Akbar
| ||
| ||
| Władca Wielkich Mogołów | ||
| Okres | od 1556 do 1605 | |
| Poprzednik | Humajun | |
| Następca | Dżahangir | |
| Dane biograficzne | ||
| Dynastia | Wielcy Mogołowie | |
| Data i miejsce urodzenia | 14 października 1542 Umarkot | |
| Data i miejsce śmierci | 15 października 1605 Agra | |
Dżalal ad-Din Muhammad Akbar, arab. جلالالدين محمّد اكبر (ur. 14 października 1542 w Umarkot, Sindh (obecnie w Pakistanie), zm. 15 października 1605 w Agrze) – cesarz z dynastii Wielkich Mogołów w północnych Indiach w latach 1556–1605.
Został cesarzem w wieku 13 lat. Dla umocnienia władzy stoczył wiele walk wewnętrznych, podporządkował sobie lokalnych władców i doprowadził do niemal całkowitego zjednoczenia Indii. Sprawował władzę autokratyczną, wprowadził nowy porządek administracyjny (prowincje zarządzane przez wicekrólów).
Potrafił być bezwzględny wobec swoich oponentów, pokonawszy wrogów pod Chitor nakazał wmurować ich głowy w wieżę wzniesioną ku czci tego zwycięstwa. Zazwyczaj jednak starał się zdobywać wpływy metodą mediacji, a kraje anektował dzięki traktatom i małżeństwom. Był władcą tolerancyjnym i oświeconym, mecenasem nauki i sztuki. Lubił dyskutować, a mimo że nigdy nie nauczył się sprawnie czytać, zgromadził ogromną bibliotekę.
Mimo że jego ród wyznawał islam, on sam odnosił się z szacunkiem do innych religii. Aby tego dowieść miał cztery żony, które były różnych wyznań: pierwszą była Dżodha Baj[1], hinduska, córka władcy Amberu, kolejna chrześcijanką, następna muzułmanką i ostatnia żydówką. Był tolerancyjny dla misjonarzy przybywających z Portugalii, a pamiętać należy, że w Europie był to czas krwawych waśni na tle religijnym, kiedy to władcy siłą zmuszali poddanych do przyjmowania wiary. W 1564 roku zniósł dżizję – podatek nakładany na nie muzułmańskich obywateli kraju[1]. Sam będąc coraz bardziej sceptycznie nastawionym do islamu, w 1582 roku stworzył i przyjął nowe wyznanie o nazwie Din-i-Ilahi[1], będące połączeniem islamu i zoroastryzmu oraz innych wierzeń. W 1593 r. cesarz wprowadził nawet ustawę o wolności kultu: Gdyby jakiś niewierny chciał zbudować kościół albo synagogę, albo świątynię dla jakiegoś bóstwa, albo parsyjską wieżę milczenia, nikt nie może mu w tym przeszkodzić[2].
Prowadził też działania wojenne – w 1574 roku podbił Gujrat[3].
Stolicą swego państwa uczynił Fatehpur Sikri, zbudowane za jego czasów imponujące miasto, którego rozmach można podziwiać do dziś.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Księżniczka i cesarz – indyjski fabularny film historyczny o Akbarze[4]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Agnieszka Kuczkiewicz-Fraś. Epoka Wielkich Mogołów. „Polityka pomocnik historyczny – Dzieje Indii”. 3, 2017. Warszawa: Polityka sp. z o.o. s.k.a.. ISSN 2391-7717.
- Marsha E. Ackermann, Michael J. Schroeder, Janice J. Terry, Jiu-Hwa Lo Upshur, Mark F. Whitters: Encyclopedia of World History. T. 1. Nowy Jork: Facts on File Inc., 2008. ISBN 978-0-8160-6386-4.
| Poprzednik Humajun |
Władca Wielkich Mogołów 1556–1605 |
Następca Dżahangir |