Zygmunt Karaffa-Kraeuterkraft

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Karaffa-Kreuterkraft
Ilustracja
Zygmunt Karaffa-Kraeuterkraft (przed 1936)
podpułkownik łączności podpułkownik łączności
Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1892
Warszawa

Data i miejsce śmierci

4 kwietnia 1964
Paryż

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

1 Pułk Łączności
Ministerstwo Spraw Wojskowych
Pułk Radiotelegraficzny

Późniejsza praca

urzędnik

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Komandor Orderu Korony Rumunii
Krzyż Wojenny 1939–1945 ze złotą gwiazdą (Francja)
Medal Ruchu Oporu (Francja)

Zygmunt Karaffa-Kraeuterkraft, także jako Kreuterkraft vel Krajtenkraft (ur. 15 kwietnia 1892 w Warszawie[1], zm. 4 kwietnia 1964 w Paryżu[2]) – podpułkownik łączności inżynier Wojska Polskiego, działacz w dziedzinie radiotechniki i krótkofalarstwa.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Z pochodzenia i wyznania Karaim[3]. Urodził się w rodzinie Jakuba i Stanisławy z Korrmanów[1]. Po ukończeniu gimnazjum im. Michała Kreczmara w Warszawie studiował we Francji na uniwersytecie w Nancy i w Instytucie Elektrotechnicznym w Paryżu. Dyplom inżyniera elektrotechnika uzyskał w 1915. Był członkiem Filarecji i Związku Strzeleckiego. Po studiach przez dwa lata uczył matematyki i fizyki w gimnazjum w Łodzi. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego, w charakterze urzędnika wojskowego. W latach 1922–1924 był zatrudniony w Szefostwie Łączności Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi. 9 marca 1922 roku Naczelny Wódz zmienił mu rangę X na rangę VIII[4]. W marcu 1924 roku zostały mu powierzone obowiązki szefa łączności DOK IV na czas odkomenderowania majora Józefa Rębskiego do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu[5]. W tym samym czasie został przemianowany z dniem 1 marca 1924 roku na oficera zawodowego w stopniu majora ze starszeństwem z 1 grudnia 1920 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów łączności[6]. W 1924 był przydzielony do 1 pułku łączności w Warszawie[7]. Do wiosny 1929 roku pełnił służbę w Departamencie Inżynierii Ministerstwa Spraw Wojskowych, pozostając oficerem nadetatowym 1 Pułku Łączności[8]. 23 stycznia 1929 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów łączności[9]. Od kwietnia 1929 pełnił funkcję dowódcy Pułku Radiotelegraficznego w Warszawie[10][11][12][13]. Z dniem 31 sierpnia 1934 roku został przeniesiony w stan spoczynku[14].

W tym samym roku prezydent m. st. Warszawy Marian Zyndram-Kościałkowski mianował go wicedyrektorem tramwajów[15].

Był działaczem radiowym i krótkofalarskim. Był współtwórcą publikacji pt. Poradnik dla Radjoamatorów 1927[16]. Został wyznaczony w skład grupy powołanej przy Instytucie Radiotechnicznym do stworzenia ogólnopolskiej organizacji krótkofalarskiej[17]. W efekcie ich pracy powstał Polski Związek Krótkofalowców. W 1932 i w 1934 był wybierany na funkcję prezesa ZG PZK (SP1KK)[18]. Został członkiem prezydium podczas Pierwszego Ogólnopolskiego Zjazdu Krótkofalowców w Warszawie[19]. Wygłaszał odczyty na tematy radiowe na zjeździe krótkofalowców[20], w ramach PZK[21], a także za pośrednictwem rozgłośni radiowej[22][23]. Pełnił funkcję sekretarza generalnego Polskiego Radia[24][25]. Od 1935 do 1939 sprawował stanowisko prezesa Społecznego Zrzeszenia Inżynierów Rzeczypospolitej Polskiej[26].

W czasie funkcjonowania rządu Leona Kozłowskiego w październiku 1934 ppłk. inż. Karaffa-Kraeuterkraft był wymieniany w prasie jako ewentualny następca ówczesnego ministra poczt i telegrafów, Emila Kalińskiego[27]. Do 1939 zamieszkiwał przy ulicy Rozbrat 32 w Warszawie[28].

