Święta Weronika
 Święta Weronika na obrazie Hansa Memlinga | |
| Miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
w I wieku |
| Czczona przez |
Kościół katolicki |
| Wspomnienie | |
| Patronka |
fotografów, gospodyń parafialnych, szwaczek, tkaczy i kupców |
Święta Weronika (zm. w I wieku n.e.) – matrona z Jerozolimy, która – według legendy – niosącemu krzyż Chrystusowi podała chustę do otarcia twarzy, na której miało odbić się oblicze Jezusa, święta Kościołów katolickiego, ormiańskiego i prawosławnego.
Grecko-rzymskie słowo vera eikon („prawdziwy wizerunek”) dało początek imieniu Weronika. Kult świętej Weroniki należy do zakresu pobożności ludowej. Inne periodyki podają źródło imienia Weronika jako wywodzące się z języka greckiego pheronike czyli „niosąca zwycięstwo” (phero = niosę + nike = zwycięstwo).
Legenda o niej pojawiła się w IV wieku i rozwijała się w różnych wersjach aż do późnego średniowiecza, wzbogacana coraz to nowymi szczegółami. Zasadniczy wątek tego budującego opowiadania mówi o pewnej matronie jerozolimskiej, która wyszła na ulicę, by zobaczyć niosącego krzyż Jezusa. Widok zbitego, osłabionego skazańca upadającego pod ciężarem krzyża tak ją wzruszył, że przecisnęła się przez tłum i białą chustą otarła Jego twarz. Za ten miłosierny czyn otrzymała na chuście odbicie Jego bolesnego oblicza.
Według średniowiecznej włoskiej legendy Veraicon (chusta z wizerunkiem Jezusa Chrystusa) Weronika uleczyła cesarza Tyberiusza, a później została ofiarowana papieżowi Klemensowi. Podania francuskie opisują życie św. Weroniki, które miało przebiegać u boku nawróconego Zacheusza, a zakończyć się misją przeniesienia relikwii Marii z Nazaretu do Soulac. Natomiast niektóre źródła utożsamiają ją z kobietą uleczoną przez Jezusa Chrystusa z krwotoku[1].
Święta Weronika jest patronką fotografów, gospodyń parafialnych, szwaczek, tkaczy oraz kupców. Jest również orędowniczką w przypadku poważnych obrażeń, krążenia krwi i dobrej śmierci.
Jej wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 4 lutego lub 12 lipca[2].
Kościoły wschodnie, z uwagi na liturgię według kalendarza juliańskiego, wspominają świętą:
- Kościół ormiański – 16/29 sierpnia[d], tj. 29 sierpnia według kalendarza gregoriańskiego,
- Kościół prawosławny – 12/25 lipca, tj. 25 lipca.
W ikonografii jej atrybutem jest chusta z odbiciem twarzy Jezusa.
Relikwie chusty św. Weroniki przechowywane są w Capilla Mayor katedry w Jaén[3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Hubert Jerzy Kaczmarski: Poczet Papieży: Biskupi Rzymu od św. Piotra do Jana Pawła II. Warszawa: Novum, 1986, s. 50.
- ↑ Antonio Borrelli: Santa Veronica. [dostęp 2011-05-07]. (wł.).
- ↑ Brigitte Hintzen-Bohlen: Sztuka i Architektura - Andaluzja. Warszawa: Wydawnictwo Philip Wilson, 2008, s. 368. ISBN 978-3-8331-5106-4.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Veronika. Ökumenisches Heiligenlexikon. [dostęp 2011-05-07]. (niem.).
- Święta Weronika. brewiarz.katolik.pl, 25-01-2011. [dostęp 2011-05-07].