Alphitobius laevigatus
| Alphitobius laevigatus | |||
| (Fabricius, 1781) | |||
_(11419955376).png) Imago | |||
 Larwy | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Alphitobius laevigatus | ||
| Synonimy | |||
| |||
Alphitobius laevigatus – gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych i podrodziny Tenebrioninae.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o podługowato-owalnym[1], słabo wypukłym ciele długości od 4,5 do 5 mm, ubarwiony czarno lub brązowoczarno z brunatnymi lub czerwonobrunatnymi odnóżami, a czasem też z czerwonobrunatnymi przodem głowy i nasadą pokryw. W przeciwieństwie do pleśniakowca lśniącego wierzch ciała jest nieco zmatowiały wskutek obecności drobnej mikrorzeźby[2]. Spośród członów czułków wyraźnie poszerzone są tylko te od siódmego do dziesiątego[1]. Przedplecze jest szerokie, najszersze w połowie, o bokach mocniej zaokrąglonych i kątach tylnych bardziej rozwartych niż u pleśniakowca lśniącego[1][2]. Powierzchnię ma regularnie punktowaną. Samce mają przedplecze tęższe i bardziej wypukłe niż samice. Poprzeczna, zaokrąglona tarczka jest drobno i gęsto punktowana. Pokrywy mają drobne, ostre kąty barkowe, rzędy z pojedynczymi szeregami drobnych punktów, a międzyrzędy delikatnie i płytko punktowane, płaskie, u wierzchołka lekko tylko wysklepione. Odnóża są stosunkowo krótkie i szerokie[2]. Przednia ich para ma golenie słabo rozszerzone ku szczytom i niewyraźnie ząbkowane na zewnętrznych krawędziach[1].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad mykofagiczny, żerujący na przegrzybiałym materiale. W warunkach naturalnych larwy i osobniki dorosłe bytują pod zagrzybiałą korą drzew, w próchnowiskach i grzybach nadrzewnych. W warunkach synantropijnych zamieszkują młyny, magazyny, spichrze i fermy, gdzie żerują na wilgotnym, zapleśniałym zbożu i jego przetworach[1][2][3].
Wskutek synantropijności jest to gatunek kosmopolityczny, rozwleczony po całym świecie z produktami żywnościowymi[2][3]. W Palearktyce podawany jest z Portugalii, Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Chorwacji, Rumunii, Grecji, Rosji, Cypru[1][4], Izraela, Arabii Saudyjskiej, Jemenu, Bahrajnu, Iraku, Kazachstanu, Turkmenistanu, Afganistanu, Nepalu, Bhutanu, Chin, Korei, Japonii[1], Azorów, Madery, Wysp Kanaryjskich[1][4], Libii, Tunezji i Egiptu[1].
Znaczenie gospodarcze[edytuj | edytuj kod]
Podobnie jak w przypadku pleśniakowca lśniącego larwy wykorzystywane są jako pokarm w hodowlach zwierząt, w tym ptaków, gadów i płazów, natomiast w przeciwieństwie do pleśniakowca lśniącego nie rozważa się na razie ich wykorzystania jako pokarmu dla ludzi[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Vladimir Novák: Beetles of the family Tenebrionidae of Central Europe. Praga: Academia, 2014, s. 203-235, seria: Zoological Keys.
- ↑ a b c d e Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 91 Czarnuchowate – Tenebrionidae, Boridae. Wrocław: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1991, s. 74-76.
- ↑ a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3. „Katalog Fauny Polski”. 23 (14), 1987.
- ↑ a b Alphitobius laevigatus (Fabricius, 1781). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-09-01].
- ↑ Aline Marien, Hamza Sedefoglu, Benjamin Dubois 1 , Julien Maljean, Frédéric Francis, Gilbert Berben, Stéphanie Guillet, Jean-François Morin, Olivier Fumière, Frédéric Debode. Detection of Alphitobius diaperinus by Real-Time Polymerase Chain Reaction With a Single-Copy Gene Target. „Frontiers in Veterinary Science”. 9, 2022. DOI: 10.3389/fvets.2022.718806.