Po wybuchu II wojny światowej wraz z częścią pracowników Polskiego Radia ewakuował się do Rumunii, a następnie do Francji, gdzie zgłosił się do powstającej armii polskiej. Po klęsce Francji w 1940 rozpoczął tajną działalność w Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość, od 1942 Podziemny Ruch Oporu, w którym działał pod ps. „Karaś”. Po wyzwoleniu Francji pracował w Polskiej Misji Wojskowej w Paryżu. Udzielał się w pracy społecznej Polonii francuskiej. Był członkiem Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Polskich we Francji[3].

Od 17 marca 1932 był mężem Ludwiki z Petrykiewiczów[1].

Zmarł 4 kwietnia 1964 w Paryżu. Został pochowany na cmentarzu Batignolles[3].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Grób Zygmunta Karaffy

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Stanisław Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, Warszawa 1938, s. 322 [dostęp 2022-05-19].
  2. Radioelektronicy polscy. sp2put.utp.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-17)]..
  3. a b c d e Inż. płk. Zygmunt Karaffa-Kraeuterkraft (1892–1964) [online], spotc.pzk.org.pl [dostęp 2022-05-19].
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 marca 1922 roku, s. 230.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 25 marca 1924 roku, s. 147.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 30 z 27 marca 1924 roku, s. 149-158.
  7. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 874, 885.
  8. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 621, 628.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 24 stycznia 1929 roku, s. 4.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 124.
  11. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 267, 762.
  12. Zmiany w armii. „Echo”, s. 2, nr 101 z 29 kwietnia 1929. 
  13. Święto 1 Pułku Radiotelegraficznego w Warszawie. audiovis.nac.gov.pl, 1933-06-29. [dostęp 2015-06-29].
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 284.
  15. Radosna twórczość w magistracie. Zmiany i zapowiedzi zmian. „Nowiny Codzienne”, s. 3, nr 151 z 3 czerwca 1934. 
  16. Poradnik dla radjoamatorów pod redakcją Kazimierza Krulisza (1927). hint.org.pl. [dostęp 2015-06-29].
  17. Powstanie Polskiego Związku Krótkofalowców. pzk.org.pl. [dostęp 2015-06-29].
  18. Marcowe fakty, daty.... sp6kcn.hamradio.pl. [dostęp 2015-06-29].
  19. Pierwszy Ogólnopolski Zjazd Krótkofalowców w Warszawie. audiovis.nac.gov.pl. [dostęp 2015-06-29].
  20. Ogólnopolski Zjazd Krótkofalowców. „Nowy Kurier”, s. 14, nr 178 z 3 sierpnia 1930. 
  21. Kronika Radiowa. Z życia poznańskich krótkofalowców. „Tydzień Radiowy”, s. 355, nr 34 z 24 sierpnia 1930. 
  22. Programy radiofoniczne. „Gazeta Bydgoska”, s. 3, nr 152 z 7 lipca 1927. 
  23. Radio. Programy stacyj radiowych. „Głos Narodu”, s. 6, nr 173 z 1 lipca 1938. 
  24. Kultura i sztuka. Delegacja polska na międzynarodowej konferencji radiowej w Paryżu. „Republika”, s. 8, nr 50 z 20 lutego 1936. 
  25. Zygmunt Karaffa-Kreuterkraft. „Wschód”, s. 14, nr 22 z 30 sierpnia 1936. 
  26. Społeczne Zrzeszenie Inżynierów Rzeczypospolitej Polskiej. W: Józef Piłatowicz: Ruch stowarzyszeniowy inżynierów i techników polskich do 1939 r.. T. II: Słownik polskich stowarzyszeń technicznych i naukowo-technicznych do 1939 r.. Warszawa: Naczelna Organizacja Techniczna. Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych. Główna Komisja FSNT NOT ds. Seniorów i Historii Ruchu Stowarzyszeniowego, 2005, s. 155.
  27. Fakty i plotki na widowni politycznej. „Nowiny Codzienne”, s. 1, nr 281 z 9 października 1934. 
  28. Książka telefoniczna. Warszawa. 1939. s. 169. [dostęp 2015-06-29].
  29. M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  30. Odznaczenia. „Życie Polityczne”, s. 4, nr 220 z 11 sierpnia 1938. 
  31. M.P. z 1928 r. nr 65, poz. 89 „za zasługi na polu organizacji i administracji wojska”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]