Przejdź do zawartości

Akcja Bezpośrednia (Francja)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Logo organizacji

Akcja Bezpośrednia (fr. Action directe, AD) – francuska organizacja terrorystyczna.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Powstała w 1979 roku[1] z połączenia Grupy Internacjonalistycznej Akcji Rewolucyjnej (GARI) i Zbrojnych Komórek na rzecz Autonomii Ludowej (NAPAP)[2]. Jej przywódcami byli Jean-Marc Rouillan, Nathalie Menigon, Régis Schleicher i André Oliver[1]. AD specjalizowała się w zamach bombowych, uważa się, że odpowiada ona za ponad 80 ataków z użyciem materiałów wybuchowych[1].

Pierwszą akcją grupy było ostrzelanie siedziby związku pracodawców CNPF w Paryżu. Zamach miał miejsce 1 maja 1979 roku[3]. We wrześniu 1979 roku bojówkarze zorganizowali całą serię zamachów. W połowie miesiąca w Paryżu zdetonowali oni kilka ładunków wybuchowych. 15 września terroryści zdetonowali bomby przy zewnętrznych ścianach budynków ministerstwa pracy i ministerstwa zdrowia[3]. Dzień później aktywiści umieścili bombę w budynku przedsiębiorstwa „Sonacotra” i ostrzelali z pistoletów maszynowych fasadę ministerstwa pracy[3]. W serii zamachów nikt nie zginął[3].

Druga seria zamachów zorganizowanych przez AD miejsce miała w lutym 1980 roku[3]. Celem ataków Akcji Bezpośredniej były budynki instytucji państwowych. Bombę zdetonowano między innymi pod siedzibą kontrwywiadu Direction de la Surveillance du Territoire[3]. W drugiej serii zamachów nie odnotowano żadnych ofiar śmiertelnych[3]. Zamachy nie zyskały większego rozdźwięku w mediach; również policja pomniejszała ich znaczenie[3]. Brak zainteresowania opinii publicznej sprowokował AD do podjęcia bardziej brutalnych działań[3].

18 marca 1980 roku Jean-Marc Rouillan i Nathalie Menigon ostrzelali z pistoletów maszynowych okna na parterze ministerstwa pomocy krajom rozwijającym się[3]. Także tym razem obyło się bez ofiar śmiertelnych[4]. Atak miał być protestem przeciwko neokolonialnej polityce francuskiego rządu w Afryce. Świadkowie ataku zapamiętali numery rejestracyjne samochodu, jakim poruszali się sprawcy[4]. Informacja ta umożliwiła przeprowadzenie obławy na terrorystów, która odbyła się kilka dni po strzelaninie[4]. Aresztowanych zostało 28 osób, przeciwko 17 z nich wniesiono oskarżenie do sądu[4]. Wśród zatrzymanych nie znalazł się żaden z liderów AD[4].

Pozostający na wolności terroryści kontynuowali działalność[4]. 28 marca 1980 roku podłożyli bombę pod budynek specjalnego oddziału żandarmerii w Maisons-Alfort[4]. 15 kwietnia za pomocą ręcznej wyrzutni rakiet ostrzelali dwa budynki należące do ministerstwa transportu[4]. W zamachach nikt nie zginął ani nie został ranny jednak straty materialne poniesione przez państwo były znacznie większe niż przy poprzednich atakach[4]. Do końca 1981 roku policja ujęła większość terrorystów (wśród nich Rouillan i Menigon) tym samym kończąc pierwszą fazę działalności AD[4].

W pierwszej fazie Akcja Bezpośrednia nie zabiła żadnego człowieka. Skutkowało to łagodnym stosunkiem rządu do osadzonych przedstawicieli formacji[5]. W sierpniu 1981 roku Zgromadzenie Narodowe przegłosowało amnestię dla terrorystów. Rządząca koalicja socjalistów i komunistów uznała, że decyzja o amnestii nie dopuści do dalszej radykalizacji bojowników i skłoni ich do zawieszenia broni[5]. Decyzja o amnestii została mocno skrytykowana przez kręgi konserwatywne i prawicowe[5]. Prawica obawiała się, że mimo dobrej woli rządzących dojdzie jednak do radykalizacji AD[6].

Zwolnieni z więzień bojówkarze przez pierwsze miesiące nie powrócili do działalności terrorystycznej[6]. Kryminalna działalność aktywistów AD ograniczyła się do plądrowania luksusowych sklepów czy aktów wandalizmu[7]. Członkowie formacji na nowo sięgnęli po terroryzm w grudniu 1981 roku[7]. Czynnikiem, który bezpośrednio wpłynął na powrót do terroryzmu, było nawiązanie kontaktów z działającymi we Francji organizacjami arabskimi, szczególnie bliskie relacje łączyły AD z Frakcjami Armii Libańskich Rewolucjonistów[7]. Francuscy terroryści przekazali FARL broń, którą Libańczycy użyli do ataków na cele izraelskie we Francji[7].

1 sierpnia 1982 roku Akcja Bezpośrednia po raz pierwszy od amnestii przyznała się do aktu terroryzmu politycznego. Wtedy to jej bojownicy ostrzelali samochód ochroniarza ambasady Izraela w Paryżu[7]. 11 sierpnia terroryści podłożyli bombę w izraelskiej firmie importowej „Citrus”, w eksplozji ciężko ranny został przechodzień[7]. Służby do walki z AD zmobilizował wywiad udzielony przez jednego z liderów grupy, w którym publicznie pochwalił on zamach bombowy przeprowadzony przez terrorystów arabskich na żydowską restaurację (zginęło w nim 6 osób)[8]. Działalność AD ponownie została zakazana co doprowadziło do wewnętrznego podziału formacji[8]. Wewnątrz ruchu wykrystalizowały się frakcje „nacjonalistów”, „internacjonalistów” i „legalistów”[8], legaliści jako jedyni opowiedzieli się za zaniechaniem stosowania przemocy[8].

