Akt unii (1707)
.svg)
Akt unii – ustawa dokonująca zjednoczenia Królestwa Anglii i Królestwa Szkocji. Uchwalił ją dotychczasowy parlament królestwa Anglii, kończąc tym samym istnienie parlamentu szkockiego na trzy wieki. Unia angielsko-szkocka zawarta w 1707 jest unią realną, która stworzyła nowe państwo – Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii, istniejące do dzisiaj.
W latach 1606, 1667 i 1689 istniały już próby połączenia obojga narodów poprzez unię. Parlamenty Anglii i Szkocji zmuszone były dojść do porozumienia, gdyż dzieliły je całkiem różne podstawy. Anglia liczyła na protestanckie uregulowanie sukcesji stosownie do Act of Settlement.
Anglicy obawiali się, że niezależna Szkocja z własnym królem, nawet jeśli byłby on protestantem, mogłaby po raz kolejny zwrócić się przeciwko Anglii korzystając z Auld Alliance (starego sojuszu) z Francją.
Po nieudanych i niezwykle kosztownych próbach szkockiej kolonizacji w Ameryce Środkowej według tzw. Projektu Darién, który pozostawił szkockie państwo w stanie niewypłacalności, nadarzająca się okazja wstąpienia do unii była niezwykle kusząca; tym bardziej, iż w roku 1705 wiele państw groziło Szkocji sankcjami gospodarczymi za astronomiczne długi. Po wstąpieniu do Unii winą za długi obciążona byłaby wielekroć silniejsza Wielka Brytania. Company of Scotland, główna kompania handlowa i osadnicza dostała zezwolenie na nieograniczony dostęp do rynków Anglii i jej kolonii po wstąpieniu do Unii.
W wyniku Unii angielska Izba Lordów powiększyła się o 15 lordów szkockich, a Izba Gmin o 45 szkockich posłów. Unia zablokowała francuską, antybrytyjską penetrację na terenie Szkocji, choć antagonizmy i nieufność między Szkocją a Anglią zachowały się jeszcze przez jakiś czas. Szkoci byli bowiem w Anglii uważani za barbarzyńców. Zazwyczaj uważa się, że na Unii Anglia zyskała politycznie, a Szkocja ekonomicznie. W jakiś czas potem Szkoci przyczynili się walnie do rozwoju angielskiego Oświecenia (David Hume, Adam Smith, Thomas Reid).
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- The Act of Union 1707
- fotokopia Aktu 1707
- Przekład fragmentów ustawy na język polski Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów źródłowych rozdział „Anglia” pkt. 11 Ustawa o unii ze Szkocją (s. 551 - 558)
