Alina Brodzka-Wald
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: historia i teoria literatury | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1960 |
Habilitacja |
1966 |
Profesura |
1989 |
Instytut |
Alina Brodzka-Wald (ur. 11 listopada 1929 w Warszawie, zm. 19 marca 2011 tamże[1]) – polska historyk literatury, wieloletni profesor w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w Warszawie; jej matka była Rosjanką, a ojciec zasymilowanym Żydem[2]. Podczas II wojny światowej, kiedy rodzice jej ojca, Salomon Brodzki (1856–1942) i Gustawa z domu Wiesel (1861–1940)[3] znaleźli się w getcie warszawskim, wraz z rodziną dobrowolnie przeprowadziła się do dzielnicy zamkniętej. Po śmierci rodziców ojca, całej jej najbliższej rodzinie udało się wydostać z getta[2].
Ukończyła studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Na drugim roku studiów (1950) podjęła pracę w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, gdzie na stanowisku profesora pracowała do śmierci. Tam w 1960 obroniła doktorat poświęcony nowelom Marii Konopnickiej oraz w 1966 uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy O kryteriach realizmu w badaniach literackich. Przez wiele lat pełniła funkcję kierownika Pracowni Literatury Współczesnej. W latach 1969–1978 wraz z Michałem Głowińskim i Januszem Sławińskim prowadziła konwersatorium na temat literatury wojny i jej świadectw. W 1978 podpisała deklarację założycielską Towarzystwa Kursów Naukowych[4]. W latach 1979–1992 kierowała zespołem redakcyjnym Słownika literatury polskiej XX wieku. Tytuł profesora uzyskała w roku 1989. W latach 2003–2009 prowadziła konwersatorium z literatury powszechnej na Studiach Doktoranckich IBL PAN. 23 sierpnia 1980 roku dołączyła do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[5].
Była członkiem Komitetu Nauk o Literaturze PAN, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego i Komitetu Głównego Olimpiady Literatury i Języka Polskiego. Specjalizowała się w historii i teorii literatury. Zajmowała się literaturą postyczniową oraz literaturą współczesną w kontekstach międzynarodowych. Wypromowała ponad 20 doktorów.
W latach 1961–1974 była żoną filozofa Stefana Amsterdamskiego (1929–2005), później genetyka i neurologa Ignacego Walda (1923–1991)[6]. Zmarła w Warszawie. Pochowana 25 marca na cmentarzu komunalnym Północnym na Wólce Węglowej (kwatera O-II-8, rząd 5, miejsce 21)[7].
Wybrane publikacje
[edytuj | edytuj kod]- 1991: Literatura polska 1918
- 1967: O kryteriach realizmu w badaniach literackich
- 1964: Pojęcie realizmu w powieści XIX i XX wieku
- 1951: Maria Konopnicka (wznawiana w 1959, 1961 1964, 1965 i 1975)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zmarła Alina Brodzka-Wald. otwarta.org. [dostęp 2011-03-21]. (pol.).
- ↑ a b Ewa Wilk: O ludzkiej egzystencji ostatnia rozmowa z prof. Aliną Brodzką-Wald. Uśmiech do losu. polityka.pl, 2010-11-20. [dostęp 2011-03-24]. (pol.).
- ↑ Grób Gustawy Brodzkiej w bazie danych cmentarza żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
- ↑ R. Terlecki Uniwersytet Latający i Towarzystwo Kursów Naukowych 1977-1981 Kraków-Rzeszów 2000 ISBN 83-88120-24-7
- ↑ Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s])
- ↑ Jerzy Jedlicki: Alinę Brodzką-Wald wspomina Jerzy Jedlicki. otwarta.org, 2011-03-23. [dostęp 2011-03-24]. (pol.).
- ↑ Nekrolog Aliny Brodzkiej-Wald w serwisie nekrologi.wyborcza.pl
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Prof. dr hab. Alina Brodzka-Wald, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-12-06] .
- O ludzkiej egzystencji ostatnia rozmowa z prof. Aliną Brodzką-Wald
- Absolwenci Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie Towarzystwa Naukowego Warszawskiego
- Polscy filolodzy
- Polscy literaturoznawcy
- Wspierający Apel 64
- Polscy Żydzi
- Mieszkańcy getta warszawskiego
- Ocalali z Zagłady Żydów
- Pochowani na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Urodzeni w 1929
- Zmarli w 2011