Przejdź do zawartości

Śledziejowice

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Śledziejowice
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

wielicki

Gmina

Wieliczka

Liczba ludności (2021)

2406

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-020[2]

Tablice rejestracyjne

KWI

SIMC

0341630

Położenie na mapie gminy Wieliczka
Mapa konturowa gminy Wieliczka, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Śledziejowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Śledziejowice”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Śledziejowice”
Położenie na mapie powiatu wielickiego
Mapa konturowa powiatu wielickiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Śledziejowice”
Ziemia50°00′19″N 20°05′06″E/50,005278 20,085000[1]

Śledziejowicewieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Wieliczka[3].

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

W 1595 roku wieś położona w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego była własnością kasztelana małogoskiego Sebastiana Lubomirskiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie krakowskim.
W roku 2021 we wsi mieszkało 2406 osób, z czego 50,8% mieszkańców stanowiły kobiety, a 49,2% mężczyźni[3].

Części wsi

[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Śledziejowice[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0341646 Dwór część wsi
0341652 Kresy część wsi
0341669 Krzyż część wsi
0341675 Stawisko część wsi
0341681 Wygon część wsi
0341698 Wysypka część wsi

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[7].

  • Zespół budynków dworskich: oficyna boczna zachodnia ze ścianą kurtynową – przewiązką, stajnia, stodoła.

Historia dworu w Śledziejowicach sięga pierwszej połowy dziewiętnastego wieku. Z opracowania profesora Stanisława Gawędy dowiedzieć się można, że budynek wybudowany w 1823 roku dla rodziny Larysz-Niedzielskich wykonany był z drewna modrzewiowego, miał prostą, bryłę ozdobioną jedynie gankiem z doryckimi kolumnami. Wnętrze tradycyjnie dzieliła na połowę obszerna sień. Wyposażenie domu nie było wystawne. Trzynaście pokoi wypełniały skromne meble z malowanego drewna lipowego i bardziej ozdobne kredensy oraz szafy gdańskie. Na ścianach obok portretów przodków wisiały liczne makaty, kobierce oraz broń myśliwska i trofea. Dwór pozostawał w posiadaniu rodziny Niedzielskich do 1947 roku, kiedy to przejął go skarb państwa. Potem kolejno mieściły się w nim przedszkole, gminna spółdzielnia oraz biura i mieszkania pracowników spółdzielni przetwórstwa owocowo-warzywnego.

Dwór chylił się ku upadkowi aż do 1987 roku. Obiekt wymagał gruntownego remontu, którego dokonał jego nowy właściciel. Wyposażając dom w meble i sprzęty, starał się on nawiązać do tradycji polskiego dworu.

Dom otacza siedmiohektarowy, angielski park założony na przełomie XVIII i XIX wieku. Przed drugą wojną światową uznano go za rezerwat przyrody. Spotkać tu można jedne z najstarszych okazów rodzimych gatunków drzew, np. grupę dębów o obwodzie pnia dochodzącym do sześciu metrów, z których najstarszy liczy sobie ok. 600 lat. Są tu także rzadkie drzewa egzotyczne, np. ponad 250-letni śródziemnomorski cypryśnik błotnisty czy, jedna z najstarszych w Europie, magnolia drzewiasta kandelabrowata.

W 1865 w Śledziejowicach gościł sławny polski malarz Artur Grottger[8].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 136907
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1262 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b Wieś Śledziejowice w liczbach [online], Polska w liczbach, 2021 [dostęp 2023-08-27] (pol.).
  4. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 108
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. GUS. Rejestr TERYT
  7. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
  8. „Grottger. Wystawa w 150. rocznicę urodzin i 120. rocznicę śmierci artysty”, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 1988, str. 16

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]