Zatoka Królowej Maud
68°15′N 102°00′W/68,250000 -102,000000
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Terytorium | |
| Lokalizacja | |
| Wyspy |
Jenny Lind Island, Melbourne Island, O’Reilly Island, Fitzjames Island |
| |
Położenie na mapie Nunavut  | |
Położenie na mapie Kanady  | |
| 68°15′N 102°00′W/68,250000 -102,000000
| |
Zatoka Królowej Maud[1] (ang. Queen Maud Gulf, fr. Mer de la Reine Maud[2]) – zatoka w terytorium Nunavut w Kanadzie w Ameryce Północnej.
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Zatoka znajduje się między wybrzeżem kontynentu a wyspami Wiktorii i Króla Williama[2]. Wybrzeża są nizinne, pokrywa je glina lodowcowa i osady morskie, leżące na prekambryjskich skałach Tarczy Kanadyjskiej[3]. Nad cieśniną Dease w zachodniej części zatoki leży miejscowość Cambridge Bay; także Inuici z leżących niedaleko zatoki miejscowości Gjoa Haven i Umingmaktok polują na tych terenach[4]. W zatoce leżą liczne wyspy i płycizny, utrudniające żeglugę; należy ona do najtrudniejszych w nawigacji miejsc w zachodniej Arktyce. Także warunki lodowe są bardzo nieprzyjazne, z północy przez cieśninę Wiktorii do zatoki napływa zimna woda i lód morski z Oceanu Arktycznego. Lód na zatoce zwykle zaczyna pękać w ostatnim tygodniu lipca, proces ten trwa do połowy sierpnia, przy czym wciąż trwa napływ lodu z północy. Woda zaczyna ponownie zamarzać w pierwszym tygodniu października; do końca miesiąca całą zatokę pokrywa młody lód, którego grubość rośnie w zimie[5].
Przez zatokę prowadzi jeden ze szlaków Przejścia Północno-Zachodniego. W 2014 roku odnaleziono w niej wrak okrętu HMS „Erebus”, który zaginął podczas ekspedycji badawczej w 1845 roku[6].
Przyroda[edytuj | edytuj kod]
Południową część zatoki i przyległe obszary tundry obejmuje największy obszar chroniony w Kanadzie, Queen Maud Gulf (Ahiak) Migratory Bird Sanctuary, utworzony w 1961 roku. Został ustanowiony dla ochrony obszarów gniazdowania różnych gatunków gęsi, ale chroni także wiele gatunków ptaków migrujących i innych zwierząt[4]. Na nizinach na południe od zatoki gnieździ się 90% światowej populacji śnieżycy małej i 8% populacji śnieżycy dużej, ogółem ponad 2 miliony tych gęsi. Ponadto ważne populacje tworzą gniazdujące tam bernikla kanadyjska, gęś białoczelna, bernikla obrożna, łabędź czarnodzioby, rożeniec zwyczajny, edredon turkan i żuraw kanadyjski[4][3]. Ze ssaków żyją tam renifery, piżmowoły, drapieżne wilki, niedźwiedzie grizli, lisy i rosomaki, oraz nerpy obrączkowane[4]. Mokradła nad południową częścią zatoki obejmuje także ochroną konwencja ramsarska[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych Świata. Maciej Zych (redaktor). Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 590. ISBN 978-83-254-1988-2.
- ↑ a b Królowej Maud, Zatoka, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2018-07-11].
- ↑ a b Queen Maud Gulf. BirdLife Data Zone. [dostęp 2018-07-11].
- ↑ a b c d Queen Maud Gulf (Ahiak) Migratory Bird Sanctuary. Government of Canada, 2017-04-04. [dostęp 2018-07-11]. (ang.).
- ↑ Donat Pharand, Leonard H. Legault: The Northwest Passage: Arctic Straits. Martinus Nijhoff Publishers, 1984, s. 13–14, seria: International straits of the world. ISBN 978-90-247-2979-1.
- ↑ Chris Lo: Solving the mystery of Franklin’s lost expedition. Ship technology, 2014-11-25. [dostęp 2018-07-11].
- ↑ Queen Maud Gulf. Ramsar Sites Information Service, 2001-01-01. [dostęp 2018-07-11].