W 1983 roku Akcja Bezpośrednia zawiązała sojusz z włoskimi ruchami terrorystycznymi. AD zapewniała włoskim terrorystom schronienie, w zamian otrzymując za to pomoc przy organizowaniu zbrojnych operacji[9]. 31 maja 1983 roku członkowie Akcji Bezpośredniej i włoskiej Komunistycznej Organizacji Wyzwolenia Proletariatu (COLP) zastrzelili w Paryżu dwójkę policjantów[9]. W 1983 roku fundusze obu grup zostały poważnie zwiększone dzięki serii napadów na banki[9]. W 1984 roku w ręce policji wpadł Régis Schleicher, koordynator współpracy AD i COLP[9]. Mniej więcej w tym samym czasie AD nawiązała kontakt z zachodnioniemiecką Frakcją Czerwonej Armii (RAF)[9], współpraca polegała głównie na organizacji zamachów na amerykańskich żołnierzy w RFN i obiekty przemysłu zbrojeniowego[9].

25 stycznia 1985 roku aktywiści AD i RAF-u zamordowali generała René Audrana[1][10][11]. 8 sierpnia 1985 roku terroryści z AD i RAF-u zabili amerykańskiego żołnierza i przeniknęli do amerykańskiej bazy lotniczej we Frankfurcie nad Menem. Bojownicy umieścili w niej ładunek wybuchowy o wadze 50 kilogramów, na skutek jego detonacji zginął żołnierz i cywil[9][12].

16 maja 1986 roku zaatakowana zostaje kwatera Interpolu w St. Cloud, 9 lipca w zamachu na paryską prefekturę policji ginie jedna osoba a 22 zostają ranne[13]. 17 listopada 1986 roku Menigon zabiła strzałem w głowę szefa Renault Georgesa Besse[14]. 15 grudnia OAD usiłuje zabić byłego ministra sprawiedliwości Alaina Peyrefitte’a[15].

Działalność organizacji zakończona została 21 lutego 1987 roku. Wtedy to policja aresztowała jej przywódców. Pośród schwytanych terrorystów znaleźli się Rouillan i Menigon, którzy otrzymali dożywotnią karę pozbawienia wolności[1][10][16].

Relacje z innymi grupami terrorystycznymi

[edytuj | edytuj kod]

Udokumentowane zostały kontakty pomiędzy Akcją Bezpośrednią a Frakcjami Armii Libańskich Rewolucjonistów[7], Komunistyczną Organizacją Wyzwolenia Proletariatu[9], Frakcją Czerwonej Armii[10], Walczącymi Komórkami Komunistycznymi[17] i Pierwszą Linią[18]. AD prawdopodobnie współpracowała też z Czerwonymi Brygadami[19]. W 1984 roku Akcja Bezpośrednia była współtwórczynią tzw. Międzynarodówki Terrorystycznej, do której weszły też ugrupowania z Belgii, RFN, Portugalii i Włoch. Członkowie koalicji określali się jako koalicję przeciwników NATO walczącą z uciskiem na świecie[20].

Ideologia

[edytuj | edytuj kod]

Doktryna grupy była mieszaniną wątków autonomistycznych, maoistowskich i anarchistycznych[1][10][4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Direct Action, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-09-11] (ang.).
  2. Tomasiewicz 2000 ↓, s. 129.
  3. a b c d e f g h i j Terroryzm w Europie Zachodniej s. 254.
  4. a b c d e f g h i j k Terroryzm w Europie Zachodniej s. 255.
  5. a b c Terroryzm w Europie Zachodniej s. 256.
  6. a b Terroryzm w Europie Zachodniej s. 257.
  7. a b c d e f g Terroryzm w Europie Zachodniej s. 259.
  8. a b c d Terroryzm w Europie Zachodniej s. 260.
  9. a b c d e f g h Terroryzm w Europie Zachodniej s. 261.
  10. a b c d Terroryzm s. 83–84.
  11. Terroryzm w Europie Zachodniej s. 101, 262.
  12. Terroryzm s. 76.
  13. Tomasiewicz 2000 ↓, s. 130.
  14. Terroryzm w Europie Zachodniej s. 262.
  15. Tomasiewicz 2000 ↓.
  16. Terroryzm w Europie Zachodniej s. 263.
  17. Combatant Communist Cells. encyclopedia.com. [dostęp 2017-11-02]. (ang.).
  18. Prima Linea. web.stanford.edu. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
  19. Red Brigades. web.stanford.edu. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
  20. Terroryzm w Europie Zachodniej s. 101.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Wilhelm Dietl, Rolf Tophoven, Kai Hirschmann: Terroryzm. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. ISBN 978-83-01-16019-7.
  • Victor Grotowicz: Terroryzm w Europie Zachodniej. Wrocław-Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 978-83-01-13114-2.
  • Jarosław Tomasiewicz: Terroryzm na tle przemocy politycznej (Zarys encyklopedyczny). Katowice, 2000. ISBN 83-907096-2-7.