Adam Macura

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Adam Macura (ur. 22 sierpnia 1848 w Dzięgielowie[1], zm. 20 stycznia 1913 w Końskiej[2]) – polski nauczyciel i redaktor „Posła Ewangelickiego”.

Adam Macura[3]

Uczęszczał do szkoły ludowej w Puńcowie, po ukończeniu której rodzice wysłali go, wraz z trzema braćmi, do Cieszyna, gdzie po opuszczeniu gimnazjum ewangelickiego wstąpił do seminarium nauczycielskiego, które ukończył w 1867 roku. Nie chcąc przyjąć posady młodszego nauczyciela w gminie Kowale, przez rok pracował w kancelarii adwokackiej Ludwika Kluckiego. Później znalazł zatrudnienie w wyuczonym zawodzie. Przez dwa lata był nauczycielem w Ustroniu Polanie.

Po przeniesieniu się w grudniu roku 1870, z rekomendacji pastora Leopolda Otto, do Końskiej koło Trzyńca został kierownikiem miejscowej szkoły[4]. W 1877 roku Śląski Landtag, na podstawie wniesionej przez Macurę sprawy, w związku z przekształceniem szkoły ewangelickiej w publiczną[5], uznał go za uprawnionego do obliczania dodatku za wysługę lat, które spędził w prywatnej szkole protestanckiej[6]. Kiedy w 1879 roku, w ramach nasilającej się polityki germanizacyjnej, Towarzystwo Nauczycieli, którego był członkiem, zostało przekształcone w proniemiecki Związek Nauczycieli Wiejskich (Landlehrerverein), przeciw kierunkowi zmian zaprotestowało dwóch jego członków: Macura i znany polski działacz narodowy Jan Kubisz[7]. Jako jedyni zamiast po niemiecku, na oficjalnych zebraniach Związku zabierali głos po polsku. Wyrazem uznania dla pozycji Macury był między innymi jego udział w zespole programowym zorganizowanej w 1891 roku konferencji poświęconej nauczaniu religii[8]. W swojej pracy pedagogicznej kierował się polskim patriotyzmem[9].

Był współzałożycielem w 1881 roku i członkiem pierwszego zarządu Towarzystwa Ewangelickiego Oświaty Ludowej w Cieszynie[10]. Prowadził w Końskiej agencję Towarzystwa wzajemnych ubezpieczeń w Krakowie[11]. Był też prezbiterem cieszyńskiego zboru[12]. Działał dla dobra swojej gminy, która zawdzięczała mu między innymi budowę czteroklasowej szkoły w 1903 roku i wygodną lokalizację mostu na Olzie[4]. Po przejściu na emeryturę w roku 1907, od roku 1910 był pierwszym redaktorem „Posła Ewangelickiego”[13].

Był żonaty z Zuzanną z Wojnarów, z którą miał córkę, której mężem został nauczyciel z Dzięgielowa Jerzy Obracaj, oraz syna Adama, którego synem z kolei był profesor Adam Macura.

Pochowany jest na Cmentarzu ewangelickim w Cieszynie[14].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny Ziemi Cieszyńskiej. T. 2, Cieszyn: Nakładem Autorów, druk: Offsetdruk, 1995, s. 130.
  2. Redakcja, Z żałobnej karty, „Kuryer Lwowski (Lemberger Courier)”, 28 stycznia 1913, s. 3.
  3. Krzysztof Kleczek (red.), Ojcowie nasi i bracia Polacy ewangelicy: z albumu fotograficznego ks. Jana Stonawskiego (wystawa), Paulina Kosma, Barbara Michejda-Pinno, Cieszyn: Książnica Cieszyńska, 2017.
  4. a b Ś. p. Adam Macura, „Poseł Ewangelicki”, IV (4), Cieszyn, 25 stycznia 1913, s. 1.
  5. Nauczyciele dawn. ewangelickiej szkoły w Końskiej, „Nasz kalendarz ewangelicki”, Cieszyn: Towarzystwo Ewangelickie Oświaty Ludowej w Czechosłowacji, 1937, s. 129.
  6. Wichtige Entscheidung, „Evangelische Kirchen-Zeitung für Österreich”, 15 grudnia 1887, s. 12 [dostęp 2017-11-04] (niem.).
  7. Edward Buława, Etos nauczycielski Jana Kubisza a system wartości prezentowany przez „Miesięcznik Pedagogiczny”, „Pamiętnik Cieszyński”, T. 14, Cieszyn: Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Cieszynie, 1999, s. 29, ISSN 0137-558X.
  8. Evangelische Lehrerkonferenz, „Evangelische Kirchen-Zeitung für Österreich”, 1 listopada 1891, s. 11 (niem.).
  9. Kronika, „Miesięcznik Pedagogiczny”, X (1), Cieszyn: Polskie Towarzystwo Pedagogiczne w Cieszynie, styczeń 1901.
  10. Sprawozdanie ze Stanu Towarzystwa Ewangelickiego Oświaty Ludowej w Cieszynie za Rok 1895 i 1896 oraz Krótka Historia Towarzystwa od Jego Założenia oraz Spis Członków, Towarzystwo Ewangelickie Oświaty Ludowej, 1897.
  11. Agencyje na Szląsku Towarzystwa wzajemnych ubezpieczeń w Krakowie., „Przegląd Polityczny (dodatek do Rolnika Szląskiego)” (5), Nawsie, 8 marca 1891, s. 40.
  12. Jan Pindór, Pamiętnik ks. dr. Jana Pindóra, Cieszyn: Towarzystwo Ewangelickiej Oświaty Ludowej, 1932, s. 28.
  13. Aus Stadt und Land, Neue Schlesische Zeitung, 3 stycznia 1910, s. 2 [dostęp 2017-11-01] (niem.).
  14. GROBONET 2.5 - wyszukiwarka osób pochowanych - Cmentarz Parafialny [online], cieszynewangelicki.artlookgallery.com [dostęp 2017-11-10].