Ulica Rozbrat w Warszawie
| Solec | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Ulica Rozbrat przy Szarej | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 52°13′33,6″N 21°02′03,0″E/52,226000 21,034167
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Rozbrat – ulica w warszawskiej dzielnicy Śródmieście.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Ulica stanowiła odgałęzienie biegnącej wąwozem ulicy Książęcej. Była drogą łączącą rezydencję Kazimierza Poniatowskiego z Łazienkami, należącymi do jego młodszego brata Stanisława Augusta[1].
Pierwsze budynki powstały w połowie XVIII wieku, a obecną nazwę nadano jej w 1770. Najprawdopodobniej odzwierciedla ona topograficzny układ dwóch rozchodzących się ulic, chociaż niektórzy autorzy tłumaczą jej pochodzenie istniejącą tam karczmą Rozbrat[2].
W latach 1936–1939 pod nr 44a mieściła się Wyższa Szkoła Dziennikarska (WSD), przeniesiona tam z budynku Gimnazjum im. Mikołaja Reja przy placu Małachowskiego[3][4].
24 września 1943 na rogu ulic Dmochowskiego i Rozbrat żołnierze drugiego plutonu Agatu dokonali udanego zamachu na zastępcę komendanta Gęsiówki SS-Hauptscharführera Augusta Kretschmanna[5].
Do 2012 w budynku dawnej Wyższej Szkoły Dziennikarskiej mieściła się Rada Krajowa Sojuszu Lewicy Demokratycznej, wcześniej komórki KC PZPR, m.in. Centralna Szkoła Partyjna PZPR (1954–1955)[6]. W 2011 należący do SLD kompleks trzech budynków (budynku WSD, dawnego hotelu „Powiśle” oraz wolnostojącego pawilonu) został sprzedany przez partię spółce deweloperskiej[7]. Budynek WSD został zburzony w 2023 roku[8].
Inne informacje[edytuj | edytuj kod]
- W komedii Stanisława Barei Mąż swojej żony przy ul. Rozbrat 55 mieszkają kompozytor Michał Karcz i jego żona – mistrzyni lekkoatletyczna Jadwiga Fołtasiówna[9].
- Do 2010, kiedy to para prezydencka przeprowadziła się do Belwederu, na pierwszym piętrze zabytkowej kamienicy nr 32 mieszkał Bronisław Komorowski wraz z rodziną[10]. W 1939 pod numerem 32 mieszkał ppłk inż. Zygmunt Karaffa-Kraeuterkraft[11].
Ważniejsze obiekty[edytuj | edytuj kod]
- Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. prof. Witolda Orłowskiego
- Park Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego
- Budynek Zespołu Szkół nr 23 w Warszawie
- II Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stefana Batorego
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marek Kwiatkowski: Wielka księga Łazienek. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2000, s. 50. ISBN 83-7255-684-9.
- ↑ Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 178. ISBN 83-86619-97X.
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 988. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Jadwiga Krawczyńska: Zapiski dziennikarski warszawskiej 1939–1947. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971, s. 316.
- ↑ Piotr Stachniewicz: "Parasol". Dzieje oddziału do zadań specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 188-200. ISBN 83-211-0273-5.
- ↑ Spis telefonów województwa warszawskiego i m. st. Warszawy 1954, 1955
- ↑ Michał Wojtczuk. Syreni Śpiew nie do rozbiórki. „Gazeta Stołeczna”, s. 6, 24 kwietnia 2017.
- ↑ Aleksander Sławiński. Nikt nie czuje się winny za rozbiórkę przy Rozbrat. „Gazeta Stołeczna”, s. 2, 21 sierpnia 2023.
- ↑ Grzegorz Sołtysiak: Filmowy przewodnik po Warszawie. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, 2007, s. 212. ISBN 978-83-60142-70-7.
- ↑ Anna Dąbrowska, Marta Kurzyńska: Być sąsiadem prezydenta. [w:] Polityka [on-line]. 3 grudnia 2010. [dostęp 2012-08-22].
- ↑ Książka telefoniczna. Warszawa. 1939. s. 169. [dostęp 2015-06-29].