalizowano punkt zdawczo-odbiorczy, tor rozgałęział się na trzy równoległe. W kierunku przystanku Ustroń Zdrój poprowadzono żeberko wyciągowe zakończone kozłem oporowym. Przed zakładami kuźniczymi bocznica rozgałęziała się na trzy tory. W zakładach zlokalizowana była jednostanowiskowa lokomotywownia. Bocznica została rozebrana częściowo w 2006 roku, natomiast ostatnie jej pozostałości zostały usunięte na przełomie sierpnia i września roku 2011[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Stowarzyszenia Miłośników Kuźni Ustroń, Historia Zakładu [online], Stowarzyszenia Miłośników Kuźni Ustroń [dostęp 2020-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-17].
  2. a b c Muzeum Ustrońskie, Historia Muzeum i dzieje ustrońskiego przemysłu [online], Muzeum Ustrońskie [dostęp 2020-12-06].
  3. Szymon Huma, Zespół bocznic Kuźni w Ustroniu [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego [dostęp 2020-12-06].