Alfred Whitehead

Alfred Whitehead

Alfred Wójcik

Dolina 2, Przełęcz 2

porucznik kawalerii
Data i miejsce urodzenia	21 marca 1912 Marki
Data i miejsce śmierci	22 marca 1984 Zakopane
Przebieg służby
Lata służby	1933–1934 i 1939–1949
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne Armia Krajowa
Jednostki	2 Szwadron Pionierów 1 Pułk Pancerny (PSZ) 10 Pułk Strzelców Konnych Okręg Polesie AK 30 Dywizja Piechoty AK
Stanowiska	oficer do zleceń oficer operacyjny oficer informacyjny dowódca kompanii
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa kampania wrześniowa
Późniejsza praca	właściciel pubu
Odznaczenia

Grobowiec Barcikowskich, na nim m.in. tablica nagrobna Alfreda Whiteheada, na Nowym Cmentarzu w Zakopanem

Alfred Whitehead vel Alfred Wójcik ps. Dolina 2, Przełęcz 2 (ur. 21 marca 1912 w Markach, zm. 22 marca 1984 w Zakopanem) – polski ekonomista, porucznik kawalerii Wojska Polskiego, cichociemny.

Życiorys

W czasie nauki w Państwowym Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie wyjechał do Anglii, gdzie zdał maturę. Po powrocie do Polski powtórnie zdawał egzamin dojrzałości. W latach 1931–1933 i 1934–1936 studiował w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie, którą ukończył z dyplomem magistra nauk ekonomicznych. Po studiach pracował w przędzalni swojego ojca w Markach.

Od 19 września 1933 roku do 15 lipca 1934 roku był podchorążym w Szkole Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, a następnie odbył praktykę w 2 Szwadronie Pionierów w Warszawie. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 58. lokatą w korpusie oficerów kawalerii.

24 sierpnia 1939 roku został zmobilizowany do 2 Szwadronu Pionierów i w jego szeregach walczył w kampanii wrześniowej 1939 roku. 12 października przekroczył granicę polsko-węgierską. Został internowany na Węgrzech. Po ucieczce przedostał się do Francji, gdzie 18 listopada przydzielono go do 4 szwadronu szkoleniowego 1 Pułku Pancernego (w organizacji). Od maja 1940 roku służył w 10 pułku strzelców konnych. Po upadku Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie w dalszym ciągu służył w 10 Brygadzie Kawalerii Pancernej. 10 października 1943 awansował na porucznika.

Zgłosił się do służby w kraju. Odbył przeszkolenie ze specjalnością w dywersji i broni pancernej. Został zaprzysiężony 14 lutego 1944 roku w Ostuni we Włoszech. Zrzucono go w Polsce w nocy z 4 na 5 maja 1944 roku w ramach operacji lotniczej o kryptonimie „Weller 26” dowodzonej przez majora nawigatora Józefa Gryglewicza na placówkę odbiorczą „Szczur” w pobliżu wsi Wola Gałęzowska. Po aklimatyzacji w Warszawie pozostawał w dyspozycji Komendy Głównej AK. W czerwcu dostał przydział do Okręgu Polesie AK na stanowisko oficera ds. zleceń komendanta Okręgu Henryka Krajewskiego „Trzaski”. Po przekształceniu Komendy Okręgu w Sztab 30 Dywizji Piechoty AK został mianowany oficerem operacyjnym i informacyjnym Dywizji. W czasie marszu na Warszawę (w połowie sierpnia 1944 roku) dowodził jedną z kompanii Dywizji. Dywizja została rozbrojona przez Armię Czerwoną ok. 15–17 sierpnia 1944 roku w Dębem Wielkim. Whitehead przedarł się do Świdra, gdzie został aresztowany przez NKWD. Został wywieziony do łagru w Riazaniu. Uczył tam języka angielskiego. Został zwolniony 3 listopada 1947 roku i wrócił w 1948 roku do Polski pod nazwiskiem Wójcik. W tym samym roku uciekł z Polski i 11 lutego 1949 roku przybył do Wielkiej Brytanii. Został zdemobilizowany 10 marca tego roku.

Początkowo zamieszkał w Bournemouth, następnie przeniósł się do Londynu, gdzie prowadził pub. W 1981 roku wrócił do Polski i osiedlił się w Zakopanem.

Odznaczenia

• Krzyż Walecznych czterokrotnie.

Życie rodzinne

Był synem Charlesa, angielskiego lekarza pracującego w przędzalni wełny (i współwłaściciela tej fabryki) „Briggs and Posselt” w Markach, i Eleonory Augusty Wedel (1884–1956), córki Emila Wedla, właściciela fabryki czekolady. Miał rodzeństwo: Karola (1915–1993), Małgorzatę (1919–2011), zamężną Jasińską, której córka Elżbieta jest żoną Antoniego Libery. Drugi brat Alfreda zginął pod Tobrukiem.

Ożenił się w 1942 roku z Aileen Craig Lamond. W latach 60. ożenił się powtórnie, z Polką. Nie miał dzieci.

Po śmierci został pochowany na Nowym Cmentarzu w Zakopanem (w grobowcu Barcikowskich, kw. A1-2-6).

Bibliografia

• Stanisław Radomyski: Zarys historii Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu 1926-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1992. ISBN 83-85621-06-7.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2002, s. 112–113. ISBN 83-910535-4-7.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 430. ISBN 83-211-0537-8.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 220.