Lednica Górna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Artykuł

49°58′24″N 20°4′36″E

- błąd

39 m

WD

49°58'N, 20°5'E

- błąd

2328 m

Odległość

931 m

Lednica Górna
wieś
Ilustracja
Widok na wieś z jednego ze wzgórz
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

wielicki

Gmina

Wieliczka

Liczba ludności (2022)

1658[1]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-020[2]

Tablice rejestracyjne

KWI

SIMC

0341037

Położenie na mapie gminy Wieliczka
Mapa konturowa gminy Wieliczka, w centrum znajduje się punkt z opisem „Lednica Górna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Lednica Górna”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Lednica Górna”
Położenie na mapie powiatu wielickiego
Mapa konturowa powiatu wielickiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Lednica Górna”
Ziemia49°58′24″N 20°04′36″E/49,973333 20,076667
Strona internetowa

Lednica Górnawieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Wieliczka.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Etymologia nazwy[edytuj | edytuj kod]

Nazwa wywodzi się od prasłowiańskiego *ledьnica, tzn. jama na lód[3].

Inna teoria wywodzi toponim „Lednica” od nazwy pospolitej „lędo” oznaczającej (w różnych rejonach i w różnych wiekach): pole uprawne, pole po zebraniu plonów, ugór.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Lednica Górna [4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0341043 Budzyń część wsi
0341050 Kocowa część wsi
0341066 Łysa Góra część wsi
0341072 Świdówka część wsi

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś Lednica została po raz pierwszy wzmiankowana w 1361. W latach 1381 do 1389 była sukcesywnie po kawałku nabywana przez miasto Wieliczkę. W latach 1459 i 1463 po raz pierwszy wzmiankowano dwie osobne Lednice: Lednicza Inferior (prawdopodobnie Dolna, później też Minor/Parva, tj. Mała Lednica) i Maior Lesznicza (Górna, też Magna, Superior)[6].

Według „Słownika geograficznego Królestwa Polskiego” w 1884 roku Lednica Górna była wsią położoną na wzgórzu, należącą do powiatu wielickiego i parafii rzymskokatolickiej w Wieliczce[7].

Urodził się tu Władysław Dudek – inżynier, profesor Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, podczas II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej.

Tradycje[edytuj | edytuj kod]

W Wielkim Tygodniu, w nocy z czwartku na piątek obchodzone są zberezy. W tym czasie okoliczni chłopcy robią sąsiadom psikusy, np. malują smołą okna w domach, w których znajdują się panny na wydaniu.

W Poniedziałek Wielkanocny obchodzony jest dawny zwyczaj ludowy, charakterystyczny dla Lednicy – Siuda Baba. Związana jest z nią legenda o tutejszej dawnej świątyni związanej z religią Słowian, która stała nad jednym z kilku źródeł potoku Leda znajdujących się we wsi. Z tego źródła wypływa tzw. święta woda[8].

W Lednicy Górnej działa Stowarzyszenie Wspierające Rozwój Wsi Lednica Górna „Ledniczanie”, które pomaga młodzieży w podtrzymywaniu lokalnych tradycji. Z inicjatywy Stowarzyszenia postać Siudej Baby wraz z Cyganem zaczęła funkcjonować jako symbol promujący kulturę i tradycję wsi[9].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 641 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. VI, L-Ma. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2013, s. 41. ISBN 978-83-64007-04-0.
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. GUS. Rejestr TERYT
  6. Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu
  7. Lednica Górna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 121.
  8. Siuda Baba - Wrota Małopolski. [dostęp 2014-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-24)].
  9. Stowarzyszenie mieszkańców. [w:] Lednica Górna: internetowy portal mieszkańców [on-line]. [dostęp 2015-06-28].